Nowa infostrada między Polską a Niemcami

24 października 2006 roku w Collegium Polonicum w Słubicach zostało otwarte nowe światłowodowe połączenie trans-graniczne między Polską a Niemcami. Uroczystego otwarcia dokonali wspólnie przedstawiciele niemieckiego i polskiego środowiska naukowego - Dr Johann Komusiewisz, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki Brandenburgii oraz Dyrektor Generalny Departamentu Systemów Informatycznych Nauki Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – Grzegorz Żbikowski oraz przedstawiciele sieci obu krajów: prof. Wilfried Juling i prof. Jan Węglarz.



Nowe, światłowodowe łącze między Słubicami i Frankfurtem nad Odrą umożliwia bezpośrednie połączenie infrastruktury dwóch supernowoczesnych sieci badawczych: niemieckiej sieci X-WiN, dostarczanej przez Deutsches Forschungsnetz  oraz sieci PIONIER- Polski Internet Optyczny, której operatorem jest Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe. Obie sieci łączą uczelnie, instytuty badawcze, szkoły, szpitale i jednostki administracji publicznej i dostarczają połączenia do europejskich zasobów naukowych oraz do sieci Internet.

Głównym celem tego trans-granicznego łącza jest stworzenie zupełnie nowych możliwości dla współpracy naukowej nie tylko między Polską a Niemcami oraz dalej dla całego europejskiego środowiska naukowego, w dziedzinach wymagających sieci komputerowych o bardzo dużych przepustowościach. Takie sieci w chwili obecnej wykorzystują na przykład fizycy, którzy dzięki bezpośrednim połączeniom mogą prowadzić eksperymenty badawcze pomiędzy centrami w Karlsruhe, Genewą czy Krakowem czy centra radioastronomiczne w Toruniu i w Bonn.

Drugą bardzo ważną korzyścią z nowego połączenia jest możliwość tworzenia regionalnych sieci szerokopasmowych. Nowa infostrada oznacza zupełnie nową jakość dla Euroregionu Pro Europa Viadrina oraz najbliższych ośrodków akademickich. Nowe superszybkie łącze umożliwia lepsze rozwiązywanie problemów, które przekraczają granice obu państw, jak np. zarządzanie kryzysowe, symulacje powodziowe i pogodowe czy badania zjawiska migracji ludności. 

Obie sieci naukowo-badawcze reprezentowane przez Deutsches Forschungsnetz (DFN) oraz Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe (PCSS) tworzą olbrzymią światłowodową infrastrukturę, dostarczając szerokopasmowe łącza zarówno do zasobów Internetu, jak również połączenia typu punkt-punkt oraz wyodrębnione sieci wirtualne (VPN) o gigabitowych prędkościach. Połączenie wysokich parametrów transmisji i możliwości sieci wirtualnych może być wykorzystane przez naukowców w wielu dziedzinach przekraczając granice państw i dając bezpieczny dostęp do rozproszonych zasobów połączonych w jeden organizm. Świetnym przykładem takiej wirtualnej organizacji jest współpraca pomiędzy fizykami w ramach Europejskiego Centrum Badań Jądrowych w Genewie (CERN).

Kolejną ważną częścią badań są badania nad technologiami gridowymi (powszechne systemy usług sieciowych łączące rozproszone zasoby sieciowe), które już stają się podstawą zaawansowanych badań w meteorologii, w tworzeniu medycznych baz danych czy astrofizyce. Świetnym przykładem jest tutaj również radioastronomia, która wymaga przetwarzania olbrzymich ilości danych zebranych przez specjalistyczne anteny rozproszone po całym świecie do centrów obliczeniowych,  gdzie dane są korelowane. Ta korelacja daje dużo większy efekt badawczy niż możliwości jednej i bardzo drogiej anteny. Tylko superszybkie sieci otwierają możliwości dostarczania rezultatów badawczych praktycznie w czasie rzeczywistym i możliwe jest nie tylko wykrywanie takich zjawisk jak supernowa, ale również ich obserwacja.

Relacje między Polską a Niemcami w nauce zawsze były bardzo dobre. Bliskie kontakty pomiędzy naukowcami w sąsiadujących krajach są kultywowane na Uniwersytecie Europejskim Viadrina i Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza poprzez Collegium Polonicum w Słubicach. Innym przykładem jest współpraca pomiędzy Instytutem Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie i Uniwersytetem w Karlsruhe. Bardzo bliskie kontakty są również pomiędzy zespołami badawczymi w Centrum Badawczym w Juelich, gdzie uhonorowano m.in. prof. Lucjana Jarczyka z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie nagrodą „Minerva Preis 2000” za wybitne zasługi w dziedzinie wymiany kulturalnej i naukowej pomiędzy Krakowem i Juelich oraz za trwały wkład w naukowy i osobisty dialog między Polakami i Niemcami.

W Europie działają sieci naukowo-edukacyjne (National Research Education Networks - NRENs), w chwili obecnej ok. 30 takich narodowych sieci tworzy ogromną infrastrukturę dla naukowców i studentów – w niektórych krajach również dla uczniów szkół podstawowych i średnich. Europejskie sieci narodowe (NRENs) zdecydowały organizować i koordynować łączność. Część z tych sieci utworzyła w tym celu organizację DANTE, usytuowaną w Cambridge. DANTE administruje w tej chwili siecią GEANT2, która łączy narodowe sieci w jedną europejską infrastrukturę.

Nowa infostrada między Polską a Niemcami tworzy nowe możliwości nie tylko dla sieci z sąsiadujących ze sobą krajów, ale może być również użyteczna dla poszerzenia dotychczasowych możliwości infrastruktury europejskiej. Transmisja danych pomiędzy Polską a Francją np. może mieć miejsce np. za pośrednictwem tego łącza i sieci niemieckiej. Co bardzo istotne koszt takiego transferu będzie stosunkowo niewielki. Stąd takie właśnie połączenie tworzy ogromny potencjał integracji europejskiej nauki. 

Niemiecka Sieć Badawcza DFN

Niemiecka sieć badawcza DFN jest samodzielnie zarządzaną infrastrukturą dostarczającą połączenia sieciowe dla środowiska naukowego w Niemczech. Łączy ona uniwersytety i instytuty badawcze oraz ułatwia rozwój i testowanie nowych aplikacji sieciowych. Nazwa tej infrastruktury to sieć X-WiN. Poprzez europejska sieć GEANT2 X-WiN jest bezpośrednio zintegrowana ze światową wspólnotą sieci badawczych. Umowy peeringowe zapewniają łączność środowiska do światowego Internetu – więcej pod adresem: http://www.dfn.de/

Polska sieć naukowo-badawcza, infrastruktura ufundowana w 2000 roku w ramach programu (Polski Internet Optyczny – Zaawansowane Aplikacje, Usługi i Technologie dla Społeczeństwa Informacyjnego) kontynuuje tradycje sieci Pol-34/622 powstałej w latach dziewięćdziesiątych i dostarcza polskiemu środowisku naukowemu szerokopasmowe połączenia w oparciu o sieci światłowodowe. Łączy polskie środowisko naukowe do sieci GEANT2 oraz do globalnych zasobów Internetu. Infrastruktura składa się z ok. 6000 km światłowodów i łączy 21 sieci miejskich (MANów). Więcej pod adresem www.pionier.gov.pl/crossborder