Chińskie usprawnienia dostaw towarów w starożytności

Przeprowadzono standaryzację i unifikację pisma w dwu formatach, tak zwanego pisma małopieczęciowego (dość skomplikowanego), którego używano do rytych w kamieniu inskrypcji i oficjalnych napisów oraz pisma prostszego, bardziej odręcznego, kancelaryjnego, do codziennego użytku - odpowiedniego do pisania pędzlem na bambusowych deseczkach, na jedwabiu, a później na papierze stopniowo doskonalonym w I wieku n. e. Znormalizowano także wagi, miary i pieniądze. Wprowadzono identyczny rozstaw kół na osiach wozów, co w związku z głębokimi koleinami na drogach wiejskich, szczególnie na obszarach lessowych, było konieczne dla polepszenia sprawności transportu.

Infrastruktura transportu
Rozpoczęto na wielką skalę budowę dróg strategicznych rozchodzących się promieniście ze stolicy, które - podobnie jak w imperium rzymskim - służyły głównie realizacji zadań militarnych, ale także wykorzystywano je do transportu osób i towarów. Zbudowano ponad 6500 km cesarskich dróg - tyle, ile w imperium rzymskim. Jedna z nich, "prosta droga", prowadziła przez pustynne obszary Ordos do granicy z terenami stepowymi Nomadów.
Dla realizacji przewozów i irygacji stworzono sieć kanałów, kładąc nacisk na zwiększenie produkcji rolnej. W kierunku południowym wytyczono szlaki wodne i zbudowano kanały, żeby umożliwić transport wodny na odległość prawie 2000 km, od Jangcy (Długiej Rzeki) do Kantonu. Zmobilizowano zasoby imperium między innymi do przedłużenia Wielkiego Kanału z Hangzhou na północ, na drugą stronę Jangcy, do Yangzhou, a potem w kierunku północno - zachodnim do Luoyangu. Do 609 r. przedłużono go w kierunku północno - wschodnim do regionu Tianjinu i Pekinu. Wykorzystując lokalne cieki i jeziora można było dostarczyć barkami żywność i towary z dolnego biegu Jangcy, dalej przez północne Chiny i wzmocnić północne pogranicze, jak również wyżywić region stołeczny. Zbudowano też wielkie spichlerze - każdy miał pojemność 33 mln buszli.

Dzięki lokacji blisko połączenia Wielkiego Kanału z Huang He (Żółtą Rzeką), do Kaifengu - 3-krotnie większego od starożytnego Rzymu, dopływały barki ze "zbożowego spichlerza" znajdującego się w dolnym biegu Jangcy. Tani transport wodny ułatwiał lokalny i międzyregionalny handel Wielkim Kanałem - rzeką Jangcy, jej dopływami i jeziorami oraz innymi drogami wodnymi i systemami kanałów. Drogi wodne miały długość około 48000 km i tworzyły najludniejszy na świecie obszar handlowy. Na przykład w północnych Chinach znajdowały się wielkie pokłady węgla i rud żelaza, które dzięki transportowi wodnemu były dostępne w stolicy po niskich cenach.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 6/2011.