Komentarz w dobrym klimacie: Czym jest carbon bubble i czy jej istnienie powinno nas niepokoić?
- Anna Boruta
- Kategoria: Komentarz tygodnia
Czym jest carbon bubble i czy jej istnienie powinno nas niepokoić? Na pytanie odpowiada Anna Boruta, Redaktorka portalu Klimatopedia.pl.
- Carbon bubble, z ang. bańka węglowa, to hipotetyczna bańka spekulacyjna, która może wywołać znaczący kryzys światowej gospodarki. Bańka powstanie, gdy okaże się, że wartość firm wydobywających i przetwarzających paliwa kopalne jest znacznie przeszacowana. Wycena aktywów tych przedsiębiorstw bazuje na zasobach i złożach, których wydobycie najprawdopodobniej nie będzie możliwe. Przyczynami są rosnący udział odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym oraz konieczność zapobiegania zmianom klimatu poprzez ograniczanie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Ich spalenie bowiem uniemożliwiłyby osiągnięcie wypracowanego przez porozumienie paryskie wzrostu globalnego ocieplenia do 2050 roku poniżej 2°C.
Badania naukowców wskazują, że aby nie przekroczyć tej wartości, trzeba pozostawić w ziemi, bez ich spalenia, 35% rezerw ropy naftowej, 52% rezerw gazu ziemnego oraz 88% węgla. Inne szacunki mówią, że aby mieć 50% szans na utrzymanie się w scenariuszu wzrostu temperatury o 1,5°C do 2050 roku, należy pozostawić niewydobyte 60% pozostałych rezerw ropy naftowej i kopalnego gazu metanowego oraz 90% rezerw węgla. Według najnowszego raportu IPCC (Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu), wartość „porzuconych aktywów” wyniesie około 4 bilionów dolarów. Ryzyko związane z transformacją energetyczną dotyczy nie tylko producentów, ale całego łańcucha wartości ropy i gazu (np. rafinerii), a także wielu różnych dostawców usług finansowych. Efekt bańki węglowej dotknie nie tylko spółki giełdowe, ale powinien niepokoić także inwestorów indywidualnych. Nawet jeśli bezpośrednio nie inwestują w spółki paliw kopalnych, zapewne zrobiły to ich fundusze emerytalne czy inwestycyjne.
Czy transformacja energetyczna realnie zagraża światowemu rynkowi finansowemu? Jak poważne i kiedy odczuwalne mogą być jego skutki? Obecna sytuacja geopolityczna i popyt na zabezpieczenie dostaw prądu i ciepła w Europie chyba odsuwa te obawy na bliżej nieokreśloną przyszłość.
Posłuchaj poprzednich Komentarzy w Dobrym Klimacie:
- Jak budować łańcuch dostaw odporny na kryzysy?
- Jakie potrzebne są zmiany w naszym kraju, aby firmy mogły tworzyć efektywny obieg zamknięty opakowań?
- Jak pogodzić w praktyce ograniczanie emisji gazów cieplarnianych z presją kosztową?
- Jak radzić sobie z rosnącą luką dostępności kierowców?