Teoretyczne i praktyczne aspekty zagospodarowania przestrzeni współczesnych portów morskich ze szczególnym uwzględnieniem portów morskich o podstawowym znaczeniu dla gospodarki Polski
- Michał Pluciński
- Kategoria: Logistyka
Działalność gospodarcza portów morskich zawsze wiązała się z zaangażowaniem terenów portowych. Zarówno realizacja podstawowej funkcji portowej - funkcji transportowej, jak i pozostałych funkcji gospodarczych portów morskich (m.in. handlowej, dystrybucyjno - logistycznej, przemysłowej) nie mogłaby się odbywać bez istnienia terytorium portowego. W przypadku funkcji transportowej współcześnie można nawet zaobserwować zjawisko zwiększonego zapotrzebowania na powierzchnię bezpośredniego zaplecza lądowego nabrzeży przy zmniejszeniu zapotrzebowania na długość samej linii cumowniczej.
ZMIANY W ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENI WSPÓŁCZESNYCH PORTÓW MORSKICH - ASPEKTY TEORETYCZNE
W dotychczasowym dorobku teoretycznym poświęconym tematyce zagospodarowania terytoriów lądowych na potrzeby rozwijających się portów morskich oraz praktyce gospodarczej poszczególnych portów i zespołów portowych odnotować można dwa główne kierunki, tj.:
- zagospodarowanie nowych (dotychczas niewykorzystywanych) terenów portowych
- rewitalizację terenów portowych już dotychczas wykorzystywanych na cele gospodarcze.
W przypadku pierwszego z wymienionych kierunków zagospodarowaniu przestrzeni, wykorzystane na te cele mogą zostać zarówno obszary położone w granicach administracyjnych poszczególnych portów morskich, jak i terytoria stanowiące tzw. rezerwę portową (najczęściej tereny sąsiadujące z portami, posiadające jedynie tymczasowe zagospodarowanie).
Nie wszystkie porty morskie posiadają w swoich granicach administracyjnych wolne tereny pod zagospodarowanie, co wymusza podjęcie działań nakierowanych na pozyskanie dla rozwoju funkcji portowych nowych terenów. Może się to odbywać zarówno na drodze włączenia w granice portów morskich terenów znajdujących się dotychczas poza tymi granicami, jak i „wydarcia” nowych terenów portowych morzu. Jak pisał K. Misztal, cechą charakterystyczną współczesnego rozwoju portów morskich jest jego wysoka przestrzenność (terenochłonność) polegająca na tym, że nowe przedsięwzięcia techniczne i technologiczne podejmowane w portach (z wyjątkiem modernizacji) wymagają dużych terenów, co stanowi niezbędny warunek zapewniający ich ekonomiczną efektywność. Generalnie jako niewystarczające uznaje się zabiegi adaptacyjne w granicach dotychczasowego zagospodarowania przestrzeni portów, co wymusza na podmiotach zarządzających tymi portami podejmowanie inwestycji na nowych terenach.
Drugi kierunek przekształceń stanowi restrukturyzacja terenów portowych. Związana jest z poszukiwaniem nowych, odpowiadających aktualnym potrzebom, sposobów na ożywienie podupadłych gospodarczo rejonów portowych. W praktyce portów morskich Europy Zachodniej można zaobserwować dwa główne kierunki rewitalizacji terenów portowych:
- rewitalizację w oparciu o rozwój innych funkcji portowych
- rewitalizację w oparciu o rozwój funkcji miejsko-portowych.
Artykuł zawiera 18 600 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka