Czy można zatrzymać kierowcy uprawnienia do kierowania z uwagi na podejrzenie spowodowania kolizji drogowej?
- Napisał Piotr Michałowski
- Kategoria: Ekspert radzi - prawo transportowe dla opornych
Stan faktyczny: Kierowca samochodu uczestniczył w kolizji drogowej. Została wezwana Policja na miejsce zdarzenia. Po przeprowadzeniu czynności na miejscu wypadku przez Policję zostało stwierdzone podejrzenie, że kierowca jest sprawcą wypadku, co powoduje zatrzymanie prawa jazdy za pokwitowaniem przez Policję.
Czy w takiej sytuacji Policja miała uprawnienie do zatrzymania prawa jazdy oraz czy kierowca samochodu może dalej prowadzić samochód?
Odpowiedź eksperta: Zgodnie z obowiązującą ustawą Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 r. Policja może zatrzymać prawo jazdy za pokwitowaniem w razie uzasadnionego podejrzenia, że kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów (art. 135 pkt. 1 ust. 2). Powyższy przepis nie nakazuje obligatoryjnie zatrzymania prawa jazdy, lecz przyznaje Policji uprawnienie do zatrzymania prawa jazdy. Co więcej, ww. przepis zawiera normę ogólną, która wskazuje, że zatrzymanie prawa jazdy może mieć miejsce tylko wtedy, kiedy istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. Dla przykładu można wskazać na art. 86 ustawy Kodeks wykroczeń, który stwierdza:
§ 1. Kto, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, podlega karze grzywny.
§ 2. Kto dopuszcza się wykroczenia określonego w § 1, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
§ 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 przez osobę prowadzącą pojazd można orzec zakaz prowadzenia pojazdów.
Tym samym już za podejrzenie popełnienia wykroczenia polegającego na niezachowaniu należytej ostrożności i spowodowaniu zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym grozi orzeczenie zatrzymania prawa jazdy. Należy wskazać, że w przypadku zatrzymania prawa jazdy Policja wystawia pokwitowanie. Otrzymane pokwitowanie uprawnia do prowadzenia pojazdu przez 7 dni. Następnie w ciągu 7 dni Policja przekazuje zatrzymane prawo jazdy do właściwego Sądu, który orzeka postanowieniem o zatrzymaniu prawo jazdy lub jego zwrocie. Na podjęcie ww. czynności Sąd ma 14 dni. Od postanowienia o zatrzymaniu prawa jazdy przysługuje zażalenie.
Jak wynika z powyższego kierowca ma uprawnienie do kierowania pojazdami tylko w ciągu 7 dni od dnia uzyskania pokwitowania. Problem pojawia się w sytuacji, gdy mija wskazany powyżej termin, albowiem przepisy prawa wprost nie określają sytuacji kierowcy w takim przypadku. Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Podkreślić należy, iż do czasu prawomocnego orzeczenia zatrzymania prawa jazdy kierowcę (w stosunku do którego istnieją uzasadnione podejrzenia, że jest sprawcą przestępstwa lub wykroczenia) należy uznać za osobę, która posiada uprawnienia do kierowania. Jednak podczas kontroli drogowej nie jest w stanie fizycznie okazać ww. dokumentu, albowiem został on zatrzymany przez Policję za pokwitowaniem. Tym samym prowadząc samochód w takim przypadku popełnia ewentualnie wykroczenie z art. 95 Kodeksu wykroczeń „Kto prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu pojazd, nie mając przy sobie wymaganych dokumentów, podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany”.
- Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym
- Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń
- Stan prawny publikacji (data): 2016-04-03
Piotr Michałowski
Radca prawny, ekspert portalu www.prawoilogistyka.pl. Z branżą transportową związany od 2009 r. Specjalizuje się w kompleksowej obsłudze prawnej podmiotów z branży transportowej oraz spedycyjnej. Doradza w zakresie konstruowania kontraktów transportowych pod względem ich zgodności z przepisami prawa. Reprezentuje podmioty z branży TSL w sprawach związanych z odpowiedzialnością prawną podmiotów uczestniczących w łańcuchu dostaw. Jest pełnomocnikiem procesowym przedsiębiorców transportowych w sporach sądowych, jak i postępowaniach administracyjnych związanych z działalnością m.in. Inspekcji Transportu Drogowego. Uczestniczy w ubezpieczeniowych postępowaniach likwidacyjnych związanych z powstałą szkodą transportową.