Ocena stanu ilościowego i jakościowego opakowań produktów niebezpiecznych

Produkty zwane niebezpiecznymi doczekały się odpowiednich uregulowań prawnych, podobnie jak ich opakowania. Opakowania stosowane do pakowania materiałów niebezpiecznych stanowią ważny problem dla ochrony zdrowia, życia ludzkiego oraz środowiska naturalnego. Wynika to z konieczności przemieszczania materiałów niebezpiecznych na różne odległości, różnymi środkami transportu i w różnych warunkach klimatycznych Stąd też jakość i ilość tego rodzaju opakowań jest istotna zarówno z punktu widzenia produktu, jak i logistyki. Wiadomo bowiem, że zarówno opakowania, jak i transport muszą posiadać odpowiednie certyfikaty dopuszczające je do ruchu, a obsługa musi być odpowiednio przeszkolona. Oceną i dopuszczeniem w kraju do obrotu towarowego opakowań towarów niebezpiecznych zajmuje się Centralny Ośrodek Badawczo -

Rozwojowy Opakowań w Warszawie (COBRO), posiadający odpowiednie uprawnienia, urządzenia badawcze oraz kadrę. W prezentowanym artykule przeprowadzono próbę analizy stanu istniejącego oraz ewentualnych zmian odnośnie ilości międzynarodowych certyfikatów na znak UN, udzielanych przez Centrum Certyfikacji Opakowań (CCO) COBRO, a także jakości produkowanych i zgłaszanych do certyfikacji opakowań materiałów niebezpiecznych.

Olbrzymia różnorodność opakowań, wykorzystywanych do pakowania materiałów niebezpiecznych, spowodowała konieczność ich podziału na 13 rodzajów, w których zgrupowane zostały opakowania wytworzone z tego samego materiału, lecz różniące się, np. konstrukcją. Na rys. 1 zamieszczono procentowe zestawienie badań przeprowadzonych przez Laboratorium Badań Opakowań Transportowych COBRO z wynikiem negatywnym w latach od 1997 r. do października 2002 r. Dla uzyskanej krzywej wyznaczono linię trendu dopasowaną tak, że obejmuje ona 83,2% zmienności badanego zjawiska (R2 = 0,832). Inaczej ujmując, uzyskany trend logarytmiczny nie odpowiadał 16,8% zaobserwowanej w latach 1997-10.2002 zmienności badanego zjawiska. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń opracowano prognozę na okres najbliższych pięciu lat, czyli do roku 2007. Jak wynika z rys. 1, procentowy udział badań na znak "UN" z wynikiem negatywnym w ciągu najbliższych lat ulegnie zmniejszeniu. Nie będą to zmiany gwałtowne, lecz spokojne i systematyczne. W latach 2004 i 2005 jakość badanych opakowań nieznacznie się polepszy. W tym okresie będzie możliwe obniżenie udziału wyników negatywnych odpowiednio do 16,3% w roku 2004 i do 16,0% w 2005 r. Według szacunkowych danych w okresie 2006-2007 ilość badań z wynikiem negatywnym wyniesie poniżej 16%, osiągając poziom 15,8% w roku 2006 oraz 15,7% w 2007 r. Należy zwrócić uwagę, że w ostatnich latach jakość opakowań do materiałów niebezpiecznych uległa wyraźnej poprawie i można wysunąć przypuszczenie, iż trend ten utrzyma się w najbliższej przyszłości. Wielkość zmian będzie jednak zależna od kilku czynników i może odbiegać od poziomów z uzyskanej prognozy.