Analiza zapotrzebowania na pracę przewozową w procesach transportowych
- Kazimierz Lejda, Sylwia Siedlecka
- Kategoria: Transport i spedycja
Transport samochodowy to najpopularniejszy środek przemieszczania ludzi i towarów w dzisiejszym świecie. Intensywny rozwój transportu drogowego rozpoczął się w pod koniec XX wieku. Wykorzystywanym środkiem transportu jest pojazd drogowy, którym przewozimy pasażerów i towary. Jest to usługa transportowa świadczona przez przewoźników drogowych. Główną zaletą tego rodzaju transportu jest to, że mamy możliwość dowiezienia pasażerów lub ładunków bezpośrednio do miejsca przeznaczenia. Jednakże minusem tej gałęzi transportu jest energochłonność i szkodliwy wpływ na środowisko.
Pojazd samochodowy jest trudnym obiektem technicznym, który ma określone cechy fizyczne i geometryczne. Ruch samochodu jest odpowiedzią na działanie kierowcy, jednak występują poważne zakłócenia i ograniczenia tego ruchu. Ograniczenia te wynikają z faktu, że ruch samochodu jest podporządkowany prawom fizyki, a w szczególności dynamiki. Zrozumienie tych zasad i praw jest niezbędne do wyjaśnienia procesów zachodzących podczas ruchu samochodu, a także wyjaśnienie niektórych sytuacji krytycznych, powodujących np. wywrócenie pojazdu.
Ruch samochodu można potraktować także jako pewien proces energetyczny, w którym energia jest przekazywana od silnika do kół napędowych. Znaczny wpływ na ruch samochodu mają oddziaływania zewnętrzne, np. działanie wiatru bocznego oraz oddziaływanie innych uczestników ruchu drogowego i nierówności drogi.
Opory ruchu samochodu
W celu właściwego wykonywania zadań przewozowych pojazd powinien charakteryzować się odpowiednimi właściwościami dynamicznymi, które określają największe osiągi samochodu (tzw. górne graniczne). O parametrach ruchu decyduje układ i wartość sił zewnętrznych działających na pojazd. W przypadku ruchu prostoliniowego, takimi siłami są opory ruchu. Do oporów ruchu zalicza się te siły zewnętrzne, które przebiegając równolegle do kierunku ruchu pojazdu mają przeciwny zwrot, a mianowicie:
- opór toczenia (działający na linii styku koła z nawierzchnią),
- opór powietrza (działający na aerodynamiczny środek naporu, którego wysokość nad jezdnią zależy od ukształtowania bryły samochodu),
- opór wzniesienia (przypisany do środka ciężkości samochodu).
Opory toczenia i powietrza występują zawsze, a ich suma stanowi tzw. opór podstawowy Ftp, natomiast opory wzniesienia występują okresowo. Opór wzniesienia występuje tylko podczas jazdy pod górę i stanowi go równoległa do nawierzchni składowa siły ciężkości. W przypadku zjeżdżania z pochyłości składowa ta, przyjmując zwrot zgodny z kierunkiem jazdy, staje się siłą wymuszającą ruch samochodu.
Opór toczenia
Opór toczenia jest sumą oporów toczenia wszystkich kół, również w samochodach ciężarowych o zróżnicowanych wymiarach ogumienia kół osi przedniej i tylnej, gdzie przyjmuje się jednakową dla wszystkich kół wartość współczynnika oporu toczenia.
Artykuł zawiera 16530 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka