Księżycowa opona Goodyeara i NASA
- Napisał Łukasz Przybylski
- Kategoria: Pozostałe zagadnienia
Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA) i Goodyear Tire & Rubber Company stworzyły oponę niepneumatyczną dla dużych pojazdów kosmicznych dalekiego zasięgu, która zostanie wykorzystana podczas misji na powierzchnię Księżyca. Składającą się z 800 sprężyn nośnych "sprężynową oponę" zaprojektowano do zastosowań w cięższych, pokonujących znacznie większe odległości pojazdach, niż opona z siatki metalowej, używana wcześniej w transporterze Apollo Lunar Roving Vehicle (LRV).
- Projektując oponę musieliśmy wziąć pod wagę konieczność zwiększenia nośności i wydłużenia jej żywotności, dlatego wprowadziliśmy fundamentalne zmiany do pierwotnej koncepcji opony księżycowej. Wynikiem pracy zespołu inżynierów Goodyeara oraz NASA jest innowacyjna, choć prosta w swojej konstrukcji sieć połączonych sprężyn, która świetnie sprawdza się w takim zastosowaniu. Patrząc z perspektywy gotowej opony, jej konstrukcja wydaje się niemal oczywista, jak zwykle bywa z przełomowymi wynalazkami - powiedział Vivake Asnani, główny inżynier NASA z ośrodka badawczego Glenn Research Center w Cleveland.
"Sprężynową oponę" zamontowano na transporterze testowym NASA Lunar Electric Rover i poddano próbom w ośrodku badań kosmicznych Johnson Space Center "Rock Yard" w Houston.
- Opona ta jest niezwykle wytrzymała i energooszczędna. Dzięki sprężynowej konstrukcji dopasowuje się do podłoża, przez co zapewnia doskonałą trakcję. Cała energia włożona w odkształcenie sprężyn jest jednak odzyskiwana, gdy sprężyny wracają do pierwotnego kształtu. Ponadto opona nie nagrzewa się, tak jak normalne ogumienie - powiedział Jim Benzing, główny inżynier projektu ds. innowacji Goodyear.
Stworzenie oryginalnej opony na potrzeby misji księżycowych Apollo oraz nowej "sprężynowej opony" było kluczowym elementem powodzenia misji kosmicznej, ponieważ opony pneumatyczne, wykorzystywane na Ziemi, nie zdają egzaminu na Księżycu. Kauczuk wykorzystywany do ich produkcji mocno zmienia swoje parametry w środowisku księżycowym, w którym różnica temperatur w miejscach zacienionych i wystawionych na bezpośrednie działanie promieniowania słonecznego sięga kilkuset stopni. Dodatkowo nieprzefiltrowane przez atmosferę promieniowanie słoneczne prowadzi do uszkodzenia materiału, z którego wykonano oponę.
Mocne uderzenie, które mogłoby doprowadzić do przebicia opony pneumatycznej i utraty ciśnienia, powoduje jedynie uszkodzenie jednej z 800 sprężyn nośnych. Oprócz tego, opona jest na tyle sztywna i elastyczna, że wyposażone w nią pojazdy terenowe mogą pokonywać przeszkody z dużą prędkością.
Goodyear jest jednym z największych producentów opon na świecie. W Polsce firma oferuje opony takich marek, jak: Goodyear, Dunlop, Fulda, Sava i Dębica. Jest także głównym akcjonariuszem Firmy Oponiarskiej Dębica SA.