Jak podsumować 2022 rok, a także jakie trendy, zmiany oraz wyzwania przyniesie 2023 rok dla rynku e-commerce?

Wydarzenia i trendy 2022 roku e-commerce

Mijający rok to wiele wydarzeń, które miały wpływ na nas, ale także na naszą sytuację ekonomiczną. Osobiście mogę wskazać trzy wydarzenia, które miały bardzo duży wpływ na e-commerce.

Pierwszym i najważniejszym jest inwazja Rosji na Ukrainę, która spowodowała m.in. wzrost cen oraz wpłynęła na zachowania i preferencje zakupowe klientów. Zaobserwowaliśmy, że kupujący spędzają więcej czasu na poszukiwaniu odpowiednich produktów w najniższych cenach oraz darmowej dostawy. Coraz częściej sięgają również po elastyczne metody płatności. Polacy, a także osoby w kryzysie uchodźczym, które w ostatnim roku przybyły do Polski, mocno odczuwają niepewność co do przyszłości gospodarczej. Jako największy gracz e-commerce w tym rejonie Europy chcemy wspierać naszych klientów, zapewniając im największą selekcję produktów oraz najlepsze na rynku ceny. Ponadto, aktywnie włączamy się akcje charytatywne - dzięki działaniom Grupy Allegro oraz wsparciu klientów przekazaliśmy 11,7 mln złotych na wsparcie ofiar wojny w Ukrainie.

Druga istotna zmiana zaszła w tzw. segmencie quick commerce. Jeszcze na początku roku widzieliśmy tendencje wzrostowe - szczególnie w obszarze dostaw żywności - natomiast druga połowa roku ujawniła problemy, które są charakterystyczne dla takiego modelu biznesu. Przede wszystkim, jest to branża w której bardzo trudno osiągnąć rentowność. W czasie pandemii gwałtownie rosła liczba firm świadczących takie usługi. Jednak rynek oraz rosnąca inflacja zweryfikowały ich rentowność, wymuszając często konsolidację lub wyjście z rynku. W dobie bardzo drogiego kosztu kapitału, również inwestorzy i fundusze inwestycyjne dużo mniej chętnie finansują biznesy, które nie są w stanie udowodnić że kiedykolwiek będą mogły generować zyski.

Kolejne ważne wydarzenie 2022 roku to upowszechnienie płatności w modelu kup teraz - zapłać później. Jeszcze niedawno był to niszowy produkt, który obecnie staje się biznesem na dużą skalę. Na Allegro widzimy ogromne i wciąż rosnące zainteresowanie klientów, a także bardzo wysokie wyniki zadowolenia z usługi Allegro Pay (Nasz NPS powyżej 95 to chyba rekord w tej branży!). Taki model szczególnie sprawdza się teraz, w czasie wzrostu cen, ponieważ pomaga w zarządzaniu domowym budżetem. Myślę, że model kup teraz - zapłać później, będzie rozwijał się dalej i stawał się coraz ważniejszym czynnikiem decydującym o wyborze miejsca zakupów.

Wpływ pandemii i inflacji w branży w 2022 roku.

Pandemia miała ogromny wpływ na e-commerce, ponieważ w krótkim czasie i bardzo gwałtownie ogromna część ruchu przeniosła się na platformy zakupowe i do e-sklepów. Ale prognozy, które mówiły o upadku centrów handlowych i sklepów stacjonarnych nie ziściły się. Obserwujemy, że klienci - szczególnie ci, którzy w trakcie pandemii pierwszy raz korzystali z zakupów online - teraz wracają do swoich przyzwyczajeń i stawiają na zakupy offline.

Ale warto podkreślić, że pandemia przyczyniła się do innej zmiany, która wydaje się mieć bardziej stały charakter. Sprzedający zrozumieli, że sama sprzedaż offline nie wystarczy. Widzimy to na Allegro, gdzie pojawiło się bardzo dużo nowych firm - nawet takich, które do tej pory bardzo tradycyjnie podchodziły do swoich kanałów sprzedażowych. Ci, którzy postawili na online już widzą, że sprzedaż omnichannel przynosi dodatkowe zyski. Jednocześnie platforma zakupowa jest najprostszym i najszybszym sposobem, aby bez znacznych nakładów inwestycyjnych rozwijać nowy kanał sprzedaży.

Trendy i zmiany oraz wyzwania w 2023 roku

Widzimy coraz wyraźniej, że w czasach rosnących cen, klienci bardziej rozważnie podchodzą do zakupów. Jeszcze bardziej skupiają się na jakości, wybierają możliwość rozłożenia płatności w czasie, a także czy - w razie czego - mogą bez problemu zwrócić towar. Dlatego platformy i sklepy online, które zadbają o te aspekty, zwiększając wygodę klientów i zapewniając dobre doświadczenia z obsługą klienta, będą wygrywać.

Innym trendem, który już obserwujemy - choć dopiero ma potencjał stać się znaczącym czynnikiem wzrostu, jest ekologia i zrównoważony rozwój. Szczególnie młodzi ludzie zwracają uwagę czy działania, w które angażuje się firma niosą realne zmiany. W przypadku e-commerce na znaczeniu będą zyskiwały opakowania bez plastiku i pochodzące z recyklingu, a także metody dostawy, które mają mniejszy wpływ na środowisko. Przykładem mogą być automaty paczkowe, które zamieniają nawet do 90 dostaw kurierskich pod różne adresy, na dostawę w jedno wygodne dla wielu klientów miejsce. Duże firmy będą także baczniej obserwowane pod kątem bycia “dobrym sąsiadem”, czyli tego jak zachowują się w przestrzeni lokalnej oraz w jakie inicjatywy charytatywne i z obszaru zrównoważonego rozwoju są zaangażowane.

Trzecim trendem jest technologia wykorzystywana bardziej praktycznie - nastawiona na przynoszenie wymiernych korzyści. Widzimy, że skończyły się czasy łatwego dostępu do kapitału, dlatego projekty, które nie miały jasnego celu czy bezpośredniego przełożenia na biznes - takie jak blockchain czy niezbyt praktyczne przykłady wykorzystania metaverse - tracą na popularności. Mądre wykorzystanie technologii to takie, które daje klientowi dodatkową wartość. Klienci stali się bardziej niecierpliwi, mobilni, a co za tym idzie oczekują od technologii szybkich i wygodnych rozwiązań. Dlatego przewiduję, że w najbliższym czasie rozwój sztucznej inteligencji czy rozszerzonej rzeczywistości będzie zmierzał w kierunku zaspokajania bardzo konkretnych potrzeb i oczekiwań klientów.

W przypadku wyzwań typowo związanych z naszą branżą - na pewno warto wspomnieć o dyrektywie Omnibus. O ile Allegro wprowadziło wcześniej rekomendowane zmiany i klienci już podczas tegorocznych festiwali zakupowych takich jak Smart! Week i Black Week widzieli realne wartości obniżek, to wciąż wiele firm dopiero rozpoczyna ten proces. Ale znowu wracamy do tematu baczniejszego i bardziej krytycznego zwracania uwagi na to czy firmy działają fair czy tylko prowadzą skuteczny marketing.