Logistyka 2040 - prawdopodobne scenariusze przyszłości
- Napisał Michał Koralewski
- Kategoria: Logistyka
Rozmowa z Tomaszem Oczkowskim, Commercial Director FM Logistic Central Europe na temat raportu "Logistyka 2040".
Redakcja: Skąd pomysł na raport "Logistyka 2040"?
Tomasz Oczkowski: FM Logistic CE jest firmą zorientowaną na przyszłość, od dawna zależy nam wspólnej inspiracji, a także uelastycznianiu działań praktycznych dzięki szerokiej dyskusji i rozważaniom teoretycznym. Z taką też intencją organizujemy od kilku lat konferencję Open Minds Debate. Zapraszamy na nią ekspertów i naukowców z różnych dziedzin, niekoniecznie bezpośrednio związanych z logistyką, którzy dzielą się z gośćmi swoją wiedzą i wspólnie zastanawiamy się, jak nowe trendy i technologie mogą wpłynąć na gospodarkę i biznes. W tym samym duchu, w tym roku przystąpiliśmy wraz z firmą 4CF do opracowania raportu "Logistyka 2040". Opublikowane scenariusze przyszłości mają stanowić wyzwanie dla wcześniejszych założeń, skłaniać do zastanowienia się, jak może rozwijać się przyszłość handlu i logistyki oraz inspirować do poszukiwania innowacyjnych rozwiązań na przyszłość.
Redakcja: Czy publikowanie raportu o przyszłości w dobie pandemii, gdy nie wiemy, co przyniesie kolejny dzień, nie jest ryzykowne?
T. O.: Wręcz przeciwnie. Chociaż pandemia nie była powodem, dla którego przygotowaliśmy raport, to ostatnie wydarzenia z nią związane potwierdziły tylko, jak ważna staje się szybkość w identyfikacji oraz zrozumieniu wyzwań w celu modyfikacji dotychczasowych założeń, a także kreowaniu optymalnych rozwiązań pozwalających zarówno na funkcjonowanie firmy jak i zwiększenie jej konkurencyjności. Zależy nam na uelastycznieniu myślenia o rozwoju biznesu, aby nie koncentrować się tylko na bieżących sprawach, ale spojrzeć trochę dalej naprzód. Trzy zupełnie różne światy zaprezentowane w raporcie "Logistyka 2040" dają ciekawą perspektywę megatrendów i możliwość refleksji nad potencjalnymi zmianami. I nie wybór najtrafniejszego scenariusza jest tu najważniejszy, ale właśnie inspiracja i rozważania teoretyczne. Podejmując tę dyskusję, już dziś możemy też uświadomić sobie zagrożenia i próbować zapobiec wersji przyszłości, której wolelibyśmy uniknąć.
Redakcja: Dlaczego akurat 20 lat?
T. O.: Lata 40. obecnego wieku są wystarczająco odległe, aby spodziewać się dużych zmian, a jednocześnie wystarczająco bliskie, aby już teraz operatorzy logistyczni i ich klienci podejmowali działania przygotowujące do tego, co nadejdzie. Z drugiej strony, to co stanie się w krótkim horyzoncie czasowym nie jest dziś trudne do zidentyfikowania, wskazują na to trendy, które dość łatwo zidentyfikować biorąc pod uwagę dostępne dane. Foresight strategiczny nie polega na analizie zdarzeń tu i teraz, ale na spojrzeniu na zagadnienie z szerszej perspektywy.
Redakcja: Do kogo skierowany jest raport, kto powinien się nim zainteresować?
T. O.: Raport dedykujemy głównie naszym klientom oraz partnerom. Chcemy też aby był inspiracją dla naszych pracowników i całej branży logistycznej. Logistyka wpływa na prawie wszystkie sektory rynku, a jej rozwój jest niemal jednoznaczny ze zmianą w wielu innych obszarach, dla których jest ona istotną częścią działalności operacyjnej i modelu biznesowego, dlatego też raport jest skonstruowany tak, aby był zrozumiały i przystępny nie tylko dla specjalistów, ale też dla wszystkich tych, dla których znaczenie logistyki będzie rosło w najbliższych dekadach.
Redakcja: Właśnie, we wszystkich scenariuszach rola logistyki rośnie, obejmuje coraz to nowe obszary, często wkracza w kompetencje producentów. Co na to klienci?
T. O.: Tak, jak wspomniałem, już dziś obserwujemy ten trend. Usługi, które świadczymy dla naszych klientów, wykraczają daleko poza transport i magazynowanie. Jako operatorzy logistyczni przejmujemy na siebie niejednokrotnie ostatni etap produkcji, są to usługi z zakresu co-packingu i co-manufacturingu. Kompletujemy na przykład zestawy, które są następnie sprzedawane jako jeden produkt, przygotowujemy multipaki, standy, które widujemy w sklepach, etykietujemy towary pod dany rynek itp. Operatorzy przejmują też często na siebie obsługę konsumenta, czemu sprzyja szybki rozwój handlu internetowego, mam tu na myśli np. obsługę reklamacji lub usługę kurierską, ale nie tylko. Klienci zwracają się też do nas, jako specjalistów w tej dziedzinie, o pomoc w zorganizowaniu swojego kanału e-commerce. Nie jest to już pytanie tylko o fulfilment i dostawy do drzwi indywidualnego klienta, ale prowadzenie całej administracji sprzedaży, tworzenie polityki cenowej, praca w social mediach itp. Dzięki powierzeniu tych zadań partnerowi logistycznemu nasi klienci mogą się skupić na rozwoju swojego core biznesu. Pogłębienie tej tendencji jest najbardziej widoczne w scenariuszu pierwszym, w którym trwa wyścig technologiczny i na tym koncentrują się producenci, powierzając mniej istotne dla nich elementy swoim operatorom logistycznym.
Redakcja: Który ze scenariuszy przyszłości Pana zdaniem stanowi największe wyzwanie zarówno dla operatorów, jak i dla ich klientów?
T. O.: Trudno to stwierdzić jednoznacznie, bo każdy z nich ma swoje wyzwania. Na pewno najwięcej emocji budzi scenariusz trzeci, który opisuje świat, o jakim już niemal zapomnieliśmy, w którym polityka i protekcjonizm wkracza do biznesu. W takich warunkach przewagę zyskają Ci, którzy wykażą się otwartością i elastycznym podejściem, niestandardowym myśleniem. Scenariusz drugi jest jednak nie mniej wymagający, gdyż gdy znika główna siła napędowa rynku, czyli wzrost konsumpcji. Jest to świat "zerowego wzrostu", w którym gospodarka i społeczeństwo są podporządkowane walce ze zmianami klimatu. Sytuacja taka musi spowodować modyfikację postaw przedsiębiorców, nastawienie na współdziałanie z konkurencją i partnerami, wypracowywanie wspólnego podejścia. Pierwszy – pozornie najbardziej optymistyczny scenariusz, oznacza wyścig technologiczny, a więc przeznaczenie ogromnych nakładów na nowe technologie i sztuczną inteligencję. Proszę jednak pamiętać, że scenariusze zawarte w raporcie "Logistyka 2040" nie powinny być traktowane jako prognozy na przyszłość. Obrazują one wprawdzie prawdopodobne przyszłości, które pewnego dnia mogą stać się rzeczywistością, ale nie są najbardziej prawdopodobnymi zdarzeniami i nigdy nie miały nimi być. Są one jednak wariantami przyszłości, które stanowią największe wyzwanie dla operatorów logistycznych i ich klientów, dlatego warto o nich dyskutować.
Redakcja: Czego Państwo oczekują po raporcie "Logistyka 2040", co powinniśmy zapamiętać?
T. O.: Raport ma za zadanie dać impuls i skłonić do refleksji. Scenariusze przyszłości zawarte w raporcie "Logistyka 2040" są panoramicznym spojrzeniem na świat przyszłości, ale nie dają wszystkich odpowiedzi. Zamiast tego powinny intrygować i zachęcać do zadawania nowych pytań, które wcześniej nie przyszłyby nam do głowy. Można potraktować je jako pierwszy krok we własnych analizach i rozważaniach foresightowych. Można też wziąć ten raport na spotkanie z kluczowymi partnerami, dać go jako punkt wyjścia do analiz personelowi działu strategii lub innowacji.