Jak eliminować z polskiego rynku niepoprawne kody kreskowe
- Kaźmierczak Paweł
- Kategoria: Wieści z GS1
Instytut Logistyki i Magazynowania (ILiM) - organizacja krajowa GS1 Polska, jest jedyną organizacją lokalną w naszym kraju, uprawnioną do przyjmowania firm i instytucji z Polski do systemu GS1 i do nadawania im numerów GS1, zakodowanych w kodach kreskowych GS1, między innymi EAN-8, EAN-13. Jednym z. kluczowych zadań organizacji krajowej GS1 Polska jest nadzór nad przestrzeganiem międzynarodowych specyfikacji GS1, dotyczących prawidłowości oznaczania towarów kodami kreskowymi GS1. W związku z tym ILiM od wielu lat prowadzi program poprawy jakości kodów kreskowych i współpracuje w tym zakresie z sieciami handlowymi. W ramach tego programu przeprowadza się między innymi badania jakości i prawidłowości kodów w sieciach handlowych, a także badanie jakości kodów przesyłanych do ILiM w celu weryfikacji jakości. Zasadniczym celem tych badań jest wyeliminowanie kodów niepoprawnych pod względem jakości, a więc niezgodnych z normą PN-ISO/IEC 15420: 2007.
Oprócz badania jakości kodów kreskowych, w ramach tego programu pracownicy ILiM przez kilka lat badali również straty czasowe spowodowane koniecznością ręcznego wprowadzania przez kasjerki numeru GTIN produktu, którego kodu kreskowego nie mógł odczytać czytnik. Stwierdzono, że nie jest odczytywanych około 2% kodów, a spowodowane tym straty czasowe wynoszą średnio 4,13%. Czyli, mówiąc obrazowo, 1 na 24 kasjerki jest zatrudniona z powodu nieczytelnych kodów i konieczności ręcznego wprowadzania numerów w nich zakodowanych do systemu kasowego. A przecież to nie wszystko: wiele kodów, pozornie bez większych problemów odczytywanych przez czytniki kodów kreskowych, nie jest zgodnych z wymaganiami norm i "Specyfikacji ogólnych GS1". W przypadku takich kodów czytniki często muszą dokonać wielu prób ich odczytu, a to wydłuża czas skanowania kodu, a więc i czas sprzedaży produktu. Mamy zatem kolejne straty czasowe. Sieci handlowe w Polsce coraz większą uwagę skupiają na powyższych problemach, wiążących się przecież z konkretnymi stratami finansowymi. Nie bez znaczenia jest również brak rąk do pracy w handlu. Eliminowanie błędów z kodów kreskowych, wydruk kodów zgodnych z wymaganiami norm i "Specyfikacji ogólnych GS1", staje się celem wielu sieci handlowych. Osiągają one to między innymi poprzez współpracę z ILiM, kontrolę czytelności kodów na produktach przyjmowanych do swoich centrów dystrybucyjnych, badanie czasu odczytu kodów przez skanery w punktach sprzedaży detalicznej (POS). Współpraca sieci handlowej z ILiM może przyjmować różne formy. Na przykład sprawdzanie przez pracowników ILiM w wyznaczonym przez sieć handlową hipermarkecie jakości kodów, których nie odczytują czytniki przy kasach, przesyłanie do ILiM wykazów nie odczytywanych kodów kreskowych. Instytut wysyła do każdego dostawcy produktu z niepoprawnym kodem pismo interwencyjne z żądaniem poprawy jakości kodów - cały proces poprawiania kodu jest nadzorowany, a jego finalnym efektem jest kod kreskowy poprawnej jakości. Wiele sieci weryfikuje kody kreskowe na przykład na wejściu do swoich centrów dystrybucyjnych. W przypadku uzyskania przez kod negatywnej oceny jakości, sieci żądają od dostawcy produktu poprawienia tego kodu. Informacje z tym związane przesyłają do Instytutu sieci współpracujące z ILiM w zakresie programu poprawy jakości kodów. W tym przypadku skuteczność poprawy jakości kodów jest większa, gdyż dostawca jest "naciskany" na poprawę jakości swoich kodów z dwóch stron: ze strony odbiorcy swoich produktów czyli sieci handlowej oraz ze strony instytucji, która sprawuje nadzór nad przestrzeganiem zasad znakowania towarów kodami GS1 - czyli ILiM. W przypadku braku reakcji ze strony dostawcy, a więc niepoprawienia błędów w kodach, może grozić mu utrata wielu odbiorców swoich produktów. Sieci handlowe łatwo znajdą nowych dostawców, którzy produkują podobny towar z poprawnymi kodami kreskowymi. Niektóre sieci handlowe idą dalej w zakresie nadzoru nad poprawnością kodów kreskowych: nie tylko interweniują w przypadku kodów nieczytelnych, ale badają również czasy odczytu kodów przez czytniki. W przypadku, gdy czas odczytu danego kodu kreskowego jest znacząco dłuższy od przeciętnego czasu odczytu kodów, żądają od dostawcy poprawienia kodów kreskowych, a przede wszystkim wykonania ich zgodnie z wymaganiami norm i "Specyfikacji ogólnych GS1". Podstawową przyczyną wydłużenia czasu odczytu, czyli w zasadzie wielu prób odczytu kodu przez czytniki kodów kreskowych, jest wykonanie kodów niezgodnie z wymaganiami normy PN-ISO/IEC 15420: 2007 (w przypadku kodów EAN-8 i EAN-13) i wymaganiami "Specyfikacji ogólnych GS1". Związane to jest z trendem do maksymalnego pomniejszenia miejsca zajmowanego przez kod kreskowy, który przez wielu grafików projektujących opakowania uważany jest za element psujący estetykę opakowania. Osoby umieszczające kod na opakowaniu bardzo często nie znają budowy kodu EAN-8 czy EAN-13 i wymagań związanych z jego wydrukiem. A przecież informacje na ten temat są ogólnodostępne; wystarczy zapoznać się rozdziałem 5 "Specyfikacji ogólnych GS1" znajdujących się na stronie internetowej.