Zarządzanie zapasami w warunkach losowych zmian popytu jest wciąż - mimo rozwoju alternatywnych koncepcji zarządzania przepływem dóbr - ważnym zagadnieniem zarówno z punktu widzenia kosztów utrzymania i uzupełniania zapasów, jak i poziomu obsługi mierzonego poziomem dostępności zapasu. Istnieje szereg systemów uzupełniania zapasu w takich warunkach, przy czym stanowią one najczęściej rozwinięcie dwóch podstawowych: systemu opartego na punkcie ponownego zamówienia oraz opartego na przeglądzie okresowym. Artykuł ["Model odnawiania zapasów w przeglądzie okresowym uwzględniający występowanie braków"] odnosi się do drugiego z nich. Liczne badania wskazują konieczność udoskonalania klasycznych modeli opisujących ten system. Wynika to przede wszystkim z potrzeby lepszego dopasowania modelu do warunków rzeczywistych. To pozwala na poprawny dobór parametrów sterujących przyjętym systemem odnawiania zapasu i - tym samym - osiągania oczekiwanych efektów ekonomicznych.
Zarządzanie zapasami w warunkach losowych zmian popytu jest wciąż - mimo rozwoju alternatywnych koncepcji zarządzania przepływem dóbr - ważnym zagadnieniem zarówno z punktu widzenia kosztów utrzymania i uzupełniania zapasów, jak i poziomu obsługi mierzonego poziomem dostępności zapasu. Istnieje szereg systemów uzupełniania zapasu w takich warunkach, przy czym stanowią one najczęściej rozwinięcie dwóch podstawowych: systemu opartego na punkcie ponownego zamówienia oraz opartego na przeglądzie okresowym. Artykuł odnosi się do pierwszego z nich, systemu BS (min-max), w którym zamówienie składane jest po osiągnięciu przez dostępny zapas poziomu B (poziomu informacyjnego, punktu ponownego zamówienia), w wielkości stanowiącej uzupełnienie do poziomu S. System ten jest bardzo często stosowany w praktyce gospodarczej. Obserwacje prowadzone w rzeczywistych warunkach wskazują konieczność udoskonalania klasycznych modeli opisujących ten system. Wynika to m. in. z tego, że rzeczywisty poziom dostępnego zapasu w chwili rozpoczęcia cyklu uzupełnienia może być znacząco niższy od poziomu B, co skutkuje niższymi od oczekiwanych poziomami obsługi klienta. Uwzględnienie tego zjawiska poprzez modelowe wyznaczanie dystrybuanty obserwowanej różnicy pozwala na poprawny dobór parametrów sterujących omawianym systemem odnawiania zapasu i - tym samym - osiągnięcie oczekiwanych efektów ekonomicznych.
Przedstawiona synteza wielu czynników finansowych i operacyjnych pozwala jedynie na wybór polioptymalnego wariantu modelu sterowania wynikiem (tzn. nie gorszego od żadnego z pozostałych), co w praktyce oznacza, zgodnie z teorią H. Simona, wyznaczenie rozwiązania satysfakcjonującego spośród wariantów dopuszczalnych. Konsekwentnie, autorzy przyjęli kryterium satysfakcji w formułowaniu modelu operacyjnego kształtowania wyniku, a sam model ma charakter referencyjny. Przedstawione w artykule zagadnienia noszą znamiona nowego, uszczegółowionego problemu badawczego controllingu. Literatura polska i światowa z zakresu controllingu nie podnoszą kwestii controllingu operacyjnego przedsiębiorstwa do rangi warunkującej skuteczność zarządzania wartością, na jaką zasługuje.
Systemowe podejście kontrolingu do wspomagania zarządzania operacyjnego, wynika z jego kompleksowego badania wyników ekonomicznych i operacyjnych łańcucha dostaw oraz kształtowania czynników zarządzania operacyjnego - produktów, procesów i zasobów - determinujących osiągany wynik (przychody, koszty, rentowność i rotację majątku oraz zwrot z zainwestowanego kapitału). Wszystkie cechy produktu, stanowiące o wartości dla klienta i jego konkurencyjności, są podstawą projektowania, planowania i kontrolowania powiązanych systemowo procesów odpowiedzialnych za wytwarzanie i dostarczanie produktów. Skuteczność metod kształtowania produktów, procesów i zasobów, zależy od precyzyjnej analizy i oceny warunków operacyjnych kwalifikujących ich zastosowanie. Wsparcie zarządzania operacyjnego, ukierunkowane na wartość produktu i poprawę wyniku przedsiębiorstwa, wymaga obok analizy finansowej i techniczno-ekonomicznej przeniesienia wartości produktu na metody sterowania działaniami i kształtowanie zasobów w łańcuchu dostaw produktu już na etapie ich planowania. W wyniku analizy wymagań wspomagających kształtowanie procesów i zasobów w łańcuchu dostaw opracowano model referencyjny kontrolingu operacyjnego w zarządzaniu wartością produktu. Wielokryterialny dobór i właściwe zastosowanie metod zarządzania przepływem materiałowym w łańcuchu dostaw jest za każdym razem poprzedzony analizą operacyjną i finansową oraz oceną warunków operacyjnych, wpływających na wybór metod sterowania.
