Trendy i sytuacja na rynku TSL – Raport ,,Rynek transportowy 2024/2025’’

O 23,5% wzrosła w stosunku do roku 2023 liczba ofert na giełdzie transportowej, a ponad 10% wzrosły średnio stawki frachtowe (okres: styczeń - listopad). Kłopot w tym, że tempo wzrostu stawek nie nadąża za wzrostem kosztów prowadzenia biznesu transportowego. A w 2025 r. pojawią się kolejne obciążenia: dostosowanie opłat drogowych do norm emisji CO2 w kolejnych krajach, wzrost kosztów pracowniczych, wyższe ceny ciężarówek, itd. Jak prognozuje belgijski L'Institut Transport Routier & Logistique Belgique oraz holenderska firma doradcza Panteia realny wzrost kosztów może wynieść nawet 5%, ale eksperci z krajów Europy Środkowo-Wschodniej uważają, że koszty mogą wzrosnąć nawet 10%.

Firmy transportowe, szczególnie małe i średnie, mają problem z utrzymaniem płynności finansowej. Jak wynika z danych raportowych, długi branży TSL w Polsce wynoszą na koniec 2024 r. prawie 1,5 mld zł, co rozkłada się na 31 tysięcy zadłużonych firm. Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Długów, spirala zadłużenia nakręca się. Przedsiębiorstwa przewozowe mają niespłacone wierzytelności związane m.in. z dystrybucją paliwa oraz opłatami leasingowymi. 

– Przedstawiciele sektora TSL wchodzą w 2025 r. z mieszanymi uczuciami. Wzrost stawek nie nadąża za galopującymi kosztami. Jeśli Komisja Europejska nie odpuści z tempem wdrażania  Zielonego Ładu, dobije wiele firm transportowych, którym już teraz trudno się uporać z konsekwencjami tych zmian. Dużo zamieszania w Europie spowoduje także wymiana tachografów, bo tylko w Niemczech, Holandii i krajach nordyckich przewoźnicy nie zgłosili żadnych opóźnień. Do połowy sierpnia 2025 r. trzeba wszystkie tachografy wymienić na urządzenia drugiej generacji, co będzie gigantycznym wyzwaniem – komentuje Marek Szymański, Ekspert Trans.eu Group ds. rynku transportowego, współautor raportu.

Jak przewiduje z kolei International Road Transport Union, rok 2025 może okazać się przełomowy, jeśli chodzi o sytuację w transporcie. IRU prognozuje wzrost wolumenu przewozów w Unii Europejskiej o 2%, a nadzieję widzi w malejącej inflacji i wzroście konsumpcji wewnętrznej poszczególnych krajów Wspólnoty.

Kluczowa wydaje się sytuacja gospodarcza w Niemczech, ,,chorym człowieku Europy’’, gdzie wskaźnik PMI dla przemysłu wynosi poniżej 50 pkt, co oznacza recesję gospodarczą. Jak zwraca uwagę w komentarzu do raportu dr Klaus Wohlrabe z Instytutu Badań Ekonomicznych Ifo w Monachium, przed gospodarką niemiecką stoi 5 głównych wyzwań: zbyt mało inwestycji korporacyjnych, wysoka niepewność polityki gospodarczej, ostrożność konsumentów, spadająca konkurencyjność międzynarodowa - zwłaszcza w stosunku do Chin oraz zmiany strukturalne towarzyszące słabości gospodarczej.

– W 2025 r. można spodziewać się dalszego wzrostu stawek transportowych oraz ilości zleceń. Taki wyraźny trend można było zaobserwować na Platformie Trans.eu już w 2024 r., myślę, że będzie kontynuowany w 2025 r. Trzeba jednak uczciwie zaznaczyć, że w drugiej połowie 2024 roku trend wzrostowy został zahamowany. Ruch transportowy generują tradycyjnie przede wszystkim Niemcy i Francja, a także Niderlandy i Belgia. W tych dwóch krajach Beneluxu oferowane są także najwyższe stawki. Warto także zwrócić uwagę, że polscy przewoźnicy częściej także wybierają trasy południowe: do Rumunii, Serbii, Chorwacji, Słowenii i Turcji. Dla przewoźników europejskich w drugim kwartale atrakcyjny był także kierunek szwajcarski, co wynika z atrakcyjnych stawek za fracht. – mówi Jakub Szałek Ekspert Trans.eu Group ds. rynku transportowego, współautor raportu.

70%
Mimo znacznego spadku popytu na transport międzynarodowy, aż tyle przedsiębiorstw przewozowych w Unii Europejskiej boryka się z problemami kadrowymi dotyczącymi braku kierowców. Problem jest poważny: IRU szacuje, że w ciągu najbliższych pięciu lat odejdzie na emeryturę około pół miliona kierowców. Ani Komisja Europejska, ani szefowie resortów transportu w krajach UE nie mają na razie pomysłu, jak zatrzymać ten niepokojący trend.
Źródło: Raport Trans.eu/IRU

2%
O tyle może wzrosnąć według prognoz IRU wolumen przewożonych towarów w 2025 r. Liczony w tonokilometrach, w porównaniu z danymi z 2024 r. Stymulująco na wzrost przewozów może wpływać coraz niższa inflacja oraz niższe stopy procentowe. Stawki za fracht pozostaną niestabilne z powodu wyższych kosztów firm transportowych. Dodatkowo koszty wzrosną przez spodziewaną podwyżkę cen nowych ciężarówek oraz doskwierający brak kierowców.
Źródło: Raport Trans.eu/IRU

11%
O tyle wzrosło zadłużenie przedsiębiorstw TSL w 11 miesięcy (styczeń-listopad 2024 r.).  Eksperci są zdania, że trend wzrostowy będzie się utrzymywał. Największe długi branża TSL ma wobec firm zarządzających wierzytelnościami, a także wobec leasingodawców (niespłacone raty leasingu) oraz dostawców paliwa.
Źródło: Raport Trans.eu/Krajowy Rejestr Długów 

– Na trudną sytuację rynku transportowego nakłada się w Polsce nieuczciwa i nierówna konkurencja. Przewoźnicy niestosujący się do obowiązujących zasad wynagradzania kierowców, nieodprowadzający podatków i składek od tych wynagrodzeń w należnej wysokości, i niestosujący się do obowiązujących zasad w zakresie czasu pracy i odpoczynku kierowców, mają znacznie niższe koszty od przedsiębiorców rzetelnie prowadzących swoje firmy. Na rynku obserwujemy także oszustwa związane z nieuiszczaniem opłat drogowych, obniżaniem kosztów eksploatacji pojazdów, itp.  Dla przykładu można wskazać informacją krążącą w przestrzeni publicznej, że jedynie 30% polskich przewoźników odprowadza uczciwie składki do ZUS-u. – mówi Maciej Wroński, Prezes Związku Pracodawców Transport i Logistyka Polska.

Raport dostępny jest do pobrania pod linkiem.

Raport został objęty patronatem medialnym Media Logistyka.

Źródło: Raport Trans.eu/Krajowy Rejestr Długów 

Czytaj także:
- Polikryzys w globalnym łańcuchu dostaw
- Finansowy Indeks Branży TSL – koszty pogrążają firmy transportowe
- Zmiany w przyszłości flot firmowych