Rynek nieruchomości handlowych w Polsce w obliczu zmian

    Od stycznia do czerwca 2017 r. rynek nieruchomości handlowych urósł o 63 100 m kw., z czego na centra handlowe przypadło 16 600 m kw., na parki handlowe - 21 500 m kw., a na wolnostojące obiekty wielkopowierzchniowe - 25 000 m kw. Do użytku oddano m.in. wolnostojący sklep Agata Meble (18 000 m kw.) w Rzeszowie, park handlowy Kalinka (9 700 m kw.) w Kaliszu czy centrum Tarasy Grabiszyńskie (8 500 m kw.) we Wrocławiu.

- O ile I półrocze było umiarkowanie aktywne jeśli chodzi o nowe otwarcia, to należy pamiętać, że najbardziej intensywny czas dopiero przed nami. Na koniec czerwca w budowie było 700 000 m kw. powierzchni handlowej,  z czego ponad 90% przypadało na format centrów handlowych. Spodziewamy się, że w drugiej połowie roku do użytku zostanie oddane ok. 372 000 m kw. nowej przestrzeni handlowej. Największymi nowymi obiektami będą Galeria Północna w Warszawie oraz Wroclavia we Wrocławiu - informuje Agnieszka Tarajko-Bąk, starszy analityk rynku, JLL.

   Rynek w czasie zmian
Obecnie całkowita podaż nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce to 13,4 mln m kw., z czego centra handlowe stanowią 9,5 mln m kw. (w ponad 400 obiektach).

- W warunkach coraz większej konkurencji i w wyniku starzenia się obiektów handlowych - często usytuowanych w atrakcyjnych i sprawdzonych lokalizacjach, deweloperzy skupiają się nie tylko na realizacji nowych obiektów. Coraz więcej projektów przechodzi modernizacje, rozbudowy czy zmiany formatów. Takie działania mają na celu utrzymanie atrakcyjności już istniejących obiektów i przyciągnięcie nowych klientów - tłumaczy Mariusz Czerwiak, dyrektor w Dziale Wynajmu Powierzchni Handlowych w JLL.

   Rynek handlowy dynamicznie się zmienia nie tylko fizycznie - w wyniku naturalnego starzenia się obiektów handlowych, ale przede wszystkim w kontekście społecznym.

- Zmieniające się upodobania klientów w znaczącym stopniu wpływają na zmianę roli centrów handlowych. Kreowanie miejsc spotkań, rosnąca popularność rozrywki i gastronomii, innowacje i nowe technologie, sprzedaż wielokanałowa, e-commerce itp. wywierają ogromny wpływ na zachowania konsumentów. Zarówno właściciele obiektów handlowych, jak i najemcy muszą poszukiwać coraz to nowszych sposobów, aby sprostać tym potrzebom, które niewątpliwie zmienią centra handlowe w przyszłości - dodaje Mariusz Czerwiak.

   Kolejnym wyzwaniem dla polskiego rynku są kwestie zmieniającej się legislacji, w tym m.in. kwestie podatkowe czy planowany zakaz lub ograniczenie handlu w niedzielę.

   Popyt
Polski rynek handlowy jest największy w regionie, rozwija się dynamicznie, co czyni go atrakcyjnym dla zagranicznych sieci i marek. Te najbardziej liczące się wybierają na nowe lokalizacje największe polskie aglomeracje. Przykładowo, w ostatnim czasie centrum handlowym Posnania w Poznaniu swój pierwszy w Polsce sklep otworzył rosyjski producent ubrań befree, a w warszawskim Domu Mody Klif butik uruchomiła Elisabetta Franchi.

- Ciekawym zjawiskiem jest wzrost aktywności wschodnioeuropejskich marek. Rosyjskie i ukraińskie marki, m.in. Goldi, Love Republic, Zarina czy Outhorn, zamierzają podbić polski rynek. Dwie z nich - Love Republic i Zarina zadebiutują w Galerii Północnej, która otwiera się już w sierpniu - wymienia Mariusz Czerwiak.

   Czynsze
Czynsze ”prime”, które dotyczą najlepszych lokali o powierzchni 100 m kw. przeznaczonych dla branży moda i dodatki, w wiodących centrach handlowych, pozostają najwyższe w Warszawie (do 130 euro za m kw. miesięcznie). Poza nią, w głównych aglomeracjach, stawki kształtują się w przedziale 45 - 60 euro za m kw.

   Rynek inwestycyjny
- W pierwszym półroczu 2017 r. całkowita wartość transakcji inwestycyjnych w sektorze nieruchomości handlowych w Polsce wyniosła 955 mln euro. Ponad 800 mln euro przypadło na sam II kwartał. Przewidujemy, że wysoka aktywność inwestorów utrzyma się również w drugiej połowie roku, a świadczy o tym znacząca ilość transakcji w toku, na różnych etapach zaawansowania, z finalizacją zaplanowaną na najbliższe tygodnie i miesiące - informuje Adam Kiernicki, dyrektor w Dziale Rynków Kapitałowych Nieruchomości Handlowych, JLL.

   Największe transakcje sfinalizowane od stycznia do czerwca tego roku to sprzedaż czterech parków handlowych - dwóch w Aglomeracji Warszawskiej, po jednym w Katowicach i Poznaniu - przez IKEA Centres do Pradera European Retail Parks SCSp; zakup trzech centrów wyprzedażowych Fashion House w Piasecznie, Gdańsku i Sosnowcu przez Deutsche Asset Management od funduszu zarządzanego przez Peakside Capital oraz sprzedaż tzw. portfela Quadro przez Blackstone. Trzy centra ze wspomnianego portfela - Wzorcownię we Włocławku, Galerię Twierdza w Kłodzku i Galerię Twierdza w Zamościu, przejęło EPP. Kaliską Galerię Tęcza kupił nieujawniony inwestor. Do istotnych transakcji handlowych pierwszego półrocza należy również zaliczyć zakup CH Ogrody w Elblągu przez CPI Group od CBRE Global Investors (transakcja w ramach międzynarodowego portfela nieruchomości) oraz sprzedaż CH Zakopianka przez Tristan Capital Partners do EPP. Stopy kapitalizacji dla najlepszych centrów handlowych pozostają na poziomie 5,0%, a dla najlepszych parków handlowych na poziomie ok. 7,0%.