Logistyczny wachlarz usług
- oprac. IW
- Kategoria: Logistyka
Fot. Pixabay
Wraz z rozwojem handlu i rynku e-commerce zmienia się logistyka. Jeszcze nie tak dawno z nowoczesnością kojarzony był system 3PL - dziś coraz częściej mówi się o 4PL, a nawet o 5PL. Co powinna wiedzieć o tych skrótach firma podejmująca współpracę z operatorem usług logistycznych?
Coraz bardziej wymagający konsumenci oczekują, że będą mogli nabyć interesujący ich produkt niemal zawsze i wszędzie, w dodatku w niskich cenach. Tymczasem dla firm sprawna organizacja całego procesu dystrybucji jest prawdziwym wyzwaniem.
- Sposób działania powinien być zawsze dopasowany do potrzeb konkretnej firmy. Są sytuacje, w których producent lub importer jest w stanie sam zająć się całą logistyką, jednak częściej dotyczy to małych podmiotów. Te większe powinny skupić się na swojej specjalizacji, a to, co nią nie jest, outsourcować - mówi Urszula Rąbkowska, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu w firmie XBS Group.
Logistyka może opierać się na kilku modelach PL.
1PL - pojedynczy operator usług logistycznych
W tym podstawowym modelu firma, będąca importerem lub producentem, samodzielnie zajmuje się całym procesem logistycznym: magazynowaniem, transportem oraz współpracą z dystrybutorami. Dzięki temu firma może mieć pełną kontrolę nad wszystkimi procesami i nie jest uzależniona od zewnętrznych partnerów. Samodzielne organizowanie całej logistyki - od zakupu ciężarówek, przez budowanie własnych magazynów i zatrudnianie wielu pracowników, po tworzenie indywidualnego systemu informatycznego do zarządzania przepływem towarów to jednak rozwiązanie bardzo trudne i często nieopłacalne.
2PL - w duecie z transportem
Model ten często oznacza zlecanie transportu na zewnątrz. Firma produkcyjna lub importer nie buduje dużej floty swoich pojazdów do przewozu towarów, ale korzysta w tym zakresie z usług firm zewnętrznych. O modelu 2PL można mówić także wtedy, gdy firma transportowa świadczy jednocześnie usługi magazynowania. Mamy więc wtedy dwóch partnerów, z których jeden tworzy lub importuje towar, a drugi zajmuje się jego składowaniem i przemieszczaniem. Są to jednak procesy realizowane oddzielnie.
3PL - pierwszy krok w stronę integracji
Model ten uważa się za krok milowy w logistyce. To, w jaki sposób ma przebiegać proces magazynowania i przemieszczania towarów, nadal jest zadaniem producenta lub importera, ale partner zajmujący się realizacją poszczególnych zadań robi to w sposób bardziej zintegrowany. Oferuje również wiele usług dodatkowych. Taki łańcuch usług może obejmować m.in.: transport, magazynowanie, co-packing, dystrybucję, zarządzanie zapasami lub spedycję, przy czym to operator logistyczny dobiera odpowiednie środki do optymalnego zrealizowania poszczególnych usług. W tym modelu to operator logistyczny może dowodzić przepływem towarów, choć kluczowe decyzje (np. wybór środków transportu) nadal podejmuje zleceniodawca.
4PL - logistyka z zewnętrznym koordynatorem
Tutaj integracja pomiędzy importerem/producentem a operatorem logistycznym jest jeszcze ściślejsza. To firma logistyczna projektuje niektóre rozwiązania. Importer lub producent może nawet nie potrzebować własnego działu TSL, ponieważ całym tym obszarem zajmuje się firma zewnętrzna na zasadzie outsourcingu. Operator dla każdego swojego klienta dobiera konkretne narzędzia i rozwiązania. Zdarza się, że w modelu 4PL wykonawca zajmuje się także przetargami, w ramach których wyłonieni zostaną dostawcy poszczególnych usług. Z tego powodu operatorzy 4PL nazywani bywają integratorami usług. Niektóre tego typu firmy sprowadzają swoją działalność do projektowania i integrowania elementów łańcucha dostaw, zlecając poszczególne procesy firmom zewnętrznym.
5PL - odpowiedź na wyzwania e-commerce
Model ten wzbogaca dwa poprzednie modele o aspekt informatyczny. Operator kontroluje bowiem wszystkie operacje w łańcuchu dostaw przy użyciu nowoczesnego oprogramowania. Tego typu integrator logistyczny może zajmować się: fakturowaniem w imieniu klienta, obsługą sklepu internetowego, a nawet płatnościami internetowymi. Może więc objąć całość procesów logistycznych - od dostawy podzespołów do produkcji towaru, po dostawę wytworzonych produktów do indywidualnych konsumentów, którzy zakupili choćby jedną sztukę produktu za pośrednictwem sklepu internetowego. To firma logistyczna optymalizuje procesy magazynowania i transportu w taki sposób, by utrzymywać odpowiednie stany magazynowe i zadbać o zrealizowanie każdego zamówienia do odbiorcy końcowego w 24 godziny. Jest to możliwe dzięki spójnemu systemowi elektronicznemu, który łączy w sobie dane dotyczące popytu (np. zamówienia hurtowni, sklepów detalicznych i konsumentów) z danymi dotyczącymi podaży (stanów magazynowych) i który reaguje na bieżące zapotrzebowanie (np. wysyłając do producenta automatyczne zamówienie, gdy zapasy spadają poniżej określonego poziomu).
Nowoczesna logistyka pozwala konsumentowi otrzymać wymarzony produkt w jak najkrótszym czasie i w najbardziej wygodny sposób. Aby było to możliwe, wszystkie najdrobniejsze elementy łańcucha dostaw muszą być ze sobą sprawnie połączone. Wtedy można mówić o tzw. efekcie motyla - jeden ruch kliknięcia przez klienta w ikonkę "kup teraz" uruchamia skomplikowaną maszynerię, która kończy pracę dopiero w momencie odbioru produktu z rąk kuriera.