Bezpieczne przechowywanie i przewożenie adrenaliny
- Oprac. M.T.
- Kategoria: Logistyka
Wiosna to czas, kiedy chętniej przebywamy na łonie natury – spacerujemy po lesie, jeździmy na rowerze, wybieramy się na pikniki czy krótkie, weekendowe wycieczki. Dla niektórych osób pobyt na świeżym powietrzu i spożywanie posiłków poza domem wiąże się z ryzykiem silnej reakcji alergicznej spowodowanej ukąszeniem owadów, pyleniem roślin czy zjedzeniem uczulającego nas produktu. W takich sytuacjach z pomocą przychodzi nam adrenalina, która powodując skurcz naczyń krwionośnych szybko likwiduje objawy wstrząsu anafilaktycznego, czyli nagłej, ciężkiej i zagrażającej życiu reakcji alergicznej. Warto jednak pamiętać, że jest to substancja, która wymaga właściwego przechowywania i zachowania należytej ostrożności podczas stosowania – w przeciwnym razie, zamiast stanowić ratunek może wywołać niepożądane efekty uboczne lub po prostu nie zadziałać w krytycznej sytuacji.
Adrenalina niezbędnym towarzyszem wiosennych aktywności alergików
Słoneczna pogoda i coraz wyższe temperatury zachęcają do przebywania na świeżym powietrzu. Spędzając czas na łonie natury, jesteśmy jednak narażeni na kontakt z dużą ilością silnych alergenów. Dla osób uczulonych każde spotkanie z pszczołą, osą czy pyłkami roślin może zakończyć się groźną reakcją alergiczną. Zagrożeniem mogą też być niektóre produkty spożywcze, zwłaszcza gdy sięgamy po nie po raz pierwszy lub spożywamy posiłki o nieznanym składzie w nowym, nieznanym nam miejscu. Reakcje alergiczne mogą przybierać formę wysypki, obrzęków, trudności w oddychaniu, a w skrajnych przypadkach – wstrząsu anafilaktycznego, który może prowadzić do uduszenia. W takim przypadku ratunkiem jest adrenalina, znana też pod nazwą epinefryna. Dzięki swoim właściwościom obkurcza naczynia krwionośne, zapobiegając powstawaniu obrzęków oraz rozluźnia mięśnie dróg oddechowych, ułatwiając oddychanie. W przypadku wstrząsu anafilaktycznego adrenalina jest preparatem pierwszej pomocy, dlatego powinna znaleźć się w torbie podróżnej każdej osoby narażonej na takie reakcje.
Kto powinien zaopatrzyć się w adrenalinę?
Adrenalina jest lekiem wydawanym na receptę, dlatego jej zakup jest możliwy tylko po konsultacji z lekarzem. Najczęściej jest przepisywana przez alergologów osobom, u których podczas diagnostyki alergicznej, polegającej na wykonaniu testów skórnych lub z krwi, stwierdzono silną nadwrażliwość na określone substancje, np. pyłki, jad owadów czy produkty spożywcze. Osoby, które nigdy nie miały wykonywanych takich testów, mogą nie być świadome ryzyka, dlatego – szczególnie w przypadku osób, u których kiedykolwiek wystąpiła silna reakcja alergiczna – bardzo ważna jest diagnostyka.
Adrenalina to lek, który może uratować życie w przypadku nagłej, ciężkiej reakcji alergicznej. Ważne jest, aby osoby narażone na ryzyko anafilaksji miały zawsze przy sobie autowstrzykiwacz i wiedziały, jak go używać. Nie można też zapominać o najbliższych, aby mogli nam pomóc również muszą być świadomi zagrożeń oraz mieć wiedzę jak postępować kiedy pojawią się pierwsze objawy.
– podkreśla mgr farm. Paulina Milcz, z-ca kierownika Hurtowni Farmaceutycznej Pharmalink.
Jak przechowywać i stosować adrenalinę?