Autorka publikacji podejmuje próbę odpowiedzi na pytania:
- czy logistyka może stanowić obszar współpracy dla podmiotów klastrowych?
- w jakim stopniu model funkcjonowania klastra wpływa na możliwości zastosowania logistyki w funkcji integracyjnej?
Publikacja poświęcona optymalizacji procesów logistycznych w przedsiębiorstwach.
Książka jest unikalna na polskim i światowym rynku wydawniczym pozycją o charakterze monograficznym, tak wnikliwie obejmującą zagadnienia modelowania procesów przepływu materiałów i oceny ich efektywności.
Wartość modelowania wielokryterialnych systemów decyzyjnych wynika z potrzeby sprawdzenia scenariuszy działań, metod zarządzania i wariantów rozwiązań organizacyjnych (np. zaopatrzenia, transportu, produkcji, dystrybucji, outsourcingu) jeszcze na etapie planowania. Zaprojektowane modele procesów oraz symulacja ich zachowania w warunkach quasi-rzeczywistych, umożliwiają analizę wyników ekonomicznych (np. kosztów, rentowności, płynności finansowej i zapotrzebowania na kapitał obrotowy) oraz operacyjnych (np. produktywności, sprawności, niezawodności, poziomu wykorzystania zasobów) zanim podjęte zostaną w przedsiębiorstwie decyzje działań operacyjnych, decyzje inwestycyjne czy zobowiązania finansowe. Wartość modelowania i symulacji wynika z analiz wyprzedzających przebudowe procesów, zmiane struktur organizacyjnych przedsiębiorstwa, zobowiązań wobec dostawców i odbiorców. Jest efektem dążenia do eliminowania ryzyka gospodarczego przez kadrę zarządzającą przedsiębiorstw, poprawy wyników przedsiębiorstwa i maksymalizacji jego wartości. Modele procesów przepływu materiałów i ich wzajemne zależności zostały przeniesione na poziom algorytmów informatycznych w środowisku IGRAFX® PROCESS 2011 FOR ENTERPRISE MODELING. Uzyskane w ten sposób interaktywne modele procesów, środowisko symulacji i interfejsy importu/eksportu danych z/do systemów informatycznych wykorzystywanych przez przedsiębiorstwa, tworzą uniwersalne narzędzia informatyczne wspomagania decyzji wyboru scenariuszy zaopatrzenia i wariantów dostaw. (Recenzent: prof. dr hab. inż Józef Frąś)
Monografia powstała w ramach realizacji projektu badawczego „Symulacja zarządzania przepływem materiałów przedsiębiorstwa instrumentem wielowariantowej analizy efektywności procesów transportowych ze środków finansowania nauk przyznanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Praktyczne zastosowanie systemu BS wymaga uwzględnienia oczekiwanej, rzeczywistej wartości zapasu wolnego w chwili zainicjowania jego uzupełnienia (po spełnieniu warunku złożenia zamówienia). Różnica pomiędzy tym poziomem a poziomem ponownego zamówienia zależy od zmienności popytu (typu rozkładu) i od różnicy pomiędzy poziomami B i S. Wielkość ma wpływ na rzeczywisty poziom dostępności w cyklu uzupełnienia (poziom obsługi). Opracowany model pozwala na osiągnięcie wysokiej zgodności z wynikami symulacji i może być wykorzystywany do wyznaczania wielkości dla dowolnych rozkładów zapotrzebowania. Konieczne są dalsze prace nad modelem pozwalające na wyznaczanie oczekiwanego poziomu obsługi oraz parametrów B i S odpowiadających wymaganiom dostępności i ograniczeniom związanym z wielkościami zamówień.
Projekt BiLog jest realizowany w ramach Programu „Kreator innowacyjności - wsparcie innowacyjnej przedsiębiorczości akademickiej”
i uzyskał dofinansowanie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w porozumieniu z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego.