Fabryka przyszłości. Rozwiązania chmurowe dla flot w intralogistyce i produkcji
- Tomasz Janiak
- Kategoria: Pozostałe zagadnienia
Ostatnie wydanie "DHL Logistics Trend Radar" plasuje trend, jakim są rozwiązania chmurowe, w orbicie 8 technologii, które będą miały największy wpływ na logistykę w najbliższych 5 latach. Trend ten skłania firmy do podejmowania szybszej reakcji o obszarze dzielenia się danymi. Co więcej, jest on także związany z zagadnieniem Big Data, ponieważ to od jakości danych umieszczanych i pozyskiwanych z systemów chmurowych zależy udane efektywne działanie całego systemu, jakim może być współpraca urządzeń działających w magazynach, halach produkcyjnych czy w transporcie. Skala i tempo rozwoju tego typu rozwiązań są zaskakujące. Według wspomnianego raportu DHL, który w tym przypadku powołuje się na badania Gartnera - aż 90 proc. wydatków na systemy do zarządzania łańcuchem dostaw będzie przypadało na systemy działające w chmurze.
Rozwiązania chmurowe to nie tylko sukces branży IT. W ostatnim czasie coraz częściej dowiadujemy się o projektach wdrażanych przez liderów z branży logistycznej. Spektakularnym wydarzeniem ostatnich miesięcy było podpisanie w maju b.r. wieloletniego kontraktu Microsoftu z FedExem na wdrożenie platformy Microsoft Azuro, która będąc najbardziej zaawansowaną kolekcją usług w chmurze, pozwalających na łączenie i wdrażanie inteligentnych aplikacji, wspomaga dotychczasowe lub wręcz inicjuje nowe procesy w różnych obszarach. Wspomniane partnerstwo to nie jedyny przykład wskazujący na rosnącą popularność podobnych rozwiązań. W czerwcu liderzy rynku - DHL Supply Chain i dostawca zaawansowanych rozwiązań magazynowych Blue Yonder (dawniej JDA) poinformowali o wdrożeniu platformy integrującej roboty magazynowe - również opartej na MS Azuro. Pilotaż miał miejsce w jednym z magazynów DHL Madrycie, a jego efektem było skrócenie czasu integracji systemów aż o 60 proc. Jeżeli uwzględni się fakt, że ten globalny operator posiada 2000 lokalizacji, to potencjalne oszczędności wydają się być ogromne. Bez rozwiązań chmurowych trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie przedsiębiorstw, które kreują nowe usługi lub modele biznesowe, wpisujące się w szeroko pojęty model "fabryki przyszłości". W dyskusjach specjalistów i niezliczonych artykułach o wizjach "fabryki przyszłości" mniej miejsca poświęca się temu, co faktyczne odróżnia "tradycyjny" model produkcji od cyfrowego, w którym dominującą rolę będą odgrywały właśnie rozwiązania oparte na systemach chmurowych. Co zatem odróżnia dotychczasowy model, odzwierciedlający obecną sytuację od warunków, w której działają lub będą działać "fabryki przyszłości"? Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w wydanej przez Fraunhofer IML w maju br. białej księdze pt. "Droga do inteligentnej fabryki". Wydaje się, że dostrzeżenie i zrozumienie różnic między dotychczasowym modelem a modelem "inteligentnej fabryki" może być punktem wyjścia do przestawienia się przedsiębiorstw na "tory cyfrowe". Analizując wymienione czynniki, warto zwrócić uwagę na znaczenie zarządzania wiedzą, które do tej pory nie miało należytego miejsca w strukturze przedsiębiorstw. Z lektury wspomnianej białej księgi Fraunhofera wynika, że tradycyjne przedsiębiorstwa były raczej nastawione na kształtowanie indywidualnych kompetencji pracowników, niż na budowanie systemowego podejścia.
