Nauka zarządzania flotą

Prof. dr hab. inż. Marianna Jacyna, Dziekan Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej:

Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej zawsze starał się i stara dostosowywać swoją ofertę do potrzeb rynku. Chcemy aby profil kształcenia inżynierów, który proponujemy, odpowiadał temu, czego potrzebuje rynek - dzisiaj i w dającej się przewidzieć przyszłości. Zmiany na rynku pracy, zmiany technologiczne i zmiany w podejściu do zarządzania flotą samochodową obserwujemy od dłuższego czasu. Nasi partnerzy biznesowi także wskazywali nam lukę powstającą w systemie kształcenia, którą postanowiliśmy wypełnić. Jesienią 2016 roku prodziekan ds. kształcenia Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej, dr hab. inż. Dariusza Pyza, spotkał się z Panami Danielem Trzaskowskim - wówczas członkiem zarządu Polskiego Związku Wynajmu i Leasingu Pojazdów PZWLP oraz Ryszardem Windygą ze Stowarzyszenia Kierowników Flot Samochodowych SKFS. Panowie zaproponowali współpracę w zakresie wspólnego uruchomienia i prowadzenia studiów dotyczących zarządzania flotą samochodową. Z naszej strony przygotowaniami zajął się dr hab. inż. Mariusz Wasiak. Dzięki ogromnemu wysiłkowi związanemu z przygotowaniem programu i promocją tych nietuzinkowych studiów udało się je utworzyć już w wakacje 2017 roku, zaś nabór na pierwszą edycję studiów zakończył się pełnym sukcesem we wrześniu 2017 roku.
Są to typowe studia podyplomowe. Nabór realizowany jest standardowo raz w roku w okresie sierpień-wrzesień. Do tej pory uruchomione zostały trzy edycje w latach 2017, 2018 i 2019. 
Zajęcia trwają dwa semestry, które kończą się obroną pracy końcowej. Program spotkań został podzielony na trzynaście sobotnio-niedzielnych zjazdów - siedem w semestrze pierwszym oraz sześć w semestrze drugim. Każdy zjazd jest intensywnym spotkaniem, wypełnionym zajęciami i spotkaniami z praktykami.
Inicjatorami utworzenia tych studiów byli nasi partnerzy z Polskiego Związku Wynajmu i Leasingu Pojazdów oraz ze Stowarzyszenia Kierowników Flot Samochodowych. Organizacje te zrzeszają przedsiębiorstwa oferujące rozwiązania dla flot pojazdów służbowych oraz osoby zarządzające flotami. Wobec skonkretyzowanych oraz specyficznych wymagań odnośnie wzorcowych kwalifikacji menadżerów flot okazało się, że na rynku nie ma form kształcenia w pełni przygotowujących do pracy w tym obszarze. W praktyce zarządzaniem flotami zajmują się osoby o różnym wykształceniu oraz doświadczeniu zawodowym. To utrudnia wdrożenie się w specyficzne wymagania tego zawodu i standaryzację działań. Dostępne są oczywiście szkolenia poświęcone różnym zagadnieniom związanym z zarządzaniem flotą, jednakże do tej pory brak było rozwiązania kompleksowego. Osoby zarządzające flotami były skazane na samodzielne poszukiwanie informacji w wielu źródłach - niekoniecznie rzetelnych i w pełnym zakresie.
Studia podyplomowe "Zarządzanie flotą samochodową i mobilnością" są naszą odpowiedzią. Program naszych studiów ujmuje wszystkie najważniejsze zagadnienia dotyczące zarządzania pojazdami służbowymi. Jednym z kluczowych założeń było to, aby przedstawiane one były przez specjalistów posiadających wieloletnie doświadczenie praktyczne w branży.
Zapotrzebowanie na studia jest z naszej perspektywy wystarczające. Przez trzy kolejne lata udało nam się uruchomić grupy o maksymalnej zakładanej liczebności ponad 30 słuchaczy. Taka liczebność grup jest odpowiednia z punktu widzenia organizacji nauczania. Do prowadzenia zajęć zaangażowani są przedstawiciele biznesu z różnych szczebli zarządzania. Dlatego też uruchamianie kolejnych edycji częściej, np. co pół roku lub organizowanie dwóch grup jednocześnie byłoby dużym wyzwaniem logistycznym i obciążeniem dla naszych partnerów. Aktualnie nie zauważamy spadku zainteresowania ofertą naszych studiów. Co ważne, ciągle śledzimy zmiany na rynku oraz wprowadzamy modyfikacje programów, które są odpowiedzią na nowe trendy.
