Logistyka farmaceutyczna to dbałość o szczegóły
- Oprac. M.T.
- Kategoria: Logistyka
W Polsce funkcjonuje blisko 12 tys. aptek (1). Za zaopatrzenie znacznej części z nich odpowiada m.in. operator logistyczny FM Logistic, który od 20 lat specjalizuje się w usługach dla branży farmaceutycznej. W Błoniu pod Warszawą na blisko 100 tys. mkw prowadzi swój największy w Europie Centralnej magazyn dedykowany farmacji. To właśnie tam obsługiwane są m.in. najnowsze terapie genowe ratujące życie, w przypadku których cena jednej dawki nierzadko przekracza kilka milionów złotych.
Rynek farmaceutyczny w Polsce stale rośnie – jego wartość w okresie 12 miesięcy, od kwietnia 2022 r. do marca 2023 r., wyniosła aż 47,3 mld zł. Jednocześnie, pomiędzy 2021 r. a połową 2023 r. sprzedaż leków zwiększyła się o blisko 7 proc.. W tym samym okresie odnotowano także wzrost średniej miesięcznej liczby pacjentów o blisko 5 mln. (2) Wraz z rozwojem zapotrzebowania na środki farmaceutyczne wśród pacjentów rośnie też potrzeba obsługi logistycznej tego sektora.
Logistyka produktów leczniczych pod specjalnym nadzorem
Logistyka produktów leczniczych to jeden z najbardziej wymagających segmentów w branży TSL. Każdy jej szczegół jest regulowany przez prawo farmaceutyczne. Nakłada ono na operatora logistycznego ponadstandardowe obowiązki i wymaga szczególnych, wyspecjalizowanych kompetencji. Zasady funkcjonowania magazynu dla branży farmaceutycznej precyzyjnie określa DPD, czyli dobra praktyka dystrybucyjna. Restrykcyjne regulacje i standardy mają zagwarantować, że leki i produkty medyczne przechowywane będą w odpowiednich warunkach, uwzględniających temperaturę, wilgotność i bezpieczeństwo.
Kluczowe są warunki przechowywania
Do obsługi produktów leczniczych wymagane jest uzyskanie zezwolenia Głównego Inspektora Farmaceutycznego na prowadzenie hurtowni farmaceutycznej. FM Logistic od lat posiada własną hurtownię, ale z powodzeniem prowadzi też hurtownie producentów leków działające na ich własnych zezwoleniach. W każdym z tych przypadków kluczowe jest zachowanie określonych warunków przechowywania. W przypadku wielu leków nawet krótka ekspozycja na nieodpowiednie warunki może skutkować utratą jakości, skuteczności lub zmianą właściwości leku, a w konsekwencji wykazywać nawet działanie toksyczne. Przestrzeń magazynu farmaceutycznego w Błoniu podzielona jest na kilka stref. W strefie głównej panuje temperatura 15-25 st. C, w chłodniach natomiast od 2 do 8 stopni C. Oddzielnie funkcjonuje również strefa substancji kontrolowanych, psychotropowych i cytostatycznych oraz strefa zwrotów. Takie zarządzanie przestrzenią to dla klientów gwarancja, że ich produkty, nawet te o szczególnych wymaganiach, są przechowywane w optymalnych warunkach.
– Dodatkowo dla produktów wysokowartościowych posiadamy dedykowane strefy z pełnym monitoringiem i ograniczonym dostępem. Na życzenie klienta możemy opracować procedury przyjęcia i przechowywania w specjalnych warunkach, a nawet wyznaczyć zespół dedykowany do tej operacji – mówi Paweł Janicki, Senior Business Development Director, FM Logistic Central Europe.
Zespół w Błoniu każdego dnia obsługuje średnio 20 samochodów, co daje w sumie 15 tys. palet z produktami farmaceutycznymi miesięcznie. Oferta FM Logistic wykracza jednak daleko poza samo ich przechowywanie. Wszystko dzięki bogatemu know-how i zaawansowanym narzędziom. Pozwalają one m.in. na obsługę zwrotów produktów leczniczych, ale też na ich kontrolę. To szczególnie ważne, gdy co miesiąc przygotowuje się nawet 50 milionów sztuk towaru.
– Wyspecjalizowany skaner kodów QR służy do serializacji, polegającej na sprawdzeniu autentyczności serii produktów. Działania te zapobiegają wprowadzaniu sfałszowanych leków na rynek – podkreśla Paweł Janicki.
Operator kontroluje preparaty medyczne na każdym etapie obsługi.Jednym z najistotniejszych jest picking i przygotowanie towaru do transportu. – Przygotowując produkty do wydania, prowadzimy preparację sztukową, kartonową lub paletową w zależności od zapotrzebowania. Gdy towar jest gotowy, trafia do strefy wydania – opisuje procesPaweł Janicki z FM Logistic. Kompleksowe podejście do obsługi produktów farmaceutycznych, pozwala producentom i dystrybutorom leków oddać całość operacji pod skrzydła operatora logistycznego. To wygodne i efektywne rozwiązanie.
Transport szczególnej wagi
Obsługa logistyczna nie kończy się na wydaniu towaru do transportu. Każdego dnia z centrum dystrybucyjnego w Błoniu realizowane są wysyłki do 700 szpitali, ponad 10 tysięcy aptek w Polsce oraz hurtowni farmaceutycznych. Co istotne, zgodnie z prawem farmaceutycznym, proces transportowy traktuje się jako przedłużenie procesu magazynowania. Transport obwarowany jest więc i w tym przypadku wieloma obostrzeniami i wymaga od operatorów zapewnienia specjalnych warunków. Najważniejszy z nich to zachowanie ciągłości łańcucha chłodniczego. Aby zapewnić wymagane warunki w transporcie FM Logistic wykorzystuje dedykowaną flotę 300 specjalistycznych pojazdów z kontrolą temperatury. Dodatkowo wyposażonych w nowoczesne systemy telematyczne, które stale kontrolują wszystkie parametry transportu. Dzięki systemowi GPS klienci mają dostęp do śledzenia przesyłek w czasie rzeczywistym.
Wybierając operatora logistycznego dla farmacji warto postawić na doświadczenie i kompetencje. Ponad 40 klientów farmaceutycznych o różnych wymaganiach, którzy współpracują na co dzień z FM Logistic, to najlepsze potwierdzenie jakości usług realizowanych w magazynie w Błoniu.
(1) dane Głównego Urzędu Statystycznego za 2022 rok
(2) https://grantthornton.pl/wp-content/uploads/2023/06/Rynek-apteczny-2023.pdf
Źródło: FM Logistic