Efekt byczego bicza a zarządzanie zapasami w łańcuchu dostaw

Efekt ten wynika głównie z nieefektywnego przepływu informacji w łańcuchu dostaw, co powoduje gromadzenie nadmiernych zapasów u poszczególnych partnerów. Wymienia się cztery podstawowe przypadki efektu byczego bicza:

• efekt Forrestera, związany z czasem realizacji i przetwarzania sygnału o poziomie zapotrzebowania,
• efekt Burbidge’a, związany z grupowaniem zamówień,
• efekt Houlihana, związany z racjonowaniem i niedoborem produktów,
• efekt promocji, związany z fluktuacją cen.

Pojawienie się efektu byczego bicza powoduje wzrost zróżnicowania popytu i zamówień w kolejnych ogniwach łańcucha dostaw, a tym samym niekorzystnie wpływa na stabilność działań realizowanych przez cały łańcuch. Przyczyny powstawania efektu byczego bicza można ująć w dwie grupy:

• wynikające z działalności operacyjnej podmiotów,
• wynikające z zachowań podmiotów.

Do pierwszej grupy zaliczyć można:

• prognozy popytu,
• wielkość partii zamówienia,
• fluktuację cen,
• limitowanie lub brak zapasu,
• czas realizacji zamówienia,
• politykę gospodarowania zapasami,
• politykę uzupełniania zapasów,
• niewłaściwy system kontroli,
• brak przejrzystości,
• liczbę szczebli w łańcuchu dostaw,
• efekt mnożnikowy,
• brak synchronizacji działań,
• niedojrzenie sprzężenia zwrotnego,
• optymalizację częściową (suboptymalizację),
• procesy realizowane w podmiotach,
• ograniczone zasoby.

W drugiej grupie wymienia się:

• zaniedbania decyzyjne w zakresie opóźnień w realizacji dostaw,
• braki w wykształceniu personelu (brak odpowiednich szkoleń),
• strach przed wystąpieniem braku zapasu.

Efektu byczego bicza dotyczą również rozważania odnośnie do fizycznego i informacyjnego punktu granicznego. W fizycznym punkcie granicznym następuje zmiana zasad sterowania przepływami produktów, kształtowanymi na zasadzie ssania i tłoczenia. (...)