Źródło: Whitepaper, Future Challenges in Logistics and Supply Chain Management. Der Weg zur Smart Factory. Fraunhofer IML, 2020, s. 11
Chmurowe inicjatywy
Okazuje się, że rozwój systemów chmurowych dla logistyki i produkcji jest domeną nie tylko samych dostawców rozwiązań IT. Inicjatorami zmian są także producenci. Przykładem takiego działania jest inicjatywa aliansu Open Manufacturing Platform (OMP), utworzonego w 2019 r. z inicjatywy koncernu BMW i Microsoftu, w ostatnim czasie dołączyli do niego inni liderzy, m.in. koncern Boscha. Celem przedsięwzięcia jest wspieranie przedsiębiorstw produkcyjnych w ich przyspieszaniu innowacji dzięki współpracy horyzontalnej między przedsiębiorstwami, dzieleniu się wiedzą i danymi oraz ułatwianie dostępu do nowych technologii. Ważnym elementem działań jest także dążenie do wypracowania standardów. Z punktu widzenia użytkowników interesujące jest opracowanie modelu semantycznego, umożliwiającego zrozumienie danych i przedstawienie ich relacji i zależności. Nie otrzymują oni niezrozumiałych komunikatów w postaci ciągów cyfr, ale informacje przydatne dla swoich systemów produkcyjnych, wraz z ich kontekstem. Konkretnym przykładem aplikacji chmurowej, opracowanej przez firmę spoza branży IT, jest system Nexeed firmy Bosch, który umożliwia monitorowanie w czasie rzeczywistym procesów produkcyjnych czy centralne zarządzanie urządzeniami IoT, takimi jak routery, maszyny i sensory, zapewnia zatem interoperacyjność. Samo rozwiązanie - jak podkreślają specjaliści Boscha - gwarantuje również wysoki stopień bezpieczeństwa, eliminując ewentualność ingerencji do systemu np. za pomocą USB z poziomu indywidualnego pracownika. Ciekawostką jest to, że od 2018 roku system został wdrożony nie tylko na potrzeby własne - w 100 fabrykach Boscha na całym świecie, co przełożyło się na dużą optymalizację procesów na poziomie koncernu, ale także w wielu przedsiębiorstwach spoza koncernu, takich jak BMW czy Trumpf.
Studium przypadku
W opisanym przykładzie rozwiązanie chmurowe Boscha - oparte na IoT - zostało wykorzystane do Track & Trace w firmie nox Nachtexpress, obsługującej linie drobnicowe, specjalizującej się w dostawach przesyłek o ciężarze pow. 100 kg. Rozwiązanie jest oparte na sensorach znajdujących się w specjalnych obudowach, instalowanych np. na skrzyniach transportowanych na pojazdach. Sczytywane dane (zdjęcie) są przekazywane do systemu, gdzie następuje ich mapowanie. Kolejnym etapem jest automatyczna transmisja danych w czasie rzeczywistym z sensorów - za pośrednictwem bramki - do chmury. Dzięki temu są one dostępne - również w czasie rzeczywistym - w postaci analiz (wizualizacji) obejmujących np. lokalizację obiektów i inne parametry logistyczne. Samo wdrożenie systemu objęło 4000 jednostek ładunkowych. Opisywany przykład jest stosunkowo prostym rozwiązaniem, ale wskazuje na korzyści związane z uproszczeniem procesu planowania, polepszeniem terminowości dostaw przesyłek czy oszczędnością czasu pracowników, np. w związku z możliwością szybkiej identyfikacji zagubionych przesyłek.
Przykłady z intralogistyki
Produkcja i transport to nie jedyne obszary zastosowania rozwiązań chmurowych. Również producenci urządzeń intralogistycznych ułatwiają swoim klientom dostęp do spersonalizowanych danych, odzwierciedlających aktualny stan eksploatowanej przez nich floty, skracając czas poświęcany na "ręczne" analizy. Wszystkie tego typu rozwiązania mają na celu mierzenie wydajności samej floty, a w konsekwencji zmierzają do optymalizacji procesów intralogistycznych. Z pewnością godnym uwagi rozwiązaniem jest opracowany już w 2015 roku, ale wdrażany od początku 2018 roku system Still neXXT Fleet. Warto dodać, że był on nominowany w 2019 roku do nagrody prestiżowej nagrody IFOY - Intralogistics and Forklift Truck of the Year w kategorii systemy intralogistyczne). Samo rozwiązanie bazuje na sprawdzonym systemie SAP HANA i składa się z 9 modułów. Analizy przydatne dla użytkowników mogą pochodzić z floty wózków eksploatowanych w jednej lokalizacji lub ich większej liczby w różnych krajach - na poziomie każdego jednostkowego urządzenia. W opinii jurorów IFOY, "system wyznaczył nowy standard w zakresie przejrzystości, dostępności i wizualizacji danych". Dane dotyczące parametrów technicznych i wydajnościowych są powiązane z danymi rzeczywistymi, pochodzącymi z poszczególnych urządzeń, co umożliwia pełną analizę wydajności floty. Jedną z funkcjonalności jest automatyczne ostrzeganie użytkowników przed różnymi zdarzeniami, takimi jak przekroczenie zdefiniowanych kosztów czy ważnych terminów, np. przeglądów. Z kolei Jungheinrich pod koniec 2019 roku również wdrożył system oparty na chmurze danych pn. "Connected Trucks", umożliwiający ocenę aktualnego stanu floty wózków, a więc takich parametrów jak np. liczba godzin eksploatacji czy koszty przypadające na poszczególne lokalizacje. Integracja danych pozwala na oszacowanie wydajności poszczególnych urządzeń i kosztów ich serwisu. Samo rozwiązanie jest niezależne od wielkości floty, a moduły można konfigurować w zależności od potrzeb klienta. Z poziomu przeglądarki są dostępne dashboardy, prezentujące najważniejsze parametry eksploatowanych wózków.
Fot. 1. Odczyt danych w systemie Nexeed firmy Bosch