Pióra odejdą do lamusa

Podpis elektroniczny ma fundamentalne znaczenie dla rozwoju gospodarki elektronicznej i społeczeństwa informacyjnego. W Polsce nowoczesne rozwiązania zapewniające bezpieczeństwo komunikacji elektronicznej nie zostały jednak jeszcze upowszechnione. Nadzieją

na zmianę tego stanu rzeczy może być Mobilny Podpis Elektroniczny - najwygodniejszy, najpowszechniejszy i najtańszy sposób elektronicznej identyfikacji. Stosowanie Internetu w komunikacji pomiędzy firmami, osobami i instytucjami w znaczny sposób obniża koszty

prowadzania działalności, przyspiesza i automatyzuje procesy oraz przyczynia się do zwiększenie efektywności działań gospodarczych. Elektroniczna identyfikacja stron komunikujących się jest sprawą kluczową. Ta potrzeba dała impuls do stworzenia mechanizmów prawnych

i technologicznych, które pozwoliłyby na tworzenie ważnych dowodów oświadczeń woli stron w obrocie elektronicznym. Podpis elektroniczny spełnia te wymagania poprzez jednoznaczną identyfikację stron, poufność komunikacji oraz integralność przesłanych danych. Podpis elektroniczny oparty jest o kryptografię asymetryczną, która wykorzystuje dwie pary kluczy; prywatny i publiczny. Te klucze powiązane są ze sobą zależnością matematyczną. Klucz publiczny jest dostępny dla wszystkich, natomiast klucz prywatny znany jest tylko i wyłącznie osobie, do której został przypisany. Najczęściej klucz prywatny jest chroniony PIN-em i umieszczany na karcie mikroprocesorowej. Kluczem prywatnym podpisujemy dane, a klucz publiczny służy do weryfikacji poprawności podpisu. Dane osoby tj. imię, nazwisko, adres zamieszkania, są przypisane do klucza publicznego tworząc certyfikat, który jest poświadczany przez instytucje do tego uprawnione, zwane urzędami certyfikacji. 16 sierpnia 2001 r. weszła w życie Ustawa o podpisie elektronicznym zrównująca skutki prawne podpisu złożonego elektronicznie ze skutkami prawnymi podpisu własnoręcznego. Ustawa wprowadziła wymagania techniczne i prawne dla wykorzystania podpisu elektronicznego. Ważnym elementem ustawy jest określenie bezpiecznych urządzeń do ochrony klucza prywatnego.

Przyjęto, iż te wymagania najlepiej spełnia karta mikroprocesorowa, która jest wkładana do czytnika kart mikroprocesorowych podłączonego do komputera. Klucz prywatny jest chroniony PIN-em i tylko właściciel karty ma do niego dostęp. Jednakże, pomimo istnienia możliwości prawnych i technologicznych, rozwój rynku podpisu elektronicznego do tej pory nie jest satysfakcjonujący. Jest klika przyczyn tego stanu rzeczy. Po pierwsze, certyfikaty wystawiane przez urzędy certyfikacji są drogie (obecna cena kształtuje się na poziomie 500 zł). Znaczną część tej kwoty stanowi wartość czytnika i karty mikroprocesorowej. Urzędy certyfikacji nie obniżają cen, ponieważ popyt na certyfikaty nie jest wystarczająco duży. Po drugie, nie ma zbyt wielu możliwości wykorzystania podpisu elektronicznego. Główni usługodawcy, którzy

mogliby akceptować podpisane dokumenty - bankowość i administracja państwowa, nie kwapią się do przygotowania swoich systemów do obsługi podpisu elektronicznego. Po trzecie, uzyskanie certyfikatu nie jest łatwe.