Bariery w redukowaniu kosztów łańcucha dostaw

Najczęściej spowodowane jest to tym, iż zbyt często działania skupiają się na usuwaniu symptomów, a nie likwidowaniu przyczyn powstawania kosztów. Dlaczego tak się dzieje? W artykule tym wskaże się najczęstsze bariery, które uniemożliwiają dotarcie do źródeł problemów. Ich znajomość będzie mogła być przydatna w realizowanym "z sukcesem" zarządzaniu łańcuchami dostaw.

W zasadzie każdy przykład dodatkowych (zbędnych) kosztów w łańcuchu dostaw może być spowodowany jedną lub kilkoma przyczynami, których źródła znajdują się w:

1. braku przejrzystości

2. nie dzieleniu się informacjami

Metody księgowania oraz niechęć do dzielenia się informacjami pomiędzy partnerami w łańcuchu dostaw stwarzają trudności w dokładnym lokalizowaniu kosztów, zarówno w przedsiębiorstwie, jaki i na poszczególnych poziomach łańcucha dostaw. To znacznie utrudnia ("efekt bykowca"), a nawet uniemożliwia podejmowanie właściwych działań redukujących koszty.

3. słabo określonych relacjach

Na zarządzanie relacjami w łańcuchach dostaw składają się m. in. decyzje z obszaru "kupić czy wyprodukować", wybór partnerów, rodzaj związków pomiędzy tymi partnerami itp. W praktyce podejmowane w tym obszarze decyzje mogą być źródłem znaczących kosztów związanych, np. z wyborem niewłaściwych dostawców czy zużywaniem wewnętrznych zasobów na działalność inną niż podstawowa.

4. zmienności

Ogólnie zmienność dotyczy wszystkiego, co powoduje niepewność w funkcjonowaniu łańcucha dostaw - np. niezrealizowane dostawy, nieprzewidziany popyt czy niska jakość materiału. Niepewność zaś pociąga za sobą powstanie zwiększonych kosztów związanych z dodatkowymi zapasami, nadgodzinami, straconymi zamówieniami, zwróconymi wyrobami itp. Czynniki zmienności można podzielić na dwie kategorie: związane z operacjami (procesem produkcyjnym) oraz wynikające z braku efektywnych metod zarządzania.

5. projekcie produktu

Większość kosztów wyrobu kształtowanych jest na etapie jego projektowania, poprzez podejmowanie decyzji dotyczących wyboru materiałów, projektu oprogramowania, dostawców oraz łatwości wytwarzania i montażu. Trzeba pamiętać, że im krótszy jest cykl życia produktu, tym bardziej wzrasta udział kosztów projektowych. Jest to zatem krytyczny czynnik kosztów.

6. niezamierzonych skutkach podejmowanych decyzji

Dobre intencje mogą prowadzić do złych rezultatów. Wysiłki podejmowane w celu zredukowania kosztów w jednym obszarze łańcucha dostaw w rzeczywistości mogą podnieść całkowite koszty w tym łańcuchu. Przykładowo - wybór najtańszego, ale niepewnego dostawcy nie musi zaowocować najniższym kosztem całkowitym w łańcuchu dostaw. Menedżerowie muszą być świadomi niekorzystnych "skutków ubocznych" podejmowanych "w dobrej wierze" decyzji.

Rozwiązywanie problemów związanych z określeniem źródeł kosztów jest podstawą każdego projektu usprawnienia łańcucha dostaw. Niestety, większość menedżerów inicjujących takie projekty opiera swoją pracę na przeczuciach, ślepo wierzy w proponowane rozwiązania lub poddaje się naciskowi odbiorców. Czasem także decydują się "rzucić na głęboką wodę" tylko po to, aby pokazać, że działają - bez względu na to czy przyniesie to oczekiwane skutki, czy też nie. Często takie "działanie" nie jest dobrze przemyślanym rozwiązaniem problemu w łańcuchu dostaw, lecz sposobem na odwrócenie uwagi wymagających przełożonych. W odróżnieniu od chaotycznych prób redukcji kosztów, bardziej efektywny proces charakteryzuje się przemyślanym i zdyscyplinowanym podejściem. Stosując takie podejście, najpierw analizuje się status quo (ponoszone koszty, poziom obsługi). Następnie wykonuje się projekt docelowego łańcucha dostaw, który gwarantuje konkurencyjny poziom w zakresie analizowanych czynników. Wizja ta zawiera opis wszystkich ważnych elementów łańcucha i dotyczy m.in. organizacji procesów zarządzania oraz struktury rzeczowej (obiekty, produkty). Mając precyzyjnie określony cel, w przedsiębiorstwie dokonuje się kolejnej analizy mającej za zadanie ocenę różnic pomiędzy stanem obecnym a pożądanym. Analiza ta prowadzi m.in. do identyfikacji źródeł nieuzasadnionych kosztów, a z drugiej strony - ułatwia implementację projektu, pomagając menedżerom w określeniu priorytetów.