Podstawowe teorie lokalizacji działalności gospodarczej oraz znaczenie czynnika transportu
- Brdulak Jacek, Pawlak Piotr, Krysiuk Cezary, Zakrzewski Bartosz
- Kategoria: Pozostałe zagadnienia
Lokalizacja (od łac. locaro - umieścić) oznacza umiejscowienie danej działalności w konkretnym miejscu. Działalność ludzi i podmiotów gospodarczych odbywa się w określonym miejscu - jest w tym miejscu zlokalizowana. Pojęcie lokalizacji jest często wykorzystywane w naukach ekonomicznych i traktowane jest jako procedura wyboru miejsca do prowadzenia określonej działalności gospodarczej.
W. Budner pojęcie lokalizacji działalności gospodarczej opisuje jako umiejscowienie wielkości i rodzaju działalności gospodarczej, obiektu lub zespołu obiektów, na określonym obszarze. Pojęcie to rozpatrywane jest w aspekcie czynnościowym (procedura wyboru rodzaju i miejsca inwestycji) oraz w aspekcie rezultatowym (wynik przeprowadzonej procedury dla konkretnej lokalizacji).
Konkretne miejsce charakteryzuje się określonymi walorami lokalizacyjnymi, a każda działalność gospodarcza - określonymi wymogami lokalizacyjnymi. W sytuacji gdy walory i wymogi będą do siebie najlepiej dopasowane można wyznaczyć optymalną lokalizację prowadzenia działalności gospodarczej. Walory, jak i wymogi lokalizacyjne zmieniają się w czasie, może to prowadzić do poszukiwania nowej działalności gospodarczej w danym miejscu (rekonwersja) jak i nowego miejsca dla dotychczasowej działalności gospodarczej (relokacja). Podejście to wymaga spojrzenia na pojęcie lokalizacji jako sumy wszystkich decyzji powodujących określone konsekwencje przestrzenne. Kierując się kryterium ekonomicznej efektywności wybiera się taką lokalizację, której łączny koszt kombinacji wybranych czynników jest najniższy.
Od XIX wieku, tj. od momentu rozwoju przemysłu (rewolucji przemysłowej), czynnik transportu jest nieustannie związany z teorią lokalizacji działalności gospodarczej. Wiąże się to z potrzebą przetransportowania wytworzonych dóbr w miejsce ich zbytu, tak aby osiągnąć zysk związany z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Teoria lokalizacji przemysłu przez długi okres (XIX i połowa XX w.) rozwijała się oddzielnie od głównego nurtu teorii ekonomii (okres do połowy XX w.), który ograniczał się do analizy gospodarki świata pozbawionej wymiarów przestrzennych. Z biegiem czasu zaczęto analizować również aspekty przestrzenne jak i czynniki behawioralne, jednak niezależnie od spojrzenia na teorię lokalizacji, współcześnie nadal bada się współzależność lokalizacji działalności gospodarczej i czynnika transportu.
Teorie lokalizacji
Podstawowe teorie lokalizacji w XIX wieku
Rewolucja przemysłowa i postęp techniczny wraz ze wzmożoną produkcją dóbr wpłynęły na zwiększone zapotrzebowanie na transport towarów. Twórcy ekonomii klasycznej Adam Smith oraz David Ricardo zwracali już uwagę na znaczenie lokalizacji danego przedsięwzięcia, jednak prekursorem teorii lokalizacji był niemiecki ekonomista Johann Heinrich von Thünen.
Artykuł zawiera 26810 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka