Centra logistyczne w Europie

W logistyce naturalnym środowiskiem, w którym odbywają się wszelkie przepływy informacji, surowców, materiałów i gotowych produktów, są sieci logistyczne utworzone z wzajemnie przenikających się różnorodnych łańcuchów dostaw. Jak każda sieć, tak i sieć logistyczna ma swoje węzły, w których spotykają się łańcuchy dostaw, następują zmiany kierunków przepływu, przeładunki, rozdział lub łączenie ładunków, zmiany operatorów, właścicieli towarów, środków transportu itp. Tymi węzłami są magazyny operatorów logistycznych, dystrybutorów, platformy przeładunku kompletacyjnego (cross docking), terminale przeładunkowe, porty itp. Są nimi wreszcie centra logistyczne – węzły najbardziej predestynowane do tego, by w nich właśnie zachodziły wspomniane operacje logistyczne.

Europejskie centra logistyczne kształtowały się w różny sposób, a ich geneza sięga nieraz odległych lat, w których podejmowano sprzyjające ich rozwojowi decyzje. Wzrost znaczenia usług logistycznych, konieczność łagodzenia skutków działalności transportowej oraz globalizacja gospodarki skłoniły państwa europejskie do przyjęcia polityki wspierającej rozwój centrów logistycznych. Ten zapoczątkowany w połowie lat osiemdziesiątych okres trwa nadal, a efekty w postaci zrealizowanych inwestycji są już widoczne. Obserwujemy wyraźny podział Europy związany z budową centrów logistycznych. Linią tego podziału były rywalizujące ze sobą po II wojnie światowej systemy gospodarcze. Również na polu centrów logistycznych gospodarka wolnorynkowa wykazała swoją przewagę. Centra logistyczne powstawały w Europie Zachodniej i dzisiaj Europa Środkowo-Wschodnia nadrabia zaległości w tej dziedzinie.

Charakterystyka otwartych centrów logistycznych
Definicja charakteryzuje centrum logistyczne jako obiekt przestrzennie-funkcjonalny wraz z infrastrukturą i organizacją, w którym realizowane są usługi logistyczne związane z przyjmowaniem, magazynowaniem, rozdziałem i wydawaniem towarów oraz usługi towarzyszące, świadczone przez niezależne w stosunku do nadawcy lub odbiorcy podmioty gospodarcze.
Mówiąc o otwartych centrach logistycznych, mamy na myśli świadczenie przez nie usług logistycznych i usług towarzyszących wszystkich zainteresowanym nadawcom i odbiorcom na zasadzie wolnej konkurencji. Są to więc centra o charakterze publicznym, w których osiedlają się niezależni operatorzy, natomiast rolą zarządu jest udostępnianie im warunków do prowadzenia działalności. W formule tej mieści się również udostępnianie warunków do działalności formom produkcyjnym i handlowym, które generują zapotrzebowanie na obsługę logistyczną. Tak rozumiana formuła otwartego centrum logistycznego jest w rzeczywistości rodzajem parku działalności gospodarczej, w którym lokują się firmy należące do różnych sektorów produkcji, handlu i usług.

Przyjęcie tej formuły jest wynikiem licznych obserwacji realizacji inwestycji w centra logistyczne, które kończyły się sukcesem przede wszystkim tam, gdzie tereny inwestycyjne zasiedlały również firmy produkcyjne skupiające wokół siebie swoich dostawców lub też wcześniej powstał obok centrum logistycznego park przemysłowy z odpowiednio dużą liczbą przedsiębiorstw produkcyjnych. Kolejnym wyróżnikiem otwartych centrów logistycznych jest istniejąca w nich infrastruktura transportu intermodalnego, która pojawia się tam najczęściej jako efekt realizacji polityki transportowej, w ramach której rządy wspierają budowę terminali przeładunkowych. Schemat centrum logistycznego przedstawiono na rys. 1. Należy jednak dodać, że w Europie znane są także przykłady centrów logistycznych zbudowanych przez inwestorów prywatnych, w których również występują intermodalne terminale przeładunkowe.

Cały artykuł w formacie PDF.