Efekt byczego bicza w zarządzaniu łańcuchem dostaw
- Guszczak Bartosz, Zdziarska Martyna
- Kategoria: Logistyka
Każde przedsiębiorstwo funkcjonujące w gospodarce wolnorynkowej pragnie obniżyć koszty własnej działalności. Niejednokrotnie jednak bywa tak, że menadżerowie, podejmując próbę redukcji kosztów, przerzucają je na inne ogniwa działające w łańcuchu dostaw. W konsekwencji działanie takie jest bardzo krótkowzroczne, bowiem wszelkie koszty generowane przez ogniwa łańcucha dostaw, odczuwalne są finalnie w cenie produktu, za którą nabywa go konsument. Skupić się bowiem należy na zwalczaniu zakłóceń występujących w łańcuchu dostaw, do których zaliczyć można między innymi efekt byczego bicza. Poprawa komunikacji oraz lepszy dostęp do informacji wśród ogniw, funkcjonujących w łańcuchu dostaw, doprowadzić może do znaczących efektów, co autorzy w dalszej części artykułu starają się udowodnić.
Zarządzanie łańcuchem dostaw oraz efekt byczego bicza - podstawowe pojęcia
W celu dobrego zrozumienia efektu byczego bicza, rozważania należy rozpocząć od przedstawienia pojęć dotyczących łańcucha dostaw. M. Christopher interpretuje łańcuch dostaw jako sieć organizacji zaangażowanych poprzez powiązania z dostawcami oraz odbiorcami w różne procesy i działania, które tworzą wartość w postaci produktów i usług dostarczanych ostatecznym konsumentom [1, s. 14]. Jako przykład przedstawić można przedsiębiorstwo produkcyjne, które jest jednym z ogniw łańcucha dostaw, natomiast z jednej strony występują dostawcy surowców, a po drugiej dystrybutorzy. Wszystkie te ogniwa tworzą sieć wzajemnie powiązanych i zależnych od siebie podmiotów.
W dalszym kroku M. Christopher definiuje zarządzanie łańcuchem dostaw jako zarządzanie stosunkami z dostawcami i odbiorcami oraz klientami w celu dostarczenia najwyższej wartości dla klienta po niższych kosztach dla całego łańcucha dostaw [1, s. 17]. Wynika z tego, że zarządzanie łańcuchem dostaw to skupienie się przede wszystkim na relacjach panujących między ogniwami łańcucha.
M. Ciesielski określa, że idealny łańcuch dostaw powinien [2, s. 15]:
- umożliwiać odsunięcie w czasie decyzji o produkcji i dostawach podejmowanych na podstawie informacji o popycie,
- umożliwiać oferowanie klientom dużej różnorodności,
- minimalizować czas dostaw, zapasów oraz kosztów.
Jednak skonfigurowanie idealnego łańcucha dostaw jest bardzo trudnym zadaniem, bowiem w realnej działalności gospodarczej napotyka się na bardzo dużo problemów. Jednym z nich jest efekt byczego bicza, który nierozerwalnie związany jest z łańcuchem dostaw, a wynika przede wszystkim z opóźnienia w przepływie informacji oraz dostawie materiałów [7, s. 121]. Efekt byczego bicza polega na tym, że małe zakłócenie warunków początkowych powoduje znaczne zakłócenia działania całego systemu poprzez wzmocnienia systemowe i sprzężenie zwrotne [5, s. 3120-3121]. W łańcuchu logistycznym efekt ten ujawnia się poprzez przenoszenie wzmocnionych zmian popytu w kierunku początku łańcucha [6, s. 3121].
Artykuł zawiera 20010 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka