Uprzywilejowany przedsiębiorca czyli AEO w łańcuchach dostaw - cz. 2

Iwo Nowak: Które podmioty gospodarcze powinny być szczególnie zainteresowane uzyskaniem certyfikatu AEO?
Cezary Kosman: Przepisy prawa dopuszczają możliwość udzielania trzech rodzajów świadectwa AEO: AEOS - bezpieczeństwo i ochrona, AEOC - uproszczenia celne oraz AEOM - uproszczenia celne oraz bezpieczeństwo i ochrona. Można zatem przyjąć, że regulacje dotyczące AEO są adresowane zarówno do małych firm, jak i dużych, zatrudniających kilkaset (kilka tysięcy) pracowników. Takie stanowisko zostało wprost wyrażone przez Komisję Europejską. Ponadto pamiętać trzeba o tym, że o status AEO mogą ubiegać się tylko ci przedsiębiorcy, którzy korzystają z instytucji przewidzianych w prawie celnym. Wydaje się, że w pierwszej kolejności o status AEO powinni się ubiegać przedsiębiorcy regularnie wywożący / przywożący towary, bądź świadczący usługi w tym zakresie (spedytorzy, firmy logistyczne, transportowe, agencje celne), a także ci, którzy posiadają pozwolenia na stosowanie procedury uproszczonej.
I.N.: Czy aby w pełni korzystać z udogodnień certyfikatu wszystkie firmy łańcucha dostaw (na przykład producent + spedytor) powinny posiadać AEO?
C.K.: Międzynarodowy łańcuch dostaw obejmuje proces ("od początku do końca") - od wyprodukowania towarów aż do ich dostarczenia końcowym odbiorcom, włącznie z przywozem i wywozem tych towarów. Jedną z przyczyn zmian do wspólnotowego prawa celnego był fakt, że w celu zabezpieczenia międzynarodowego łańcucha dostaw administracja celna powinna koncentrować się nie tylko na ładunkach wwożonych na jej terytorium i ich kontroli, ale również na całym łańcuchu dostaw od producenta, poprzez eksportera, przewoźnika, spedytora, agenta celnego (przedstawiciela), aż do importera. Dlatego idealnym rozwiązaniem byłoby, aby jak najwięcej podmiotów w danym łańcuchu dostaw posiadało status AEO lub jemu odpowiadający (w kraju spoza UE). Tym niemniej, mając na uwadze, iż status upoważnionego przedsiębiorcy przyznawany będzie indywidualnie dla danego podmiotu gospodarczego, fakt iż inne podmioty uczestniczące w łańcuchu dostaw nie będą posiadały tego przywileju nie oznacza, że osoba, która otrzyma świadectwo, nie będzie mogła z niego korzystać.
I.N.: Jak od strony praktycznej będzie wyglądał audyt wymagań AEO realizowany przez służby celne?
C.K.: Sprawdzanie spełnienia warunków i kryteriów niezbędnych do przyznania świadectwa AEO jest realizowane na podstawie przepisów: Rozporządzenia Rady EWG nr 2913/92, ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny; Rozporządzenia Komisji (WE) 1875/2006, zwanego dalej RWKC; Ustawy Prawo Celne (Dz.U. z 2004 r. nr 68, poz. 622 z późn. zm.); Działu IV Ustawy Ordynacja Podatkowa (tekst jednolity Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.); Rozdziału 1b ustawy - O Służbie Celnej (tekst jednolity Dz.U. z 2004 r. nr 156, poz. 1641 z późn. zm.); Ustawy O swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity Dz.U. z 2007 r. nr 155, poz. 1095 z późn. zm.). Po otrzymaniu wniosku o wydanie świadectwa AEO i dokonaniu jego weryfikacji oraz załączonych do niego dokumentów pod względem formalnym, organ właściwy do wydania świadectwa występuje do organu właściwego do przeprowadzenia kontroli celnej z wnioskiem o przeprowadzenie czynności sprawdzających spełnienie warunków i kryteriów niezbędnych do przyznania świadectwa AEO. Organem właściwym do sprawdzania warunków i kryteriów, niezbędnych do wydania świadectwa AEO, jest dyrektor izby celnej, właściwy do przeprowadzania kontroli celnej ze względu na siedzibę wnioskodawcy. Czynności, realizowane przez organ właściwy do przeprowadzenia kontroli celnej, z uwagi na ich formę oraz tryb realizacji, dzielą się na :

• podejmowane w trybie i na zasadach określonych w ustawach Prawo celne i Ordynacja podatkowa, w związku z prowadzonym postępowaniem celnym
• podejmowane w trybie i na zasadach określonych w Ustawie o Służbie Celnej, w związku z kontrolą celną prowadzoną w siedzibie przedsiębiorcy.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 3/2008.