Magazyn - decyzje strategiczne i operacyjne

Artykuł jest zatem próbą, w miarę możliwości twórczych i studialnych autorów, wytypowania obszarów decyzji odnośnie konfiguracji sieci, dotyczących formy własności i rozwiązań w infrastrukturze magazynu poprzez zasady manipulacji. Jest zatem torem analiz poprowadzonych od poziomu strategicznego do operacyjnego poprzez decyzje kosztowe.
Przeprowadzone w pracy tory analiz poprowadzone zostały poprzez następujące elementy:

• decyzje strategiczne: lokalizacja optymalna,
• decyzje taktyczne: wybór formy własności,
• decyzje operacyjne: zasady manipulacji.

W poszukiwaniu lokalizacji optymalnej
Konieczność współdziałania funkcji logistyki (zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji) w globalnym wymiarze znalazła konsekwencje w tworzeniu globalnych łańcuchów dostaw. Największe wyzwania, przed którymi stanęły współczesne łańcuchy dostaw, to dłuższe czasy realizacji zamówień, obarczone większą dozą niepewności czasy dostaw, konieczność rozpatrywania różnorodnych wariantów dostaw, w tym głównie zróżnicowanych pod względem czasu i kosztów.
W koncepcji logistycznych kosztów globalnych powinny być uwzględnione takie podstawowe koszty cząstkowe, jak: koszty transportu, koszty utrzymywania zapasów, koszty utrzymywania/wynajmu powierzchni składowej, koszty zaopatrzenia, koszty realizacji zamówienia.
Zasadniczy problem w przyporządkowaniu wag rodzajowych polega na tym, iż układ wspomnianych kosztów:

1) jest zmienny w czasie i zależy od wielu zmiennych,
2) ów ciąg powoduje, iż złe zarządzanie w jednym z obszarów działań kosztowych generuje straty w innym, zależnym continuum obiektów kosztowych.

Do zasadniczych czynników kształtujących koszty logistyczne ogółem należy między innymi lokalizacja (rysunek 1).
Decyzje o wyborze lokalizacji obiektu są bardzo skomplikowanym procesem, obejmującym zagadnienia ograniczeń, wynikających z różnorodnych uwarunkowań płynących z charakteru działalności produkcyjnej i/lub handlowej, a co się z tym wiąże - z polityką obsługi klienta, środków ciężkości w odniesienia do źródła surowca, charakterystyki ładunku, kosztów transportu, rynku zbytu.
Problem lokalizacji wielu obiektów rozwiązywany jest w oparciu o takie czynniki, jak: liczba, wielkość i lokalizacja obiektów, obszary zaopatrzenia i zbytu, które ma połączyć sieć, oraz artykuły produkowane i składowane w każdym obiekcie. Kontynuując, liczba obiektów w systemie zwiększa liczbę składów. Decyzja połączenia klientów ze specyficznymi zakładami produkcyjnymi lub składami określa geograficzny zasięg powiązanych z nią rynków. Im większy jest taki rynek, tym większy musi być obiekt.
Równocześnie, analizując rysunek 1, poza typowanymi czynnikami powyżej, decyzje o lokalizacji obiektów wpływają na poziomy poszczególnych kosztów w kosztach logistycznych ogółem. Im mniej obiektów składowych i im mniejsza powierzchnia składowania, tym mniejsze koszty magazynowania, przy równoczesnym wzroście częstości zamówień i wzrostu kosztu transportu i/lub sprzedaży.
Zmniejszanie odległości obiektów w sieci wpływa na obniżenie kosztów transportu, ale ponieważ stawki przewozowe nie są proporcjonalne do odległości, to zmniejszenie kosztów transportu nie rekompensuje zwiększonych kosztów składowania.
Kolejnym z czynników wyboru miejsca składowania jest czynnik aglomeracji, dostępności do poddostawców i odbiorców, co daje efektywne kanały dystrybucji, a także charakterystyka materiału składowanego. Stąd decyzje strategiczne w projektowaniu sieci logistycznej rozkładają się na trzech poziomach:

• decyzje strategiczne: lokalizacja zakładów i centrów dystrybucji; potencjalne źródła zaopatrzenia,
• decyzje taktyczne: wykorzystywanie magazynów publicznych i zadania w nich realizowane, alokacja zasobów,
• decyzje operacyjne: zmiana statusu klientów, plany awaryjne.

Podsumowując, na wybór miejsca lokalizacji mają wpływ: popyt i koszty logistyczne ogółem.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 4/2011.