Międzynarodowe samochodowe listy przewozowe CMR - cz. 2
- Frontczak Monika
- Kategoria: Transport i spedycja
Waga towaru - Rubryka 11
W poprzednim artykule dotyczącym zasad wypełniania listów przewozowych CMR (Logistyka nr 3/2011, s. 75-76) wyjaśniono, że w braku przeciwnego dowodu, list przewozowy stanowi dowód zawarcia umowy międzynarodowego przewozu towarów, warunków tej umowy oraz przyjęcia towaru przez przewoźnika. Jedną z informacji wpisywanych do listu CMR jest waga brutto przyjmowanego do przewozu towaru. A więc w braku jakichkolwiek innych dokumentów wskazujących na tę wagę, wiążąca będzie treść Rubryki 11 listu CMR. Ponieważ waga towaru ma bezpośredni wpływ na zakres odpowiedzialności przewoźnika za utratę bądź zniszczenie towaru, niezwykle istotne, i to dla obu stron umowy przewozu (nadawcy i przewoźnika), jest prawidłowe wypełnienie przedmiotowej Rubryki, to jest wpisanie w niej rzeczywistej wagi towaru.
Otóż zgodnie z art. 23 ust. 3 Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) sporządzonej w Genewie dnia 19 maja 1956 r., zwanej dalej Konwencją, odszkodowanie za utratę bądź uszkodzenie towaru nie może przekraczać 8,33 jednostki rozrachunkowej za 1 kilogram brakującej wagi brutto - górna granica odpowiedzialności przewoźnika.
Przykład 1.
Przewoźnik, w ramach międzynarodowej umowy przewozu drogowego przewoził towar o wadze 20 000 kg brutto. W liście przewozowym wpisano jednak przez pomyłkę, że waga towaru wynosiła 2 000 kg brutto. W trakcie transportu doszło do wypadku, w wyniku czego cały ładunek uległ uszkodzeniu. Biorąc pod uwagę wagę towaru wpisaną w liście CMR, górna granica odpowiedzialności przewoźnika za towar wynosić będzie 74 490,19 zł, zamiast 744 901,92 zł.
Co to oznacza w praktyce? Otóż nawet jeśli wartość utraconego ładunku była wyższa i można to wykazać stosownymi dokumentami - brak jakichkolwiek dowodów (dokumentów) innych niż list CMR, potwierdzających rzeczywistą wagę towaru. Przewoźnik zwolniony będzie od odpowiedzialności ponad górną granicę swojej odpowiedzialności, wynikającą z przeliczenia wagi brutto towaru zgodnie z art. 23 ust. 3 Konwencji.
Podwykonawcy przewoźnika a przewóz sukcesywny
Świadczenie przewoźnika wynikające z zawartej umowy przewozu nie ma charakteru osobistego. Przewoźnik może skorzystać z usług podwykonawców, co wynika z art. 3 Konwencji, albo ten sam przewóz może być wykonywany jako tak zwany przewóz sukcesywny, uregulowany w art. 34-40 Konwencji. Rozróżnienie obu rodzajów przewozu wykonywanego przez więcej niż jednego przewoźnika ma istotne znaczenie dla kwestii dochodzenia roszczeń odszkodowawczych (pomiędzy nadawcą a przewoźnikiem oraz pomiędzy przewoźnikami), w tym biegu przedawnienia tych roszczeń.
Podwykonawcy
W tym przypadku mamy do czynienia de facto z dwoma umowami przewozu: pierwsza zawarta pomiędzy nadawcą, a pierwszym (głównym) przewoźnikiem i druga, zawarta pomiędzy pierwszym przewoźnikiem, a jego podwykonawcą (innym przewoźnikiem). W drugiej umowie pierwszy przewoźnik występuje wobec swojego podwykonawcy w roli nadawcy. Skoro zawarte zostały dwie umowy przewozu, powinny być wystawione również dwa listy CMR.
Osoba uprawniona (nadawca albo odbiorca) może dochodzić roszczeń odszkodowawczych bezpośrednio od pierwszego przewoźnika i nie może występować z tymi roszczeniami do jego podwykonawcy, mimo, że to on dokonywał faktycznego przewozu. Osobą uprawnioną do dochodzenia roszczeń od podwykonawcy jest wyłącznie sam główny przewoźnik.
Co do przedawnienia roszczeń pomiędzy nadawcą (odbiorcą), a przewoźnikiem głównym oraz pomiędzy przewoźnikiem głównym, a jego podwykonawcą - w obu przypadkach zastosowanie mieć będzie art. 32 Konwencji.
Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 4/2011.