Budowa centrum logistycznego według formuły Partnerstwa Publiczno-Prywatnego

Czy model Partnerstwa Publiczno-Prywatnego jest odpowiedni do realizacji inwestycji polegającej na budowie centrum logistycznego? Odpowiedzi na to pytanie udzielają liczne przykłady takich realizacji. Szkoda, że nie u nas.
Model realizacji inwestycji według formuły partnerstwa publiczno-prywatnego (Public Private Partnership – PPP) był obok silnego wsparcia rządów i środków budżetowych jednym z głównych czynników sukcesu budowy włoskich i niemieckich centrów logistycznych.

W trakcie realizacji programu budowy centrów logistycznych we Włoszech, kapitał prywatny został dopuszczony do środków publicznych. U podstaw tej decyzji legło przekonanie, że takie rozwiązanie wpłynie pozytywnie na tempo realizacji inwestycji, przyniesie oszczędność środków inwestycyjnych oraz okaże się pomocne w przestrzeganiu realizacji jej harmonogramu i budżetu, z czym inwestorzy prywatni radzą sobie znacznie lepiej. Tak też się stało. Podobnie uczynili Niemcy, gdzie sektor publiczny, jako inicjator budowy centrów logistycznych, tworzył różne modele powiązań z inwestorami prywatnymi. Warto więc przyjrzeć się formule PPP, która aktualnie, wobec akcesji Polski do Unii Europejskiej staje się istotnym elementem współfinansowania inwestycji infrastrukturalnych przez środki finansowe udostępnione krajom członkowskim w ramach funduszy strukturalnych.

Budowa centrum logistycznego jest inwestycją wieloletnią, kosztowną i obarczoną szeregiem ryzyk, które mogą zniechęcić potencjalnych inwestorów do uczestnictwa w jego realizacji. Ryzyka te są widoczne szczególnie w przypadku, gdy inicjatorzy zamierzają zrealizować przedsięwzięcie inwestycyjne w tradycyjny sposób. Dotyczą one różnych aspektów planowanego przedsięwzięcia inwestycyjnego:

• sektor publiczny może się obawiać, że przygotowane przez niego dużym nakładem środków grunty i infrastruktura nie znajdą użytkowników
• sektor prywatny może się obawiać nadmiernych kosztów inwestycji ukierunkowanej nie tylko na cele komercyjne, interesujące prywatnych inwestorów, ale także na realizację celów społecznych, które go nie interesują
• banki mogą się obawiać, że sektor publiczny nie znajdzie odpowiedniej ilości środków własnych, które byłyby dla nich gwarancją realności przedsięwzięcia.

Wymienione przykłady to tylko niektóre ryzyka towarzyszące planowaniu inwestycji długoterminowych, do których należą centra logistyczne. Dlatego rozwiązaniem, które sprawdziło się w krajach Europy Zachodniej, są wspólne inwestycje sektorów publicznego i prywatnego w ramach formuły partnerstwa publiczno-prywatnego.
Partnerstwo Publiczno - Prywatne (PPP) jest formą długoterminowej współpracy sektorów publicznego i prywatnego przy realizacji inwestycji. Celem współpracy według koncepcji PPP jest osiągnięcie wspólnych korzyści w wymiarze komercyjnym i społecznym. Rezultatem współpracy jest uzyskanie większej wartości oraz wyższej jakości za niższą cenę niż w przypadku finansowania inwestycji w tradycyjny sposób.

W przypadku formuły PPP oba sektory mogą wspólnie zrealizować przedsięwzięcie inwestycyjne, mimo że każdy z tych sektorów może mieć odmienne cele, jakie skłaniają go do współpracy. Sektor publiczny może mieć na uwadze następujące cele:

• zrealizowanie zadania o szerszym wymiarze społecznym w krótszym czasie
• obniżenie kosztów realizacji inwestycji i zmniejszenie zaangażowania środków własnych
• zapewnienie optymalnego finansowania inwestycji w dłuższym horyzoncie czasowym
• osiągnięcie korzyści społecznych w postaci napływu nowych inwestycji, nowych miejsc pracy, pobudzenie wzrostu gospodarczego.

Sektor prywatny może być zainteresowany realizacją zupełnie innych celów:

• osiągnięciem wymiernych korzyści z realizacji inwestycji w postaci zwrotu z zaangażowanego kapitału
• możliwością generowania dodatkowych przychodów z działalności operacyjnej
• obniżeniem kosztów inwestycji oraz kosztów eksploatacyjnych
• ograniczeniem ryzyka poprzez przeniesienie na sektor publiczny tych ryzyk, którymi ten sektor lepiej zarządza.

Przedsięwzięcie realizowane według formuły PPP umożliwia lepszą identyfikację ryzyk, ich alokację i zarządzanie nimi niż w przypadku przedsięwzięcia realizowanego w sposób tradycyjny.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka", nr 1/2005.