Modele symulacyjne w systemach logistyki zwrotnej

Zgodnie z definicją, obejmuje ona planowanie, implementację i kontrolowanie efektywnego przepływu dóbr materialnych oraz poważanego przepływu informacji, od miejsca konsumpcji do miejsc pochodzenia, w celu odzyskania wartości lub właściwego zagospodarowania. Przepływy te są ukierunkowane odwrotnie, niż w tradycyjnie pojmowanej logistyce. Inaczej logistykę zwrotną definiują J. Bendkowski i M. Wengierek, dla których omawiane pojęcie to "zastosowanie koncepcji logistyki w odniesieniu do pozostałości, aby w ten sposób spowodować ekonomicznie i ekologicznie skuteczny przepływ pozostałości, przy jednoczesnej transformacji przestrzenno - czasowej, włącznie ze zmianą ilości i gatunku". Z kolei Rogers i Tibben-Lembke definiują logistykę zwrotną jako proces planowania, implementacji i kontroli efektywnego kosztowo przepływu surowców, materiałów i produktów gotowych od miejsca konsumpcji do miejsca wytworzenia, w celu odzyskania ich wartości lub poprawnej utylizacji. Jednym słowem, jako logistykę zwrotną można określić szerokie spektrum przepływów towarów, materiałów i informacji od konsumenta do producenta poprzez zaangażowane w proces ogniwa łańcucha dostaw. Towary te można sklasyfikować do jednej z grup: odpady (również komunalne), recycling, zwroty towarów, opakowania zwrotne.

Tak jak wszystkie przepływy, również te związane z logistyką zwrotną, są przyczyną powstawania kosztów dla zaangażowanych przedsiębiorstw. Warunki zewnętrze, w jakich te przepływy mają miejsce, charakteryzują się często dużą zmiennością spowodowaną występowaniem wielu czynników losowych. Fakt ten powoduje trudności w podejmowaniu decyzji związanych z działaniami wstecznymi. Z tego też powodu zaczęto wykorzystywać nowoczesne technologie w celu opracowywania modeli symulacyjnych, dzięki którym można analizować opłacalność poszczególnych wariantów zdarzeń losowych.

Obszar logistyki zwrotnej koncentrujący się na zarządzaniu opakowaniami zwrotnymi nie jest wyjątkiem. Wielu autorów podjęło próbę opracowania modelu, którego zastosowanie miało ułatwić menedżerom podejmowanie decyzji dotyczących opłacalności wykorzystania opakowań zwrotnych. Celem artykułu jest przedstawienie wybranych modeli symulacyjnych opisanych w literaturze oraz zaproponowanie autorskiego modelu symulacyjnego logistyki zwrotnej RevPack, służącego do ewaluacji zastosowania opakowań zwrotnych z uwzględnieniem decyzji podmiotów decydujących o oddaniu tych opakowań.

Pierwszym przytoczonym modelem opisanym w literaturze jest projekt zaproponowany przez grupę badaczy z Michigan State University. Opracowany przez nich model służy do analizy opłacalności ekonomicznej wdrożenia kontenerów jednorazowych w porównaniu do zakupu kontenerów wielokrotnego użytku. Zaproponowane przez nich podejście polega na porównaniu wartości 5 wskaźników, wyszczególnionych dla wariantu opakowań zwrotnych i jednorazowych. Wszystkie wskaźniki wyrażone są w jednostkach pieniężnych na pojedynczy produkt. Wyszczególnione wskaźniki dotyczą: kosztów kontenerów, kosztów transportu, kosztów pracy związanej z obsługą kontenerów, kosztów utylizacji, przychodów z odzysku surowców, z których zostały wykonane kontenery. Model ten bazuje na pewnych uproszczeniach, zakładając, że łańcuch dostaw składa się z dwóch ogniw (jednego dostawcy i jednego odbiorcy), pomiędzy którymi dwukierunkowo transportowane są kontenery. Do najważniejszych wniosków badania należało wykazanie, że z analizowanych czynników, mającym największy wpływ na powstawanie kosztów, jest różnica w cenie pomiędzy kontenerami jednokrotnego i wielokrotnego użytku. Ciekawym wnioskiem okazał się również fakt, iż odległości pomiędzy partnerami biznesowymi nie są kluczowe.

Artykuł zawiera 13340 znaków.

Źródło: Czasopismo Logistyka