Minimalizacja kosztów obsługi transportu w procesie zaopatrzenia przedsiębiorstwa produkcyjnego
- Tymińska Maria
- Kategoria: Edukacja
Z istoty logistycznego podejścia do elastycznego reagowania na dynamicznie zmieniające się oczekiwania klienta wynika potrzeba koordynacji procesów, a głównie synchronizacji ich przebiegu w czasie i przestrzeni. Nowe wzorce zarządzania przedsiębiorstwem akcentują rolę czynnika czasu. Strategie zakładające tak zwaną kompresję czasu prowadzą do eliminacji odcinków czasu, w których nie tworzy się wartość dodana, a powstają dodatkowe koszty. „...kompresja czasu reprezentuje najmłodszą wiekowo strategię konkurowania; określana jest jako strategia zapewniająca osiągnięcie jak najwięcej po najniższych kosztach, w krótszym czasie”
1. Czynnik czasu nabiera więc nowego znaczenia w ocenie efektywności procesów zachodzących w przedsiębiorstwie.
Należy go rozpatrywać w dwóch płaszczyznach: w płaszczyźnie produkcyjnej i szerzej - w łańcuchu dostaw obejmującym bardzo szeroki zakres różnorodnych czynności i działań, począwszy od logistyki zaopatrzenia. Tu znajdują się podstawowe czynności, takie jak: zakup, transport, konfekcjonowanie, składowanie. Są one konsekwencją fizycznego przepływu strumieni materiałowych. Szczególne miejsce w łańcuchu logistycznym zajmuje problematyka transportowa.
Jednym z aspektów oceny efektywności transportu jest niekorzystny - na tle przedsiębiorstw zachodnich - poziom produktywności transportu. Jest to rezultat między innymi wydłużonego, nieuzasadnionego oczekiwania na obsługę - wyładunek na placu przeładunkowym czy załadunek przy rampach magazynowych. Długi czas oczekiwania w kolejce oznacza niższy poziom wykorzystania środków transportowych, a w konsekwencji rosnące koszty. Jak podaje K. Kowalska, „... osiągnięcie celu, czyli zysku w przypadku zakupów oznacza głównie zmniejszenie kosztów, które osiąga się przez: [...] obniżenie kosztów transportu”.
Jednym z obszarów decyzyjnych o charakterze strategicznym, związanych z transportem w zaopatrzeniu, jest organizacja struktury bazy dostaw. Decyzje podejmowane w tym obszarze dotyczą liczby dostawców i organizacji dostaw. Z kolei liczba dostawców wiąże się z wyborem między zaopatrywaniem się w wielu źródłach bądź w jednym. Konsekwencją przyjętej struktury bazy dostaw jest zakres działań o charakterze administracyjnym, związanych z wprowadzeniem dokumentów zakupu do systemu informatycznego, a następnie wyładunek przesyłki, to jest ekspedycja. Zadaniem ekspedycji jest możliwie szybki wyładunek przesyłki ze środków transportowych do miejsc składowania, tak, aby zachować sprawność przepływu materiałów. Miejsce wyładunku może być "wąskim gardłem" w strumieniu przepływu towarów.
Optymalizacja procesów logistycznych związanych z zaopatrzeniem, w tym także optymalizacja "technologii" za- i wyładunku, wymaga zastosowania procedury modelowania matematycznego, a otrzymane wyniki stanowią konkretne wskazówki dla kadry kierowniczej firmy. Podjęta w artykule problematyka dotyczy optymalizacji systemu transportowego w warunkach przedsiębiorstwa produkcyjnego. Mówiąc o systemie transportowym uwzględnić należy głębsze zależności, a nie tylko proste związki między elementami systemu. Relacje logistyczne w obszarze transportu wynikają z przyjętej struktury bazy dostaw i charakteryzują się mnogością kryteriów. To powoduje, że z decyzyjnego punktu widzenia mamy do czynienia z problemem optymalizacji wielokryterialnej. Dla potrzeb prezentowanego opracowania za kryterium optymalizacji przyjęto minimalizację kosztów systemu, a ściślej - łącznych kosztów oczekiwania jednostek transportowych na obsługę (wyładunek) oraz kosztów obsługi. Rachunek optymalizacyjny prowadzony jest na przykładzie przedsiębiorstwa Alfa SA, działającego na rynku materiałów wykończeniowych dla budownictwa. Alfa SA jako jeden z większych producentów w branży, zaopatruje rynek polski oraz rynki zagraniczne. Obroty Firmy osiągają poziom około 400 mln zł rocznie i zatrudnionych jest w niej 900 pracowników. Firma zaopatruje rynek w produkty poprzez około 200 partnerów handlowych w kraju i około 100 poza granicami. Proces analityczny jest prowadzony przy wykorzystaniu elementów teorii masowej obsługi.
Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 1/2008.