Rozwój logistyki kontraktowej 3PL i 4PL na świecie i w Polsce

Konkurencja i procesy globalizacji na rynkach światowych skłaniają przedsiębiorstwa do ciągłego poszukiwania możliwości obniżki kosztów, zwiększania udziałów w rynku i podnoszenia swojej wartości. Outsourcing i budowanie partnerskich relacji w łańcuchach dostaw stały się podstawowymi sposobami budowania przewagi konkurencyjnej. W obszarze usług logistycznych outsourcing doprowadził do powstania na rynku przedsiębiorstw zwanych 3PL (Third Party Logistic Provider). Rozszerzanie działalności na rynki wschodzące prowadzi do wzrostu zapotrzebowania na usługi logistyczne oraz do zwiększonego zainteresowanie usługami typu 3PL. Rynek partnerów logistycznych dynamicznie rozwija się, co zostało potwierdzone w cytowanych wynikach badań firmy Accenture. Kolejnym etapem ewolucji usług outsourcingu w zakresie logistyki jest przejście od 3PL do 4 PL (Fourth Party Logistics), czyli do integratora łańcuchów dostaw, obejmującego planowanie, koordynację i kontrolę sieci dostaw. Przeanalizowane przypadki z praktyki ukazują procesy przekształceń usług logistycznych oraz korzyści, jakie odnoszą klienci kupujący te usługi.

Outsourcing, czyli zlecanie niektórych czynności do realizacji przez podmioty na zewnątrz przedsiębiorstwa i podejmowanie długookresowej współpracy partnerskiej, z wielu różnorodnych powodów przyczynia się do wzrostu wartości firmy, redukcji kosztów, zamierzonej transformacji przedsiębiorstwa, przezwyciężenia wewnętrznych braków, redukcji zapasów, przyspieszenia rotacji, poprawy płynności i wielu innych korzyści (zarówno materialnych jak i niematerialnych). Outsourcing jest koncepcją, na podstawie której powstały usługi realizowane przez partnerów logistycznych określanych mianem 3 PL (Third Party Logistics Service Providers). 3PL jest więc wyspecjalizowanym operatorem świadczącym kompleksowe usługi, w skład których mogą wchodzić spedycja, transport i magazynowanie oraz szeroka gama usług tzw. value-added-services, czyli podnoszących wartość produktów. Na początku definicje określały 3PL jako "organizację, która realizuje działania w imieniu wysyłającego, które przynajmniej zawierają magazynowanie i transport". Skrót 3PL wykorzystywany jest również do określenia rodzaju usług logistycznych i wówczas w języku angielskim określa się je jako Third Party Logistics.

Rola firm określanych mianem 3PL systematycznie wzrasta we współczesnej gospodarce. Jako dostawcy profesjonalnych usług logistycznych, mających odpowiednie umiejętności, zasoby rzeczowe, siłę roboczą i wyposażenie techniczne, zyskały one akceptację odbiorców i stały się integralną częścią ich łańcuchów dostaw.
Badanie przeprowadzone przez Accenture i Northeastern University wśród 66 największych amerykańskich producentów wykazało, że "najbardziej znaczącą obniżkę kosztów przyniosło zlecenie 3PL w ramach":

• zarządzania magazynem – 30%,
• negocjowania stawek – 16%,
• konsolidacji przesyłek – 14%,
• opłacania frachtu – 10%,
• bezpośrednich usług transportowych – 10%,
• zarządzania transportem – 8%,
• wyboru przewoźnika – 6%.

Z kolei do wzrostu jakości obsługi klienta w największym stopniu przyczyniło się wydzielenie:

• zarządzania magazynem – 22%,
• realizacji zamówień – 11%,
• opłacania frachtu – 9%,
• bezpośrednich usług transportowych – 9%,
• zarządzania transportem – 9%,
• monitorowania dostaw – 7%.

W roku 2006 ukazała się 11 edycja corocznego studium 2006 - Third Party Logistics. Główne wnioski tego studium są następujące:
Sektor 3PL, którego szacunkowa wartość w 2005 roku osiągnęła poziom 370 mld USD, jest głównym dostawcą zewnętrznych usług logistycznych, w tym związanych z obsługą łańcuchów dostaw. Badanie przeprowadzone wśród kadry kierowniczej przedsiębiorstw na terenie Ameryki Północnej, Azji i Ameryki Łacińskiej wskazuje na usługi logistyczne, jako na dziedzinę, która ma istotny wpływ na konkurencyjność badanych firm. Dwa podstawowe postulaty związane z wyborem dostawcy usług logistycznych typu 3PL to cena oraz jakość oferowanych usług logistycznych. Najczęściej podlegające outsourcingowi obszary działalności logistycznej stanowią: transport, magazynowanie oraz usługi celne. Badane firmy wskazywały jednocześnie na wymienione obszary jako na te, które będą stanowiły podstawę do zwiększenia procesów outsourcingu w najbliższych latach. Klienci firm z sektora 3PL wyrazili w badaniu swoją satysfakcję w związku z dotychczasową współpracą z operatorami, jednocześnie podkreślając, że oczekują ciągłej poprawy jakości usług oraz coraz szerszego wykorzystania technologii informacyjnych (IT). W wyniku procesów globalizacyjnych klienci firm logistycznych funkcjonują w coraz bardziej rozległych i złożonych łańcuchach dostaw, które wymagają nowoczesnych technologii, w tym przede wszystkim właśnie IT. Cytowane badanie wykazało, że około 60% respondentów w szczególny sposób ocenia możliwości operatora w dziedzinie IT przy podejmowaniu decyzji o jego wyborze, a tylko około 35% jest zadowolonych z poziomu usług IT oferowanych obecnie przez współpracujących z nimi operatorów 3PL, natomiast najmniejszą wagę przywiązują klienci do usług związanych z wartością dodaną.

Cały artykuł w formacie PDF.