Rynki transportowe i ich racjonalizacja jako efekt zrównoważonego rozwoju transportu i logistyki - cz. 1
- Andrzej S. Grzelakowski
- Kategoria: Transport i spedycja
Rynki transportowe jako instrumenty regulacji sektora TSL
Sektor transportowo - logistyczny (TSL) musi być postrzegany przez pryzmat działalności jaką realizuje w ramach szeroko rozumianych procesów gospodarowania w sferze zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji oraz zwrotów.
Jego funkcje i rozliczne zadania w skali mikro oraz relacje z otoczeniem w szczególny sposób uwidaczniają się jednak w sferze wymiany towarowej (rysunek 1). Rynki towarowe (zaopatrzenia i zbytu), usytuowane w układzie sieci dostaw gdzie powstaje popyt pierwotny na dobra rzeczowe, mają istotny wpływ na sprawne funkcjonowanie sektora TSL.
Rynki te silnie oddziałują na rynki sektora TSL, na których popyt na usługi ma już charakter popytu wtórnego, generowanego przez popyt pierwotny (rysunek 1). Rynki towarowe, na których wszystkie strumienie przepływów dokonują się w przestrzeni logistycznej na bazie standardów SCM, pełnią zatem realnie funkcje regulatora rynków transportowych, kształtując w głównej mierze sferę popytową rynków wtórnych i - tym samym - efektywność funkcjonowania sektora TSL. Ta z kolei uzależniona będzie głównie od: sprawności funkcjonowania logistycznych łańcuchów dostaw oraz stosowanych form zarządzania nimi (SCM), stanu rozwoju sieci infrastruktury transportu (infrastruktury logistycznej), wysokości kosztów i cen w transporcie z uwzględnieniem kosztów zewnętrznych oraz sprawności i efektywności funkcjonowania innych rodzajów rynków - pracy, finansowych, itp.
Działalność transportowa prowadzona w sektorze TSL zawsze była i jest przedmiotem regulacji. Wynika to nie tylko ze względu na potrzebę zapewnienia wymaganego poziomu spójności tego sektora z innymi systemami gospodarczymi i rynkami. Regulacja ta podyktowana jest też wymogami z zakresu bezpieczeństwa i ochrony środowiska naturalnego oraz względami socjalnymi i ekonomicznymi, na przykład potrzebą eliminacji niedopuszczalnych form pomocy publicznej i zniekształceń konkurencji, dyskryminacji podmiotów, itp. To sprawia, że sektor ten poddany jest regulacji w szerokim zakresie. Sektor transportu podlega oddziaływaniu różnych mechanizmów regulacyjnych. Jego sfera regulacyjna, która jest dość złożona, zakresem swym obejmuje dwa zasadniczo różne podsystemy regulacyjne z typowymi dla nich mechanizmami regulacji (rysunek 2).
Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 2/2012.