Zakłócenia w systemie transportu łamanego

Przewozy towarowe w Unii Europejskiej zostały zdominowane przez transport drogowy. Jest on bardziej elastyczny od pozostałych. Ze względu na dynamiczny rozwój sieci dróg, jako jedyny pozwala na transport w tzw. systemie "door to door". Stwarza jednak problemy związane z zatłoczeniem dróg, zanieczyszczeniem środowiska czy hałasem. Z tego powodu dąży się do przenoszenia ładunków przewożonych w dłuższych relacjach, na inne, mniej obciążone gałęzie transportu. Mówi o tym m.in. Biała Księga.

Alternatywą dla pojazdów samochodowych jest kolej, a w dalszej kolejności transport lotniczy i żegluga śródlądowa oraz morska. Spośród wymienionych żegluga cechuje się jednak najniższymi kosztami zewnętrznymi i niewykorzystywanych przepustowości. W Polsce wykorzystanie żeglugi śródlądowej jest znikome, jednak w sprzyjających warunkach, transport rzeczny mógłby się stać uzupełnieniem systemu łamanego. Zwiększyłoby to jego elastyczność, niezawodność i możliwości przewozowe. W referacie przedstawiono łamany system transportowy oparty na kolei i żegludze. Przewożenie ładunków z wykorzystaniem tych gałęzi wpływało by korzystnie na odciążanie dróg, zmniejszanie zanieczyszczenia powietrza - szczególnie w miastach. Ważnymi są również inne tzw. koszty zewnętrzne. Transport samochodowy generuje wysokie straty notowane w wyniku licznych wypadków. Na kolei zdarzenia śmiertelne, czy powodujące wysokie straty ładunku są stosunkowo rzadkie. W żegludze w zasadzie nie występują. Środki transportu kolei, podobnie jak żeglugi, mogą przemieszczać się jedynie po ściśle określonych drogach. Niektóre zdarzenia niepożądane mogą skutkować kumulacją opóźnień. Z tego powodu istotne jest analizowanie zakłóceń i określanie elastyczności takiego systemu. Wyniki analiz przedstawia dalsza część pracy. (...)