Kody kreskowe na rzecz ochrony danych osobowych pacjentów

Anna Gawrońska-Błaszczyk, Instytut Logistyki i Magazynowania, Główny Specjalista w Centrum GS1 Polska: Zgodnie z Ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej^[1] oraz rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2012 r. w sprawie warunków, sposobu i trybu zaopatrywania pacjentów szpitala w znaki identyfikacyjne oraz sposobu postępowania w razie stwierdzenia ich braku^[2], każdy podmiot leczniczy jest zobowiązany kodować dane o pacjentach, a znaki identyfikujące pacjenta powinny zawierać „informacje pozwalające na ustalenie imienia i nazwiska oraz daty urodzenia pacjenta zapisane w sposób uniemożliwiający identyfikację pacjenta przez osoby nieuprawnione”. Głównym powodem wprowadzenia takich regulacji była konieczność zapewnienia mechanizmu na rzecz ochrony danych osobowych pacjentów.
Opaska z kodem kreskowym na nadgarstku pacjenta jest zgodna z wymogiem wspomnianej ustawy o działalności leczniczej w zakresie kodowania danych o pacjentach. Rekomendowanym rozwiązaniem dla szpitali jest stosowanie do identyfikacji pacjentów opaski z kodem kreskowym, w którym przedstawiany jest nieznaczący numer pacjenta. Oznacza to, że w samym kodzie kreskowym nie ma dodatkowym informacji, a numer ten stanowi klucz dostępu do bazy danych szpitala, w której gromadzone są wszystkie dane na temat pacjenta, takie jak m.in. jego imię i nazwisko oraz data urodzenia. Dane w ten sposób przedstawione są niemożliwe do odczytu przez osoby postronne, a dostępne jedynie dla osób uprawnionych i wyposażonych w odpowiedni sprzęt, umożliwiający dostęp do bazy danych.
Ze względu na konieczność unikalnej i jednoznacznej - w skali podmiotów leczniczych oraz kraju -  identyfikacji pacjenta oraz dla zapewnienia efektywnej i bezpiecznej terapii, zasadne byłoby stosowanie przez szpitale globalnych identyfikatorów GS1. W ramach globalnego systemu GS1 istnieje tzw. Globalny Numer Relacji Usługowej, służący znakowaniu pacjenta, tzw. GSRN^[3]. Jest to 18-cyfrowy numer, który można przedstawiać w postaci standardowych kodów kreskowych, np. kodu liniowego GS1-128 lub kodu dwuwymiarowego GS1 DataMatrix. Dodatkowo, wprowadzenie kodów kreskowych do identyfikacji pacjenta pozwala na podniesienie efektywności funkcjonowania placówek leczniczych. Kod kreskowy z opaski, skanowany każdorazowo przy podaniu leków lub wykonywaniu dowolnego zabiegu medycznego, pozwala na weryfikację, czy właściwy pacjent otrzymał właściwy lek lub czy w stosunku do właściwego pacjenta podjęto terapię zgodną z zaleceniem lekarskim.

  [1] Dz. U. z 2013 r. poz. 217, z późn. zm. 
  [2] Dz. U. z 2012 r. poz. 1098
  [3] ang. Global Service Relationship Number