Transport a rewolucja cyfrowa

   Algorytm zmian - kiedyś, a dziś
Bezpowrotnie minęły czasy, w których spedytor czy logistyk posługiwali się telefonami stacjonarnymi i drukowanymi mapami. Tworzone wówczas plany tras oraz harmonogramy przejazdów wymagały wielu przygotowań. I choć aktualnie TSL chętnie korzysta z innowacyjnych rozwiązań, to jeszcze w połowie lat 90-tych, nie istniały w powszechnym użytku technologie, które traktowane są dziś jako oczywiste: telefony komórkowe, GPS, Internet, giełdy transportowe, skrzynki mailowe. Tym samym dostęp do informacji był znacznie ograniczony. Jak w takim razie radzili sobie dawni specjaliści TSL?

- Podstawę stanowiły stacjonarne aparaty i faksy bazujące na pojedynczych liniach telefonicznych. Głównym aspektem prowadzonej współpracy musiało być wzajemne zaufanie, a potencjalna jakość nowo nawiązywanej relacji biznesowej weryfikowana była tylko w praktyce. To czasy, o których wielu specjalistów branży już nawet nie pamięta - komentuje Łukasz Wojciechowski, dyrektor generalny firmy ENPIRE. - Aktualnie możliwość pozyskiwania i analizowania informacji sprzyja rozwojowi biznesowemu. Pracę operacyjną wspierają inteligentne technologie, które ułatwiają komunikację na linii kierowca - spedytor - zleceniodawca. Telematyka zmienia oblicze sektora TSL do tego stopnia, że na przestrzeni najbliższych dziesięciu lat branża może ulec całkowitej transformacji.

   Technologiczny boom
W dobie cyfryzacji kluczową rolę przejęły nowoczesne systemy przepływu danych. W ostatnich latach generują one wyższą wartość ekonomiczną niż globalny handel dobrami fizycznymi. Dane mogą być gromadzone w różnorodny sposób, m.in. z systemów GPS, sensorów IoT, poczty elektronicznej, mediów społecznościowych, aplikacji mobilnych etc. Big Data pozwala na ich analizowanie, a uzyskane wyniki dają możliwość wdrażania lepszych rozwiązań. Nowoczesne technologie umożliwiają zautomatyzowanie wielu funkcji istotnych w procesie transportowym. Może być to zarówno kontrola przepływu informacji i dokumentów, ale też regulowanie temperatury w chłodni czy określanie lokalizacji samochodu. Dużo mówi się o wykorzystaniu algorytmów VRP (ang. Vehicle Routing Problem), czyli narzędzia, umożliwiającego automatycznie rozplanowanie transportu. Uwzględnia ono różne parametry np. optymalizację trasy pod kątem dystansu, specyfiki aut czy dostępności kierowców. System pozwala na zmniejszenie zwrotów, ograniczenie przebiegów, oszczędność paliwa. Funkcja e-mapy może reagować w czasie rzeczywistym, przekazując kierowcy informacje o utrudnieniach na drodze lub dyspozytorowi o prawdopodobnym opóźnieniu.
   Uwagę przykuwa też temat rozproszonych baz danych, czyli blockchainów. Na czym polega ich zadanie? BC akumulują dane z wielu źródeł (mogą np. zbierać informacje dotyczące pochodzenia, składu, terminu ważności produktów, trasy jaką przebyły, danych faktury) po czym przesyłają je do wirtualnych baz danych, które przechowywane są w sieci i szyfrowane za pomocą specjalnych algorytmów kryptograficznych. Co istotne blockchainy nie potrzebują centralnych komputerów ani jednostki kontrolującej.
   Duży wpływ na aktualną sytuację rynku transportowego ma także dynamiczny rozwój e-commerce. Wzrost ilości transakcji sytuuje TSL jako część składową tego rynku w aspekcie dotyczącym zarówno wysyłek kurierskich, on-demand delivery czy usług B2C. Przed branżą stoi wyzwanie we wdrażaniu innowacji, które zaspokoją potrzeby wirtualnych konsumentów, czyli zapewnią szybką przesyłkę przy relatywnie niskich kosztach usługi.

   Nadchodzi nowe
Wraz z szybkim rozwojem technologii zmienia się dotychczasowy kształt rynków. Testowane są nowe rozwiązania transportowe, których wymiar wykracza daleko poza fazę dotychczasowych wyobrażeń. W ostatnich latach wiele mówi się o projekcie hyperloop, stanowiącym prototyp nowej formy transportu pasażerskiego i towarowego. Przedsięwzięcie nosi nazwę Hyperloop One i jest finansowane przez miliardera Elona Muska, który planuje zbudowanie innowacyjnego systemu przewozowego opartego na pomyśle przemieszczania kapsułowego w próżni.
  Coraz większą popularność zyskuje Internet Rzeczy (IoT) - jego koncepcja zakłada stworzenie globalnej sieci połączeń między różnego rodzaju urządzeniami, której celem jest komunikacja oraz gromadzenie i wzajemne przekazywanie informacji. W sektorze TSL sprowadza się ona np. do monitorowania w czasie rzeczywistym pojazdów czy "komunikacji" między inteligentnym magazynem a ciężarówką.
   Niedługo, bo u progu wejścia na rynek, są już autonomiczne pojazdy AV, stanowiące gorący temat wielu branżowych konferencji. Samochody rodem z przyszłości opuściły właśnie sekcję science fiction i wkraczają do rzeczywistości. Konstruktorzy prowadzą zaawansowane testy ciężarówek bezzałogowych - sterowanych zdalnie, ale w dalszych planach mających zyskać całkowitą niezależność od operatorów. Konstruowane są inteligentne naczepy, zawierające oddzielne czujniki GPS i gromadzące dane dotyczące odbytych tras, załadunków i rozładunków. Obiekty magazynowe mogą zyskać automatyczną identyfikację produktów i surowców opartą o odczyt kodów kreskowych i DataMatrix, elektronicznej wymianie danych (EDI), identyfikacji radiowej (RFID) oraz wsparciu inteligentnego oprogramowania wykorzystującego algorytmy matematyczne. Wszystko to tworzy nowe zaawansowane technologicznie oblicze transportu przyszłości.