Branża TSL narzeka na niedostępność pracowników
- Janusz Mincewicz
- Kategoria: Transport i spedycja
Polski Instytut Ekonomiczny podał, że w październikowym badaniu to niedostępność pracowników znalazła się na piątym miejscu wśród siedmiu najbardziej dotkliwych barier działalności gospodarczej polskich firm.
Wskazało na nią aż 50 proc. firm, czyli o 6 pkt. proc. więcej niż we wrześniu br. W przekroju branżowym niedostępność pracowników jest najbardziej dokuczliwa dla sektora TSL (transport, spedycja, logistyka), która wskazuje aż 61 proc. firm oraz budownictwa (54 proc.).
Ponad 40 proc. firm ma brak pracowników
Aż 61 proc. firm TSL deklarowało w październiku, że niedostępność pracowników znacznie utrudnia ich działalność, a 54 proc. firmom budowlanym. Aż 41 proc. firm wskazało w październiku na niedostępność wykwalifikowanych pracowników. Jednocześnie wśród firm z branży TSL wystąpił największy wzrost wskazań na tę barierę miesiąc do miesiąca i najmniejszy udział firm, dla których niedostępność pracowników stanowi małą lub bardzo małą barierę (17 proc.). - Wśród analizowanych branż widać, że niedostępność pracowników jest najmniej dokuczliwa dla handlu (34 proc. wskazań na bardzo małe i małe znaczenie bariery) i usług (29 proc.). To napływ Ukraińców do Polski sprawił, że w handlu i w usługach częściowo uzupełnione zostały braki pracowników, szczególnie do wykonywania prostych prac. Ponadto, w handlu postępuje automatyzacja procesów handlowych np. wprowadzenie kas samoobsługowych, co znacznie zmniejsza zapotrzebowanie na pracowników – wyjaśnia Polski Instytut Ekonomiczny. Na znaczenie niedostępności pracowników dla działalności firm wskazują także najnowsze dane GUS. Na koniec II kwartału 2022 r. w Polsce było 149,3 tys. wolnych miejsc pracy, czyli o 4,5 proc. więcej niż w II kwartale 2021 r.
Powstaje więcej miejsca pracy
Firmy dysponujące wolnymi miejscami pracy na koniec II kwartału 2022 r. stanowiły 6,2 proc. ogółu podmiotów. Więcej też tworzono niż likwidowano miejsc pracy – na koniec II kwartału 2022 r. na jedno zlikwidowane miejsce pracy przypadało 2,1 nowo utworzonych. 61 proc. Na koniec II kwartału 2022 r. prawie co piąte wolne miejsce pracy stanowiło miejsce nowoutworzone (28,5 tys.), ale liczba takich miejsc pracy zmalała r/r o 18,8 proc. Udział wolnych miejsc pracy różni się w zależności od grup zawodowych – problem wakatów najbardziej dotyczy specjalistów (24,9 proc.), robotników przemysłowych i rzemieślników (23 proc.) oraz operatorów i monterów maszyn i urządzeń (12,4 proc.), a najmniej pracowników wykonujących proste prace (6,3 proc.). Niedostępność pracowników w firmach stanowi problem przede wszystkim przy obsadzaniu stanowisk pracy wymagających wykwalifikowanych pracowników. W największym stopniu dotyczy to firm dużych, z najwyższym poziomem „utechnicznienia” pracy, a w najmniejszym mikrofirm, których też często nie stać na pracownika z wysokimi kompetencjami. Blisko połowa (46 proc.) firm dużych (250 i więcej pracujących) wskazała we wrześniu 2022 r. na niedostępność wykwalifikowanych pracowników, podczas gdy wśród mikrofirm wskazań takich było istotnie mniej – 37,6 proc.12.
Doskwiera brak mężczyzn z Ukrainy
Niedostępność pracowników nie jest barierą doskwierającą wszystkim sektorom gospodarki w równym stopniu. Zarówno w badaniach PIE jak i według danych GUS , wyróżniają się sektory typowo „męskie” (TSL, budownictwo), w których braki mężczyzn przyjeżdżających do pracy z Ukrainy okazały się wyjątkowo dotkliwe. Jednocześnie są to sektory, w których zatrudnianie kobiet przybyłych z Ukrainy, jest trudniejsze ze względu na specyfikę pracy (np. wymagane specjalistyczne umiejętności, praca poza miejscem zamieszkania, praca fizyczna). W sektorach, w których płeć pracownika nie ma znaczenia problem z dostępnością pracowników jest znacznie mniejszy.