Kierunki współczesnych badań transportowych na świecie - cz. 1
- Bąk Monika,Borkowski Przemysław
- Kategoria: Transport i spedycja
Kierunki współczesnych badań transportowych na świecie - cz. 2
W artykule dokonano próby określenia kierunków i rodzajów badań transportowych realizowanych w ostatnim czasie, skupiając się na kilku obszarach geograficznych i tematycznych, a mianowicie na programach badawczych Unii Europejskiej, Stanów Zjednoczonych i Japonii. Odniesiono się też do oceny pól badawczych w szerokim kręgu międzynarodowym w oparciu o wyniki badań prezentowanych na Światowych Konferencjach Badań Transportowych.
Analizę kierunków współczesnych badań transportowych należy rozpocząć od określenia perspektywy i klasyfikacji tych badań. Od tego spojrzenia zależy w dużej mierze postrzeganie priorytetów, wyników badań, ich ewolucji itp. Badania transportowe realizowane są bowiem na różnych szczeblach (regionalnym, krajowym czy międzynarodowym), jako badania indywidualne lub zespołowe i dotyczą zróżnicowanej problematyki, którą najogólniej można rozpatrywać przez pryzmat inżynierii lub ekonomii. Kolejna perspektywa analizowania badań transportowych dotyczy rodzaju badań (międzynarodowe programy i projekty badawcze, programy krajowe / rządowe, badania statutowe jednostek naukowych / instytutów transportowych, projekty własne uczelni wyższych, prace promocyjne, na przykład doktorskie czy habilitacyjne, prace badawcze zlecone przez sektor przemysłu i inne). Różne są też sposoby publikacji wyników badań (książki, artykuły, referaty na konferencjach międzynarodowych, raporty i inne). Rodzaj badań wskazuje zwykle na źródła ich finansowania, którymi mogą być instytucje międzynarodowe, rząd czy jego agenda, samorządy i władze regionalne, instytuty naukowe, uczelnie wyższe czy też przedsiębiorstwa lub ich zrzeszenia. Zróżnicowany zakres badawczy, cele i zespoły badawcze oznaczają oczywiście wykorzystywanie różnorodnych metod i środków badawczych. Współcześnie badania o charakterze technicznym są w dużej mierze domeną prywatnych instytucji badawczych - najczęściej finansowanych przez wielkie koncerny producentów pojazdów, samolotów czy paliw. Natomiast badania o charakterze ekonomicznym w większości przypadków finansowane są ze źródeł publicznych. Ogólne kryteria klasyfikacji badań transportowych przedstawiono na rysunku 1.
Badania transportowe w UE
Badania i rozwój stanowią istotny element europejskiej polityki gospodarczej, dynamicznie rozwijającej się polityki innowacji oraz polityki transportowej. Badania transportowe w UE realizowane są poprzez programy ramowe, projekty zamawiane przez instytucje unijne, czy też wspólne projekty w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej, w tym powiązane bezpośrednio z sektorem przemysłu. Wymiar badań transportowych podejmowanych w Unii Europejskiej przedstawiono na rysunku 2.
Programy ramowe, realizowane od połowy lat 80. XX wieku, dotyczą w sferze transportu rozmaitych zagadnień związanych z rozwojem sektora w ujęciu technicznym, ekonomicznym i społecznym. Obecnie składane są wnioski dotyczące siódmego już programu ramowego. Ciekawą propozycją UE jest stworzenie Europejskiej Przestrzeni Badawczej, która ma na celu zapewnienie spójności i zwiększenie oddziaływania badań naukowych w Europie. Wśród zasadniczych wyzwań, jakim ma ona sprostać, wymienić należy: lepsze wykorzystanie zasobów i placówek naukowych na poziomie europejskim, większą dynamikę inwestycji prywatnych w badania i rozwój, zwiększenie mobilności badaczy, jak również zapewnienie warunków bardziej sprzyjających przestrzeni badawczej ”wspólnych wartości”.
Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 2/2008.