Elektronizacja zamówień publicznych - doświadczenia Finlandii, przyszłość Polski i Europy

Rozwój usług świadczonych drogą elektroniczną oraz wykorzystanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych w gospodarce oraz administracji publicznej w ostatnich czasach jest oznaką transformacji cywilizacyjnej w kierunku społeczeństwa informacyjnego. O znaczeniu tych zmian i ich wpływie na gospodarkę świadczą twarde dane: technologie informacyjne i komunikacyjne w ostatnich latach odpowiadają za około 1/4 wzrostu PKB oraz za 40% wzrostu produktywności w samej Unii Europejskiej.

Miikka Savolainen, Dyrektor Zarządzający Itella Information Sp. z o.o tłumaczy: Itella współpracuje z Rządem Finlandii i Ministerstwem Skarbu w zakresie e-procurementu od 2002 roku. Dzięki naszym wspólnym wysiłkom ok. 80% przedsiębiorstw w Finlandii stosuje elektroniczny sposób rozliczeń i zamówień. To dla nas sukces, jednak nie składamy broni i dalej ciężko pracujemy, aby ten wynik był jeszcze lepszy. Mamy nadzieję, że długofalowy proces elektronizacji zamówień publicznych w Polsce zakończy się równie dobrym wynikiem. Stąd pomysł zorganizowania forum polsko-fińskiego w tym temacie.

Rozwiązania e-Procurement w dostawach publicznych, odpowiednio wdrożone od strony prawnej, organizacyjnej i technicznej, będą więc czynnikiem istotnych oszczędności zarówno dla budżetu Państwa, jak i dla przedsiębiorstw realizujących dostawy. Pozwolą na optymalizację realizowanych procesów dostaw, ich kontroli oraz rozliczeń, dając jednocześnie przedsiębiorcom nowoczesne narzędzie do współpracy z innymi niż publiczny sektorami. Wdrożenie elektronicznej platformy zamówień publicznych będzie realizacją jednego z celów Agendy Cyfrowej dla Europy. Agenda cyfrowa przedstawiona przez Komisję Europejską jest jednym z siedmiu filarów strategii Europa 2020, która ustala cele dla wzrostu Unii Europejskiej (UE) do roku 2020. Agenda cyfrowa proponuje lepsze wykorzystanie potencjału technologii informacyjnych i komunikacyjnych dla wsparcia innowacji, wzrostu gospodarczego i postępu.

Tadeusz Rudnicki, Główny Specjalista z zakresu e-Biznesu w Instytucie Logistyki i Magazynowania, Ekspert Europejskiego i Polskiego Wielostronnego Forum Elektronicznego Fakturowania wyjaśnia: Komisja Europejska opracowała założenia nowej Dyrektywy o dostawach publicznych, zgodnie z którą procesy przetargowe będą prowadzone wyłącznie drogą elektroniczną. Przewidywana publikacja nowej Dyrektywy - w pierwszej połowie 2013 z terminem ostatecznego jej wdrożenia najwcześniej w roku 2016. Jednocześnie Komisja Europejska przygotowuje propozycje nowych zasad dotyczących obsługi dostaw objętych przepisami o dostawach publicznych, w tym w szczególności elektronicznego fakturowania. Obecnie nowym impulsem są działania opisane w Komunikacie Single Market Act 2 – w tym Działanie Kluczowe 10 – e-fakturowanie jako standard fakturowania w dostawach publicznych. Ponadto uczynienie elektronicznego fakturowania dominującą metodą fakturowania w 2020 roku stanowić będzie realizację kolejnego z postulatów Agendy Cyfrowej dla Europy.

Polska bierze aktywny udział w europejskich projektach i działaniach związanych z realizacją zadań Strategii Europa 2020 i jej flagowej inicjatywy: Agenda Cyfrowa dla Europy, w tym udział w projektach europejskich w administracji oraz projektach krajowych dotyczących elektronicznej współpracy B2B. Polskie przepisy dotyczące VAT oraz regulujące wykorzystanie e-faktur są w pełni zgodne z obowiązującą od 1 stycznia 2013 Dyrektywą VAT. Ministerstwo Gospodarki wraz z Ministerstwem Finansów prowadzą powołane w 2011 roku Krajowe Forum Elektronicznego Fakturowania. W najbliższym czasie planowane są prace nad utworzeniem krajowej strategii wdrażania elektronicznego fakturowania. Jednocześnie obserwowane są działania związane z rozszerzeniem dorobku projektu PEPPOL w obszarze e-fakturowania oraz obsługi dostaw publicznych w pozostałych krajach UE, w tym również w Polsce.

Finlandia jest w czołówce Krajów Członkowskich Unii Europejskiej w obszarze e-fakturowania oraz cyfryzacji administracji publicznej. Stąd fińska spółka skarbu państwa Itella Information wraz z Ambasadą Finlandii w Polsce oraz Polsko-Skandynawską Izbą Gospodarczą zaproponowały wymianę doświadczeń między krajami w obszarze elektronizacji zamówień publicznych i e-fakturowania. Do współpracy zaprosiły partnera merytorycznego w postaci Instytutu Logistyki i Magazynowania oraz Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji w celu zainicjowania dyskusji merytorycznej dotyczącej szeroko pojętej elektronizacji w biznesie i sektorze publicznym.

Michał Boni, Minister Administracji i Cyfryzacji podsumował: Szczególnie interesujące wydają się doświadczenia z przebiegu procesu wdrażania e-fakturowania w administracji, zakres i efekty wykorzystania projektu PEPPOL, ustalone przez Finlandię miary efektywności wdrożenia e-fakturowania, wreszcie opinie i efekty wdrożenia e-fakturowania po stronie zaangażowanych przedsiębiorstw. Jesteśmy bardzo zainteresowani ewentualną współpracą i wymianą informacji oraz doświadczeń np. w zakresie działań fińskiej administracji w obszarze e-fakturowania, w obszarze e-procurement, elektronicznej współpracy administracji z biznesem i obywatelami, a także w zakresie metod i treści edukacyjnych na różnych szczeblach edukacji w Finlandii.

Organizatorem Forum była Skandynawsko-Polska Izba Gospodarcza oraz Itella Information, firma, która aktywnie uczestniczyła w procesie digitalizacji sektora publicznego w Finlandii. Instytut Logistyki i Magazynowania był partnerem merytorycznym forum.

W E-Procurement Forum wzięli udział:
MICHAŁ BONI - Minister Administracji i Cyfryzacji
KRISTA KIURU - Minister Mieszkalnictwa i Łączności Finlandii
KEIJO KETTUNEN - Dyrektor Transakcji Płatniczych, Skarb Państwa Finlandii
AHTI ALLIKAS - Dyrektor produktu w dziale usług elektronicznych Itella Information, Reprezentant Estonii w grupie roboczej CEN/ISSS „Interoperatywność faktur elektronicznych w społeczeństwie europejskim”.
ANDRE HODDEVIK - Sekretarz Generalny OpenPEPPOL AISBL oraz Dyrektor Departamentu w Norweskim Urzędzie Zarządzania Publicznego i eGovernment (Difi)
TADEUSZ RUDNICKI - Ekspert Europejskiego i Polskiego Wielostronnego Forum Elektronicznego Eakturowania, członek Europejskiego Wielostronnego Forum e-Fakturowania (grupa robocza EC T4, Polskie Narodowe Forum) oraz europejskiej Grupy Eksperckiej Przetargów Elektronicznych (e-Tendering).