Praktyczna przydatność wiedzy logistycznej

Logistyka jest najmłodszą dyscypliną praktyczną w dziedzinie nauk ekonomicznych. Inne dyscypliny praktyczne, takie jak marketing, finanse czy analiza strategiczna, zdążyły już w o wiele większym stopniu uporządkować swój dorobek, a niektóre z nich - wbrew swej nazwie - rozwinęły własne teorie odnoszące się do szczebla mikro (przedsiębiorstwa) i mezoekonomicznego (branży). Natomiast dorobek teoretyczny logistyki jest skromny. Logistyka funkcjonuje w dużym stopniu jako idea integracji, zespół postulatów i konglomerat metod. Mamy tu do czynienia ze zrębami teorii normatywnej. Odnosząc do siebie pojęcia "logistyka" i "teoria", mówimy raczej o poszukiwaniu teorii, które są przydatne dla budowy schematów analitycznych dla problemów z zakresu logistyki. Odbywa się to zresztą w sposób chaotyczny. Zdarzają się nawet poglądy, że inny zespół teorii jest przydatny dla logistyki jako całości a inny dla logistyki międzynarodowej, mimo iż podział na logistykę krajową i międzynarodową już dawno stracił sens. Nie rozwijając tej kwestii trzeba stwierdzić, że warstwa teoretyczna logistyki ma dziś stosunkowo małą przydatność praktyczną. Tkwi tu wielkie wyzwanie: trzeba doprowadzić do sytuacji, w której i w logistyce udowodnione zostanie znane hasło "nie ma nic bardziej praktycznego niż dobra teoria".

Pisząc o praktycznej przydatności wiedzy logistycznej należy przede wszystkim przyjrzeć się koncepcjom, schematom, strategiom, metodom i narzędziom zarządzania, które oferuje, i z których korzysta logistyka. Przy próbie uporządkowania napotyka się jednak na trudności związane z traktowaniem w naukach o zarządzaniu wielu tych pojęć jako synonimów i z nazywaniem określonego zespołu idei i sposobów postępowania w różny sposób. Dla potrzeb tego artykułu podzielono opisany zbiór na dwie części. Do pierwszej zaliczono koncepcje, schematy analityczne i strategie, a więc elementy o większym stopniu ogólności, odnoszące się jednocześnie do strategicznego poziomu zarządzania, a do drugiej metody i narzędzia, a więc elementy odnoszące się do operacyjnego poziomu zarządzania i o mniejszym stopniu ogólności. Podział ten ma jedynie umowny charakter, a jego ulepszenie jest - bez wątpienia - jednym z wyzwań z zakresu systematyzacji wiedzy logistycznej.