Rozliczenia finansowe grup zakupowych

Jednym z kluczowych czynników sukcesu decydującym o rozwoju grup zakupowych jest przyjęty sposób alokacji wspólnych kosztów i korzyści wynikających z outsourcingu funkcji zakupowej. Nie ma on wprawdzie bezpośredniego wpływu na skalę synergicznych korzyści, ale decyduje o opłacalności współpracy dla poszczególnych partnerów i jednostki zakupowej. Ten element zasad współpracy grupy ma nie tylko znaczenie dla wyników finansowych osiąganych przez poszczególne podmioty, ale wpływa również na społeczną stronę współpracy - poziom wzajemnego zaufania. Celem artykułu jest przedstawienie modelu operacyjnych rozliczeń finansowych grup zakupowych, przeanalizowanie składników transferów dokonywanych poprzez jednostkę zakupową oraz wskazanie na znaczne zróżnicowanie potencjalnych metod alokacji kosztów i korzyści grupy zakupowej. Opracowanie zostało przygotowane na podstawie badań literaturowych oraz analizy przykładowych schematów rozliczeń stosowanych przez wybrane grupy zakupowe funkcjonujące na polskim rynku. Efektem wykorzystania tego drugiego podejścia badawczego była identyfikacja trzech popularnych typów grup zakupowych różniących się znacząco sposobem prowadzenia rozliczeń finansowych.

Grupy zakupowe jako forma współpracy międzyorganizacyjnej
Współpraca międzyorganizacyjna to dla współczesnych przedsiębiorstw jeden z najważniejszych obszarów, w którym poszukuje się źródeł poprawy efektywności działalności. W praktyce gospodarczej trend ten przejawia się rosnącą skalą outsourcingu działalności. Jednym z popularnych obszarów, w którym następuje wydzielanie działalności na zewnątrz są procesy zakupowe. Ten szczególny rodzaj outsourcingu handlowego jest realizowany w formie tzw. grup zakupowych. Pod tym pojęciem rozumie się "formalną lub wirtualną strukturę, która wspiera konsolidację zakupów wielu podmiotów". Grupa zakupowa stanowi więc specyficzny rodzaj sieci biznesowej integrującej indywidualne relacje partnerów z ich dostawcami, a często również przekazującej zarządzanie tymi relacjami odrębnemu podmiotowi nazywanym jednostką zakupową. Podmiot ten stanowi dodatkowy węzeł sieci współpracy. Rolę jednostki zakupowej może potencjalnie pełnić również jeden z partnerów grupy - najczęściej jest to podmiot wiodący sieci, tzw. integrator sieci.
Bardzo uniwersalna idea działalności grup zakupowych oraz ich rosnąca popularność w praktyce gospodarczej powoduje bardzo dużą różnorodność form współpracy. Wskazuje się, że ważnym czynnikiem sprzyjającym tworzeniu grup zakupowych jest rozdrobniony rynek klientów. Współpraca klientów stanowi sposób na wyrównanie asymetrii siły negocjacyjnej dostawców i odbiorców. Typowymi przykładami tego rodzaju grup zakupowych jest współpraca rozwijająca się na rynku farmaceutycznym oraz paliw i energii. Drugim ważnym obszarem wykorzystania wspólnych zakupów są duże grupy kapitałowe. Jednostki zakupowe stanowią w takiej konfiguracji swego rodzaju centra usług wspólnych obsługujących holding w sferze zakupów. Trzeci popularny obszar wykorzystania mechanizmu komasowania zakupów to sfera publiczna.

Artykuł zawiera 24610 znaków.

Źródło: Czasopismo Logistyka