Czy od 1 sierpnia na rynku może zabraknąć europalet?

Zerwanie współpracy Międzynarodowej Unii Kolejowej (UIC - International Union of Railways) z Europejskim Stowarzyszeniem Paletowym EPAL (European Pallet Association) wywołało w całej Europie spore zamieszanie. Kwestia wycofania zgody na stosowanie przez EPAL znaku EUR w owalu, należącego do UIC, ze skutkiem od 1 sierpnia 2013 r., zainteresowała nawet niemieckiego ministra transportu. Nic dziwnego - paleta płaska typu euro, jest obecnie najbardziej popularnym nośnikiem stosowanym w transporcie towarów przez przedsiębiorstwa, głównie sieci handlowe. Szacuje się, że obecnie w obrocie znajduje się około 450 milionów tego typu palet, wyprodukowanych na licencji EPAL. Podstawą sukcesu, z jakim została przyjęta przez rynek jest jej jakość oraz wymienialność w ramach tzw. poolu paletowego.

- Palety standaryzowane są opakowaniami wymiennymi, dzięki czemu obrót nimi jest ułatwiony i to na całym świecie - wyjaśnia Paweł Wojciechowski, dyrektor techniczny EPAL. - Jeśli wieziemy z Polski do Hiszpanii na przykład transport całopojazdowy soków na paletach EPAL, to na miejscu odbieramy taką samą ilość pustych palet, nie czekając na rozładunek towaru. Jeśli na wsporniku jest znak EPAL, to mamy pewność, że to dokładnie taka sama paleta o gwarantowanej jakości i zbliżonej wartości.
Znak EPAL widniał dotąd na dwóch wspornikach, na pozostałych wypalany był natomiast znak należący do kolei międzynarodowych EUR. Od 1 sierpnia br. na wszystkich wspornikach pojawi się tylko znak EPAL. Czy to powód do niepokoju?
- Użytkownicy, stosujący palety używane według starego oznakowania, gdzie na dwóch wspornikach jest znak EPAL a na dwóch pozostałych EUR, mogą je po 1 sierpnia nadal używać i swobodnie wymieniać z nowymi paletami z oznakowaniem w systemie EPAL-EPAL, ponieważ opierają się na tych samych europejskich normach dotyczących europalet i mają zapewnioną tą samą jakość - mówi Paweł Wojciechowski.

Ale więcej obaw budzi kwestia napraw używanych palet. Czy funkcjonujące na rynku palety ze znakiem EUR będzie można po 1 sierpnia naprawiać? Paweł Wojciechowski wyjaśnia, że palety, które zostały wyprodukowane na licencji EPAL przed 1 sierpnia, mogą funkcjonować na rynku tak długo, jak będzie możliwość ich naprawy. Firmy naprawiające palety na licencji EPAL nie będą mogły jedynie wypalać na prawych wspornikach zastrzeżonego znaku EUR lecz znak EPAL.
Jeszcze w maju br., gdy negocjacje z UIC nie przynosiły oczekiwanych rezultatów, istniało wiele obaw co do przyszłości EPAL. Sugerowano, że może dojść do zatrzymania produkcji i zastoju w podaży europalet na rynku, a tym samym nagłego wzrostu ich ceny. Tylko w Polsce rocznie produkuje się ok. 18 milionów nowych europalet EPAL, które bez trudu znajdują zbyt w dynamicznie rozwijającej się międzynarodowej logistyce towarów. Obawy o paraliż w międzynarodowym obrocie towarów były więc całkowicie zasadne.
- Bardzo szybko zareagowaliśmy na sytuację i wysłaliśmy do członków naszego stowarzyszenia nowe umowy licencyjne na produkcję europalet EPAL, które podpisali - mówi Roman Malicki, prezes zarządu PKN EPAL. - Produkcja palet trwa nieprzerwanie, a nasi członkowie są gotowi, by od 1 sierpnia wprowadzać na rynek europalety z oznaczeniami EPAL na czterech wspornikach. Ich podaż będzie na tym samym poziomie co dotychczas, bo istnieją spore rezerwy mocy produkcyjnych wciąż modernizowanych zakładów.

Z szybkiej reakcji polskiego komitetu narodowego EPAL zadowoleni są przede wszystkim logistycy sieci handlowych o międzynarodowym zasięgu, które miesięcznie obracają wolumenem setek tysięcy palet na całym świecie, z czego gros pochodzi właśnie z Polski.
- Palety EPAL z naszego kraju uchodzą za wzór standardu i jakości - podkreśla Roman Malicki. Roczna produkcja 18 mln europalet EPAL w Polsce stanowi ponad 26% światowej produkcji i daje nam drugą pozycję po Niemczech. W 2012 r. uprawnione do produkcji palet w systemie EPAL w Polsce było 95 podmiotów, natomiast licencję na naprawę posiadały 83 firmy.