Pozytywne nastroje wśród inwestorów branży nieruchomości w Europie
- oprac. IW
- Kategoria: Raporty i analizy
Popyt na rynku nieruchomości komercyjnych napędzany przez rozwój nowych technologii oraz sektor e-commerce rekompensuje pesymistyczne prognozy gospodarcze dla Europy. Nastroje inwestorów są pozytywne, a najwyższe stopy zwrotu generuje segment przemysłowy - czytamy w raporcie "Euro Cities" przygotowanym wspólnie przez Gerald Eve International i AXI IMMO.
AXI IMMO, polska firma doradcza obecna na rynku nieruchomości komercyjnych od 10 lat, wraz z Gerald Eve International, przygotowała raport dotyczący kondycji sektora w Europie. Publikacja "Euro Cities" opracowana przez ekspertów z 17 krajów Europy poddaje analizie dane, uwarunkowania i perspektywy rozwoju rynku inwestycyjnego w 31 miastach z największym potencjałem biznesowym.
Autorzy raportu "Euro Cities" odnoszą wyniki rynku nieruchomości komercyjnych do sytuacji polityczno-gospodarczej w Europie, a także na świecie. Koniec 2018 roku i 2019 rok przyniosły pogorszenie wskaźników gospodarczych w większości krajów europejskich, co szczególnie dało się zauważyć w Niemczech borykających się z problemami przemysłu motoryzacyjnego. Spowolnienie na Starym Kontynencie było wynikiem problemów w handlu międzynarodowym, a także rosnących napięć społecznych. W skali globalnej niepewność niosły pogarszające się relacje między Rosją, USA i Chinami. W Europie wzmożoną czujność inwestorów wywołały protesty we Francji czy strajki w Portugalii. Jednak największą niewiadomą wciąż jest przedłużający się brak porozumienia w sprawie brexitu w parlamencie brytyjskim, którego konsekwencje są trudne do przewidzenia i mogą być zarówno pozytywne (zwłaszcza dla konkurencyjnej cenowo Europy Środkowo-Wschodniej), jak i negatywne.
Jak podają eksperci Gerald Eve International, pomimo perturbacji politycznych, wyniki rynku inwestycyjnego branży nieruchomości w Europie ciągle wskazują na pozytywne nastroje wśród inwestorów.
- Naturalnym jest, że sytuacja geopolityczna wpływa na nastroje inwestorów, jednak najważniejszą determinantą dla podejmowania decyzji są sygnały płynące z poszczególnych rynków. Faktem jest, że popyt na rynku najmu wciąż pozostaje na wysokim poziomie, co niweluje ryzyka i utrzymuje wysoką aktywność na rynku inwestycyjnym, gdzie nie brakuje kapitału i chętnych do inwestowania w różnego typu assety - wyjaśnia Renata Osiecka, partner zarządzająca AXI IMMO, współautorka raportu "Euro Cities".
Publikacja "Euro Cities" umożliwia m.in. prześledzenie danych i trendów dotyczących rynku najmu i ich wpływu na aktywność inwestycyjną w sektorze biurowym i magazynowym.
Produkty rynku biurowego nie słabną dzięki nowym technologiom
Raport AXI IMMO i Gerald Eve International podaje, że obiekty biurowe są wciąż najczęściej wybieranymi produktami inwestycyjnymi rynku nieruchomości. Popyt na powierzchnie biurowe nie słabnie, a jego głównym motorem napędowym jest wciąż rosnący sektor mediów i nowych technologii.
Według prognoz przedstawionych w raporcie, w ciągu najbliższych 5 lat, w Unii Europejskiej (wyłączając Wielką Brytanię) zostanie utworzonych 2,8 mln miejsc pracy w biurach, co pomoże utrzymać silny popyt na tym rynku. Wśród stolic przedstawionych w raporcie najwyższe średnie czynsze w inwestycjach typu prime na poziomie 1312 euro/m kw. za rok odnotowuje się w Londynie oraz Paryżu - 810 euro/m kw. za rok, a najniższe w Bratysławie i w Pradze - odpowiednio - 192 euro/m kw. za rok i 258 euro/m kw. za rok. W Warszawie średni czynsz roczny za m kw. odnotowano na poziomie 492 euro. W 11 na 31 analizowanych rynków biurowych spodziewany jest wzrost czynszów, w 20 miastach prognozowane jest utrzymanie się stawek za powierzchnie biurowe na dotychczasowym poziomie, tylko w Stambule przewiduje się ich spadek.
Jeśli chodzi o rentowność inwestycji w okresie od III kwartału 2017 r. do końca 2018 r. zauważalny był spadek na 22 rynkach biurowych, w 9 z badanych miast utrzymały się na tym samym poziomie, a w 1 mieście odnotowano wzrost (Stambuł). Najwyższe stopy kapitalizacji osiągnęły nieruchomości biurowe w Bratysławie (6,3%) oraz Stambule (6%), najniższe w Paryżu (3,2%).
Do końca 2019 autorzy raportu przewidują utrzymanie się dotychczasowego poziomu stóp kapitalizacji dla najlepszych nieruchomości biurowych w 24 z 31 badanych miast. Spadki prognozowane są w 6 ośrodkach biznesowych, m.in. w Bratysławie, Paryżu i Wiedniu. Jedynie w Stambule rokowania wskazują na wzrost stóp.
Nieruchomości biurowe pozostają pożądanym produktem inwestycyjnym, jednak widoczny jest trend dywersyfikacji portfeli. Rośnie popularność nieruchomości magazynowych oraz alternatywnych klas aktywów.
Magazyny na celowniku inwestorów za sprawą sektora e-commerce
Rynek magazynowy w Europie cieszy się dużą aktywnością najemców. Popyt na powierzchnie magazynowo-logistyczne napędzany jest przez zmianę nawyków konsumenckich, ekspansję e-handlu oraz związany z nim rozwój logistyki ostatniej mili - czytamy w raporcie "Euro Cities". Najwyższe czynsze za powierzchnie logistyczne utrzymują się, podobnie jak w sektorze biurowym, w Londynie (179 euro/m kw. za rok) oraz w Dublinie (100 euro/m kw. za rok). Najniższe stawki czynszów w zestawieniu stolic notowane są w regionie Warszawy i Stambule (w obu miastach po 42 euro/m kw. za rok), relatywnie niskie czynsze są także w Lizbonie (51 euro/m kw. za rok). Na rynku magazynowym wzrost czynszów za powierzchnie typu prime przewidywany jest w 14 miastach, w tym m.in. w: Londynie, Manchesterze, Lizbonie, Amsterdamie, Hamburgu, Brnie oraz w badanych polskich miastach, tj. w Warszawie i Wrocławiu. Utrzymanie się czynszów na tym samym poziomie prognozowane jest z kolei m.in. w: Berlinie, Frankfurcie, Pradze, Brukseli czy Kopenhadze. W grupie badanych miast jedynie dwa - Stambuł oraz Bratysława, wykazują tendencję spadkową pod kątem czynszów za wynajem powierzchni magazynowych. Duża aktywność najemców na rynku magazynowym przekłada się na zainteresowanie produktami magazynowymi wśród inwestorów. Stabilne przychody z wynajmu nieruchomości przemysłowych w Europie kuszą inwestorów z całego świata.
- Tylko w Polsce łączna wartość transakcji na rynku magazynowym wyniosła 1,8 mld euro, co było rezultatem niemal dwukrotnie wyższym w porównaniu z poprzednim rokiem. Warto dodać, że ponad 1,3 mld euro stanowiły aktywizacje portfelowe - komentuje Renata Osiecka z AXI IMMO.
W okresie od III kwartału 2017 r. do końca 2018 r. zauważalny był spadek stóp kapitalizacji na 28 rynkach magazynowych, w 2 z badanych miast utrzymały się na tym samym poziomie, a w 1 mieście odnotowano wzrost. Wśród miast dających najwyższy zwrot z inwestycji przemysłowych znajdują się Stambuł (10%) i Bratysława (7%), najniższe wskaźniki odnotowano m.in. w Londynie (3,5%). Rynek Europy Środkowo-Wschodniej cieszy się coraz większą popularnością wśród inwestorów z Azji, którzy oceniają go jako bezpieczny i zapewniający wyższe stopy zwrotu z inwestycji. W Polsce widoczna jest dalsza kompresja stóp kapitalizacji, najlepsze projekty typu prime z sektora e-commerce stopy kapitalizacji mają na poziomie 5,0-5,5%, w przypadku zakupów portfelowych stopy są wyższe o 100-150 punktów bazowych.
Więcej informacji i szczegółowe dane dotyczące rynku komercyjnego 31 europejskich miast w pełnej wersji raportu "Euro Cities” przygotowanym przez AXI IMMO i Gerald Eve International.