Modelowanie symulacyjne sieci dystrybucji - adaptacyjność sieci - cz. 2
Turbulentne otoczenie, w jakim funkcjonuje obecnie większość przedsiębiorstw, skłania do rozważenia na poziomie zarządzania strategicznego teorii chaosu. W związku z powyższym wyraźnie w ostatnich latach zaznacza się w literaturze nurt badawczy obejmujący teorię chaosu i wypływającą z niej teorię adaptacyjnych systemów zarządzania. Te rozważania w artykule odniesione zostaną do sieci dystrybucji, które potraktowane zostały jako złożone systemy zarządzania przejmujące odpowiedzialność za adaptowanie się łańcuchów dostaw do turbulentnych zmian otoczenia. W pierwszej części artykułu przedstawiony zostanie przegląd literaturowy wskazujący na znaczenie teorii złożonych systemów adaptacyjnych i wypływającą z tej teorii metodologię badawczą. Następnie rozważone zostaną sieci dystrybucji w kategoriach złożonych systemów adaptacyjnych. W ostatniej części artykułu przedstawiono wyniki eksperymentów przeprowadzonych na modelu symulacyjnym zbudowanym w oparciu o dynamikę systemów zarządzania, jako metodę dedykowana, złożonym systemom adaptacyjnym.
Jeśli system reguł społecznych, wskazujących pożądane cele i właściwe środki działań ludzkich, jest dobrze artykułowany, spójny, przejrzysty i legitymizowany, wytwarza się poczucie porządku, przewidywalności, regularności i bezpieczeństwa. Ostatnie z wymienionych jest jedną z najważniejszych potrzeb człowieka - potrzeba bezpieczeństwa, szeroko rozumianego, a więc na przykład: egzystencjalnego, ekonomicznego, ekologicznego, indywidualnego (jednostkowego), społecznego czy zdrowotnego. Potrzeba bezpieczeństwa wynika przede wszystkim ze skłonności człowieka do życia we wspólnocie. Pojęcie bezpieczeństwa jest jednym z najczęściej stosowanych pojęć w organizacji i funkcjonowaniu państwa (społeczeństwa) oraz nauce.
Bezpieczeństwo jako jedna z podstawowych dziedzin funkcjonowania podmiotu, mająca zapewnić nie tylko możliwości jego przetrwania, ale również rozwój i swobodę realizacji jego interesów w konkretnym środowisku, poprzez podejmowanie wyzwań, wykorzystywanie szans, redukowanie ryzyka oraz przeciwdziałanie wszelkiego rodzaju zagrożeniom dla jego interesów, jest zatem nie tyle określonym stanem rzeczy, ile ciągłym. Stan ten może ulegać zmianom, dlatego bezpieczeństwo powinno być rozpatrywane jako proces. Bezpieczeństwo w rozumieniu intuicyjnym to stan pewności, spokoju, braku zagrożenia, poczucia zabezpieczenia czy ochrony.
Wzrastające wymagania klienta determinują kierownictwo firm do doskonalenia procesów wytwarzania i dostarczania produktów, nie tylko z perspektywy czynności wykonywanych wewnątrz pojedynczej jednostki gospodarczej, ale również łańcucha dostaw, którego jest ona uczestnikiem. Szczególny nacisk kładziony jest na zmniejszanie marnotrawstwa, redukowanie liczby pojawiających się zakłóceń, eliminowanie opóźnień, gwarantowanie jakości dostaw (jakości technicznej towaru, zgodnej ze specyfikacją, odpowiedniej ilości towaru, zgodnej z zamówieniem klienta) oraz zwiększanie elastyczności w odpowiadaniu na zmieniające się wymagania rynku. Zapewnienie skuteczności tych działań warunkowane jest dziś zdolnością przedsiębiorstw do kompleksowego spojrzenia na funkcjonującą w zmiennym otoczeniu firmę, ze szczególnym uwzględnieniem jej relacji z dostawcami i odbiorcami, zwłaszcza pierwszego rzędu.