Rola cyfryzacji i optymalizacji kolei w przyszłości transportu intermodalnego
- Natalia Wójcik
- Kategoria: Transport i spedycja
Wszystko wskazuje na to, że po latach intensywnego inwestowania w infrastrukturę drogową i wspierania transportu samochodowego w Europie, przyszedł czas na kolej. W pierwszych dniach listopada Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) ogłosiło nabór wniosków na inwestycje w zakresie transportu intermodalnego. W grudniu natomiast ruszył kolejny oczekiwany nabór, tym razem na wyposażenie pojazdów kolejowych w ERTMS, czyli europejski system zarządzania ruchem kolejowym. Wraz z trwającą od kilku lat modernizacją infrastruktury kolejowej i rozwojem technologii cyfrowych oznacza to, że, wprawdzie dopiero w trzeciej dekadzie, ale jednak transport kolejowy wchodzi w XXI wiek.
Drogowy transport towarów to polska specjalność. Według Eurostatu ponad 20 proc. przewozów w Unii Europejskiej wykonywanych jest ciężarówkami zarejestrowanymi w Polsce1. Ale gdy spojrzeć na przewozy kolejowe, jesteśmy daleko w tyle. Kolejni ministrowie zapewniają jednak, że trwająca od lat modernizacja wkrótce przyniesie zamierzony efekt. Polska ma realne szanse stać się intermodalnym hubem transportowym w Europie Środkowo-Wschodniej, dzięki swojemu strategicznemu położeniu i rozwijającej się infrastrukturze. Według danych Urzędu Transportu Kolejowego w Polsce działa obecnie 45 terminali intermodalnych. Największy w Gdańsku, a najmniejszy w Myszkowie.
Do sukcesu potrzebna jest jeszcze szeroka implementacja rozwiązań cyfrowych.
- Wykorzystanie nowych technologii do zarządzania, integrowania i optymalizacji w przewozach kolejowych, to jeden z kluczowych kroków, by rozwijać transport intermodalny. Digitalizacja pozwala na efektywniejsze zarządzanie procesami na kolei i redukcję kosztów, a każde zwiększenie konkurencyjności transportu kolejowego przemawia na jego korzyść - mówi twórca technologii dla kolei Piotr Sikorski, CEO SP Tech Solutions.
Najcenniejszym zasobem wykorzystywanym w innowacyjnych technologiach dla branży kolejowej są dane. Za ich zbieranie i łączenie odpowiadają platformy do zarządzania łańcuchem dostaw (SCM) i systemy zarządzania transportem (TMS). W ramach tych systemów lub jako osobne narzędzia istnieją też moduły analityczne, które pozwalają wdrażać optymalizacje tam, gdzie będą one najbardziej efektywne.
- W transporcie, szczególnie intermodalnym, gdzie towar narażony jest na kilkukrotny przeładunek, liczy się też bezpieczeństwo danych. Stąd wiele rozwiązań dla tej branży opiera się na systemach blockchain, które zapewniają transparentność i niezmienność danych oraz ograniczają ryzyko błędów czy oszustw. Umożliwiają też automatyzację niektórych procesów, takich jak odprawy celne, wystawianie faktur czy rozliczenia między operatorami - dodaje Piotr Sikorski. Największe europejskie huby intermodalne korzystają też z autonomicznych systemów zarządzania, które koordynują funkcjonowanie terminali.
Cyfryzacja i optymalizacja odgrywają fundamentalną rolę w kształtowaniu przyszłości kolei, szczególnie w kontekście integracji transportu intermodalnego. Rozwój technologii dla branży kolejowej i stopniowa modernizacja infrastruktury przybliżają nas do realizacji postulatu tiry na tory2, który po raz pierwszy wybrzmiał blisko 30 lat temu. Jak zauważyli już wtedy jego twórcy, transport intermodalny to optymalne rozwiązanie, które łączy interesy wszystkich stron i spełnia warunki zrównoważonego rozwoju zarówno w zakresie środowiska jak i w kwestiach społecznych.
1 - dane za 2022 rok
2 - https://instytutsprawobywatelskich.pl/co-robimy/tiry-na-tory/