Studia są przeznaczone dla wszystkich zainteresowanych biznesem flotowym i mobilnością. W szczególności kierujemy je do osób, które aktualnie zajmują się zarządzaniem flotami pojazdów lub w przyszłości chcą tymi pojazdami zarządzać. Pierwsza grupa potrzebuje specjalistycznej wiedzy, która uzupełni i uporządkuje ich warsztat pracy oraz pozwoli lepiej uzasadniać podejmowane decyzje. Druga grupa osób znacznie skróci swoją drogę do celu, jakim jest zostanie specjalistą z zakresu zarządzania flotą.
Z punktu widzenia przedsiębiorców studia te są doskonałym sposobem wyposażenia pracowników w kluczowe kompetencje, a samym absolwentom dają mocną kartę na flotowym rynku pracy. Absolwenci studiów, którzy dopiero wkraczają na rynek pracy, mogą bardzo skorzystać realizując oferowane w ramach studiów płatne, czteromiesięczne staże w firmach zrzeszonych w PZWLP. Dzięki tym stażom mogą w praktyce utrwalić nową wiedzę oraz odzyskać ponad 50% czesnego.  
Program zajęć obejmuje wykłady, ćwiczenia, zajęcia projektowe oraz laboratoria rozwijające wiedzę i umiejętności. Z mojego punktu widzenia w procesie kształcenia ważna jest również praca końcowa, w której każdy słuchacz rozwiązuje wybrany przez siebie problem decyzyjny, dotyczący flot samochodowych pod okiem pracownika naukowego lub doświadczonego specjalisty.
Program studiów skupia się na kluczowych zagadnieniach zarządzania flotą. Zagadnienia te dotyczą pozyskania, finansowania i budżetowania floty samochodowej, analizy TCO i cyklu życia pojazdu, gospodarki paliwowej z elementami ekologii, ubezpieczeń, technologii i rozwiązań przyszłości dla flot i mobilności, wizji i strategii w zarządzaniu flotą, polityki flotowej, podstaw prawnych w eksploatacji pojazdów, podstaw konstrukcji i eksploatacji pojazdów, systemów IT i telematyki w zarządzaniu flotą czy też zarządzania ryzykiem, zarządzanie kontraktem, elementów organizacji i zarządzania w biznesie, negocjacji i zarządzania relacjami oraz elementów HR.
Uczelnia, a szczególnie Wydział Transportu, musi rozwijać tego typu działalność. Jest to najlepszy sposób łączenia nauki, wiedzy i doświadczenia z faktycznym, artykułowanym bezpośrednio przez biznes zapotrzebowaniem na wykwalifikowanych specjalistów. Wąskie dziedziny wiedzy i umiejętności, takie jak zarządzanie flotą pojazdów, wymagają specyficznych rozwiązań skrojonych dokładnie do zapotrzebowania. Jeżeli studia takie są przygotowywane w ścisłej współpracy strony wyrażającej zapotrzebowanie i uczelni wyższej, uzyskiwany jest produkt rynkowy, który daje korzyść każdej ze stron - to sytuacja win-win.
Studia podyplomowe z zasady są dedykowane dla osób już zatrudnionych, które chcą podnieść lub zmienić swoje kwalifikacje na rynku pracy. Analizując dokumenty kandydatów zauważamy, że w dużej mierze są to osoby już pracujące w branży flotowej. Nieznaczna część słuchaczy bez doświadczenia w branży uzyskuje od koleżanek i kolegów w grupach nowe kontakty biznesowe, które z pewnością pomagają im na rynku pracy. Oferta stażowa dla absolwentów naszych studiów w firmach zrzeszonych w PZWLP z pewnością daje im niezbędne doświadczenie. Z informacji zwrotnych wiemy, że studia niejednokrotnie przyczyniły się do awansu zawodowego oraz znalezienia stałej pracy w branży flotowej. Chciałabym tu podkreślić duże zainteresowanie firm zrzeszonych w PZWLP młodymi kadrami.
„Zarządzanie flotą samochodową i mobilnością” to nie jedyne studia podyplomowe, którymi możemy się szczególnie pochwalić. Wydział Transportu analizuje potrzeby i oczekiwania rynku w sposób ciągły. Prowadzimy rozmowy z pracodawcami w tym zakresie. Korzystając z okazji, chciałabym przedstawić i zarekomendować Czytelnikom nasz nowy produkt, nowe studia podyplomowe prowadzone na Wydziale Transportu PW pn. „Interoperacyjność Systemu Kolei”. Studia te utworzono we współpracy z Polskimi Liniami Kolejowymi, Urzędem Transportu Kolejowego oraz ekspertami z jednostek badawczych, oceniających i notyfikowanych. Podobnie jak studia dotyczące floty samochodowej jest to odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie na specjalistów branży kolejowej, mogących sprostać wyzwaniom związanym z dostosowywaniem polskiej sieci kolejowej do wymogów interoperacyjności. Szczegółowe informacje na temat studiów dostępne są na stronie Wydziału Transportu.