Adrenalina, jaką możemy zakupić w aptece, występuje w dwóch postaciach: ampułko-strzykawkach oraz w autowstrzykiwaczach, takich jak EpiPen. Substancja ta jest szczególnie wrażliwa na działanie światła i wysokich temperatur. Z tego względu najlepiej, aby była przechowywana w temperaturze pokojowej (15-25°C) lub lodówce, a w przypadku ampułkostrzykawek, w temperaturze od 2 do 8°C, w oryginalnym opakowaniu chroniącym przed światłem, co pozwoli zachować jej stabilność i skuteczność. Adrenaliny nie wolno zamrażać a przechowywanie jej poza lodówką, o ile temperatura nie przekracza 25 °C, jest możliwe tylko przez okres do 6 miesięcy od momentu wyjęcia z lodówki, po czym lek należy zastąpić nowym. W czasie przechowywania poza lodówką ważne jest, aby zapisać datę wyjęcia i nie używać leku po upływie tego okresu. Adrenaliny nie należy też stosować, jeśli zauważymy zmianę zabarwienia lub zmętnienie roztworu. Przed otwarciem ampułki należy upewnić się, że cały roztwór znajduje się w jej dolnej części – w tym celu można delikatnie nią potrząsnąć lub postukać, aby ułatwić spłynięcie roztworu do dołu. Z punktu widzenia pacjenta zdecydowanie wygodniejszą formą podania adrenaliny są autowstrzykiwacze, które wyróżnia łatwość użycia i możliwość przechowywania w temperaturze pokojowej. W przypadku stosowania autowstrzykiwaczy (np. EpiPen) lek przechowuje się w temperaturze pokojowej do 25°C, w oryginalnym opakowaniu zabezpieczającym przed światłem. Takie postępowanie zapewnia skuteczność i bezpieczeństwo stosowania adrenaliny. Temperatura pokojowa nie oznacza, że lek może być pozostawiony gdziekolwiek, należy pamiętać, że np. wnętrze samochodu w pogodny, ciepły dzień, mocno się nagrzewa i nie można pozostawiać w nim leków.
Ważne też, aby rodzina i bliscy osoby uczulonej mieli świadomość ryzyka wystąpienia u niej wstrząsu anafilaktycznego i wiedzieli, jak podać adrenalinę w warunkach domowych – lek, który posiadają alergicy, wstrzykuje się w mięsień uda od zewnętrznej strony. Nie zaleca się wstrzykiwać go w pośladek z uwagi na ryzyko przypadkowego wstrzyknięcia preparatu do żyły.
Prawidłowy transport adrenaliny kluczowy dla jej skuteczności
Kluczową rolę w zapewnieniu dostępności adrenaliny dla pacjentów odgrywają firmy specjalizujące się w świadczeniu usług logistycznych dla branży farmaceutycznej. Dzięki posiadanemu doświadczeniu oraz dysponowaniu odpowiednią flotą gwarantują spełnienie warunków pozwalających na bezpieczny i szybki transport substancji do szpitali, aptek i punktów pierwszej pomocy. To o tyle istotne, że adrenalina musi być przewożona w sposób zapewniający utrzymanie stałej temperatury w określonym zakresie, co jest kluczowe dla zachowania jej skuteczności. Specjalistyczne pojazdy, które transportują leki, powinny spełniać najwyższe standardy bezpieczeństwa i być wyposażone w nowoczesne systemy pozwalające na monitoring i kontrolę warunków panujących wewnątrz pojazdów. Kierowcy realizujący takie transporty muszą też posiadać odpowiednie przeszkolenie i być świadomi tego, jak ważne jest zachowanie prawidłowych warunków transportu i jego właściwe udokumentowanie. Podczas realizacji dostawy kierowca poza dokumentami dostarcza do apteki wydruk prezentujący wysokość temperatury panującej w aucie, dzięki czemu farmaceuta ma pewność, że transport odbył się zgodnie z wymaganiami jakościowymi. Skąd dane o temperaturze wewnątrz pojazdu? Najlepszą praktyką jest stosowanie rejestratorów GPS i zwalidowanego systemu do monitorowania temperatury w transporcie i magazynach, który nie tylko rejestruje dane dotyczące temperatury, ale również pozwala na alarmowanie w przypadku przekroczenia limitów alarmowych aby zapobiec transportowi w niewłaściwych warunkach.
Transport adrenaliny musi odbywać się z zachowaniem wszystkich zasad bezpieczeństwa i tym samym gwarantować nienaruszalność jej właściwości fizykochemicznych. Kluczowe też jest dostarczenie leku w trybie pilnym, jeśli zaistniała taka potrzeba. Dostawy w terminie 24h, a nawet w czasie krótszym, czyli w trybie „cito”, do 6 godzin, są dla nas możliwe i niejednokrotnie podejmujemy się takich zleceń.
– podkreśla Paulina Milcz, ekspertka z Pharmalink.
Sytuacje, w których zabrakłoby adrenaliny w szpitalach czy punktach aptecznych stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia pacjentów. Z tego względu kluczową rolę w ekspresowym zabezpieczaniu zapasów tego leku odgrywają farmaceutyczne firmy logistyczne. Zaangażowanie w bezpieczeństwo i niezawodność dostaw sprawiają, że dostawcy rozwiązań logistycznych dla branży farmaceutycznej są nieocenionym partnerem dla punktów medycznych. Tylko transportując i przechowując adrenalinę w odpowiednich warunkach mamy pewność, że w krytycznym momencie, gdy liczy się każda sekunda, podamy choremu bezpieczny i skuteczny preparat.
Źródło: Pharmalink